Zelfmoordaanslagen en mensenrechten

Zelfmoordaanslagen zijn een uiterste vorm van terrorisme. Ze zijn als vorm van terreur ook zeer efficiënt, omdat men zich er maar heel moeilijk tegen kan beveiligen.

Zelfmoordaanslagen werden in het verleden gepleegd door onder meer joden in het door Rome bezette Judea en door moslims ten tijde van de middeleeuwse kruistochten. In de twintigste eeuw kregen de zelfmoordaanslagen van Palestijnse terroristen in Israël veel aandacht. Ook onder anderen Tsjetsjenen in Rusland, Tamil-strijders in Sri Lanka en Taliban-strijders in Afghanistan pleegden er veel.

Volgens de databank van het Chicago Project on Security and Terrorism steeg het aantal zelfmoordaanslagen wereldwijd sterk sinds ongeveer het jaar 2000, van enkele tientallen tot honderden per jaar. Sinds 2016 daalde het aantal weer volgens een rapport van dezelfde organisatie uit 2020.

Het waarom van zelfmoordaanslagen

Over wat iemand ertoe brengt een zelfmoordaanslag te plegen is nog te weinig bekend. Factoren die onderzoekers noemen zijn onder meer: persoonlijkheidskenmerken (een zwak ik-besef, krankzinnigheid, ziekelijke afhankelijkheid van de waardering van anderen, ziekelijke zucht naar roem); sociaaleconomische factoren (de familie van zelfmoordenaars wordt vaak beloond met een aanzienlijk bedrag); groepsdwang (de politieke ambities van de groep eisen totale opofferingsgezindheid); en krachtige technieken van indoctrinatie (‘hersenspoeling’).

Armoede en gebrek aan opleiding zijn vaak geen indicatie: veel zelfmoordenaars komen uit relatief welvarende en hoger opgeleide kringen.

Zelfmoordaanslagen: Amnesty’s visie

Amnesty veroordeelt zelfmoordaanslagen, evenals andere daden van terrorisme, in de sterkste termen. Opzettelijk lijden toebrengen aan de burgerbevolking kan nooit een gerechtvaardigde daad zijn. Degenen die zelfmoordenaars rekruteren en van de nodige middelen voorzien moeten worden vervolgd wegens onder meer misdrijven tegen de menselijkheid en oorlogsmisdrijven. De Geneefse verdragen veroordelen uitdrukkelijk het gebruik van elke vorm van terreur in een gewapend conflict.