Gender en mensenrechten

Wat is gender?

Gender verwijst, anders dan sekse en geslacht, niet naar biologische kenmerken, maar naar sociale, culturele en psychologische kenmerken die met een geslacht in verband worden gebracht.

Er bestaan verschillende genderidentiteiten: de meest bekende zijn man en vrouw. Er zijn echter veel meer genders, zoals transgender (een parapluterm voor mensen van wie de genderidentiteit anders is dan het geslacht dat bij hun geboorte werd genoteerd) of non-binair (iemand voelt zich geen man of vrouw, of juist net zoveel man als vrouw). Gender heeft te maken met je identiteit, en die bepaal je zelf.

Seksuele oriëntatie

Tot wie je je aangetrokken voelt, wordt ook wel seksuele oriëntatie genoemd. Bijvoorbeeld hetero, lesbisch, homoseksueel of biseksueel. Je hebt het recht om verliefd te worden op wie je wilt. Genderdiscriminatie of discriminatie op grond van je seksuele oriëntatie zijn schendingen van mensenrechten. Amnesty International strijdt wereldwijd tegen genderongelijkheid en discriminatie op grond van seksuele oriëntatie en kent een internationaal lhbti-netwerk dat actievoert tegen discriminerende praktijken.

Discriminatie tegen vrouwen

Om discriminatie tegen vrouwen tegen te gaan werd in 1979 het Verdrag voor de uitbanning van alle vormen van discriminatie tegen vrouwen, kortweg Vrouwenverdrag, aanvaard door de Verenigde Naties. In 2014 trad daarnaast het Verdrag van Istanbul van de Raad van Europa in werking om geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld, tegen te gaan. Waarom dit verdrag zo belangrijk is leggen we uit in deze video. En hier lees je meer over vrouwenrechten.

Amnesty’s genderprogramma

In Nederland focust Amnesty zich met haar genderprogramma op het tegengaan van psychisch geweld en femicide (vrouwenmoord) en op de bescherming van slachtoffers van seksueel geweld onder vluchtelingen. We pleiten daarnaast voor het niet strafbaar stellen van abortus.

COC en Transgendernetwerk

In Nederland komt het COC op voor de belangen van lesbiennes, homoseksuelen, biseksuelen, trans en intersekse personen (lhbti’ers). Het Transgendernetwerk in Nederland heeft een woordenlijst opgesteld met uitleg van de verschillende begrippen.

Transrechten zijn mensenrechten

Iedereen heeft het recht om zelf beslissingen te nemen over lichaam en identiteit. Amnesty pleit er onder andere voor dat wettelijke geslachtserkenning een snel, toegankelijk en transparant administratief proces moet zijn, gebaseerd op iemands eigen verklaring. Dit mag niet afhankelijk zijn van psychiatrische diagnoses of medische behandelingen zoals hormoonbehandeling, gedwongen sterilisatie en genitale reconstructiechirurgie. Wettelijke geslachtserkenning moet toegankelijk zijn voor kinderen op basis van hun belang en rekening houdend met hun individuele ontwikkeling.