Wat we doen
Amnesty streeft naar een rechtvaardige wereld waarin iedereen gelijke rechten heeft en in vrijheid kan leven. Daarbij richten we ons op onderstaande grote problemen.
Bedrijven en mensenrechten
Bedrijven, en met name multinationals, hebben wereldwijd ongelooflijk veel macht en invloed. Soms met zeer negatieve impact op mensen. Soms met ernstige gevolgen voor mensen: bedrijven maken gebruik van zwakke wetgeving om werknemers op soms gruwelijke wijze uit te buiten, mensen uit hun huis te zetten of hun land te onteigenen. Dit heeft verwoestende effecten op gemeenschappen.
Detentie, marteling en ‘verdwijningen’
Soms vragen mensen zich af waarom we ons bezighouden met de rechten van gevangenen. Iemand die een misdrijf heeft begaan, heeft zijn rechten verloren, is dan de gedachte. Dat klopt niet. Iedereen heeft dezelfde rechten, die je nooit afgenomen kunnen worden. Wat je ook hebt gedaan. Bovendien betekent het feit dat je in de gevangenis zit niet altijd dat je je schuldig hebt gemaakt aan een misdrijf of een eerlijk proces hebt gehad.
Discriminatie
We hebben allemaal het recht gelijk behandeld te worden, ongeacht ons ras, onze etnische achtergrond, nationaliteit, sociale klasse, godsdienst, opvattingen, sekse, taal, seksuele oriëntatie, genderidentiteit, leeftijd, gezondheid of wat dan ook. Toch lijden mensen in tal van landen omdat ze onterecht worden onderdrukt, in de gevangenis komen, gemarteld worden of zelfs de doodstraf krijgen.
Doodstraf
Elke dag vinden er executies plaats. Overheden doden mensen voor uiteenlopende misdrijven – soms zelfs voor handelingen die helemaal niet strafbaar zouden moeten zijn. Amnesty zet zich sinds 1977 in voor afschaffing van de doodstraf. Toen voerden slechts zestien landen geen executies meer uit. Nu hebben 140 landen de doodstraf in de praktijk afgeschaft, bijna tweederde van alle landen ter wereld.
Gewapend conflict en wapencontrole
Oorlogen en gewapende conflicten zorgen altijd voor veel leed. Ze leiden niet alleen tot doden en gewonden. Het zijn ook broedplaatsen voor grootschalige mensenrechtenschendingen, waaronder marteling, verdwijningen en detentie zonder aanklacht. Amnesty kiest geen partij in conflicten. We onderzoeken mensenrechtenschendingen en voeren daar actie tegen, ongeacht wie de dader is of waar het conflict plaatsvindt. En we steunen de slachtoffers en nabestaanden in hun strijd om gerechtigheid.
Internationale rechtsspraak
Mensen kunnen zich ongestraft schuldig maken aan genocide, oorlogsmisdrijven, ‘verdwijningen’ en andere grove schendingen van de mensenrechten. Sommige landen kunnen of willen daders van deze schendingen niet vervolgen. Daarom is er een internationaal rechtssysteem nodig dat ervoor zorgt dat slachtoffers van ernstige misdrijven krijgen waar ze recht op hebben: gerechtigheid, waarheid en compensatie. Amnesty zet zich al twintig jaar lang in voor een internationaal rechtssysteem.
LHBTI-rechten
‘Alle mensen worden vrij en gelijk in waardigheid en rechten geboren’. Dat zegt artikel 1 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Maar: in 72 landen is homoseksualiteit strafbaar en in zeker acht landen kun je er de doodstraf voor krijgen. Als mensen alleen om wie ze zijn, worden gediscrimineerd, maakt dat ze enorm machteloos. Daarom komt Amnesty in actie voor de rechten van LHBTI’s.
Mensenrechteneducatie
Een belangrijk deel van ons werk is om bewustwording te creëren over mensenrechten. Want alleen als mensen weten wat er in de wereld gebeurt, kunnen we samen een vuist maken tegen regeringen die mensenrechten schenden. In Nederland geven we daarom jaarlijks gastlessen aan tienduizenden leerlingen. Daarnaast geven we gerichte trainingen aan mensenrechtenverdedigers in het buitenland. Zij leren hoe ze accurate, geverifieerde, onafhankelijke informatie kunnen verzamelen om zo mensenrechtenschendingen te documenteren.
Sport en mensenrechten
Je ziet het vaak: in landen die een groot internationaal sportevenement organiseren, nemen de mensenrechtenschendingen toe. De vrijheid van meningsuiting wordt onderdrukt, mensen worden zonder compensatie uit hun huizen gezet, en arbeiders die stadions bouwen worden uitgebuit. Het eigen straatje moet schoongeveegd, kritische geluiden gesmoord en kwalijke praktijken aan het oog onttrokken.
Veiligheid en mensenrechten
Staten hebben de taak om mensen te beschermen tegen terreuraanslagen, gewelddadig extremisme en andere bedreigingen. Maar daarbij moeten zij zich wel aan de mensenrechten houden. Amnesty verzet zich tegen onnodige en onevenredige inbreuken op mensenrechten in de naam van veiligheid. We zetten ons in voor het behoud van de rechtstaat als garantie voor vrijheid en veiligheid.
Vluchtelingen en migranten
Elke dag nemen overal ter wereld mensen de moeilijkste beslissing in hun leven: ze besluiten hun huis te verlaten in de hoop elders een beter leven te kunnen leiden. Wereldwijd zijn zo’n 65 miljoen mensen op de vlucht van wie ruim 21 miljoen hun land hebben verlaten. Vluchtelingen zijn kwetsbaar. Daarom hebben zij extra bescherming nodig. Amnesty zet zich ervoor in dat vluchtelingen en migranten een goede behandeling krijgen en dat hun rechten niet worden geschonden.
Vrijheid van meningsuiting
Voor verdedigers van mensenrechten is het vrije woord cruciaal. Zonder dat kunnen zij niet opkomen voor hun en andermans rechten. Vrije toegang tot informatie, bijvoorbeeld via kranten of de televisie, is essentieel voor een goed functionerende rechtsstaat. Daarom voeren we actie wanneer de toegang tot internet beperkt is of als de persvrijheid aan banden is gelegd. Sinds onze oprichting komen we op voor de vrijlating van alle gewetensgevangenen: mensen die alleen maar vastzitten om wat ze vinden of wie ze zijn.
De Mensenrechtendialoog
Het lijkt zo vanzelfsprekend: discrimineren doe je niet. We mogen zeggen wat we vinden. We mogen de godsdienst belijden die we zelf willen. En iedereen heeft recht op privacy. In Nederland hebben we onze zaken goed op orde. Mensenrechtenschendingen gebeuren vooral ver weg. Althans, zo lijkt het, want bij nadere beschouwing blijken mensenrechten ook in Nederland onder druk te staan. Ook in ons land komt discriminatie voor, wordt aan onze privacy gemorreld en weten we ons niet altijd raad met vluchtelingen die naar Nederland komen.
