Toen Donald Trump op 20 januari president werd, nam hij meteen een reeks maatregelen die een ernstige bedreiging vormt voor de mensenrechten. In de VS zelf én wereldwijd. Zijn retoriek normaliseert transfobie, homofobie en racisme. En dat terwijl er al het een en andere mis wás met de mensenrechtensituatie in het land. Lees verder.
Verenigde Staten
Verenigde Staten
De Verenigde Staten en mensenrechten
Doodstraf De Verenigde Staten houden vast aan de doodstraf. In 2023 werden er 25 mensen ter dood veroordeeld en vonden er 24 executies plaats.
Internationale Verdragen Ook hebben de Verenigde Staten als enige land ter wereld het VN-Kinderrechtenverdrag niet ondertekend. Daarnaast erkennen ze het Internationaal Strafhof (ICC) niet. President Trump ging in februari 2025 zelfs zover dat hij het ICC sancties oplegde vanwege een arrestatiebevel voor de Israëlische premier Netanyahu.
Anti-lhbtqia+ De laatste jaren voerden steeds meer VS-staten anti-lhbtqia+-wetgeving in. In 2023 werden 84 van dit soort wetten aangenomen, een verviervoudiging ten opzichte van 2022. Kort na zijn aantreden in januari 2025 jaagde Trump lhbtqia+’ers al angst aan met kwetsende taal. En door de volgende maatregelen aan te kondigen: het onderzoeken van wetgeving over transgender-atleten, het terugdraaien van bescherming voor lhbtqia+-studenten, verwijdering van transgender personen uit het leger, het erkennen van slechts twee geslachten door de overheid: mannen en vrouwen, en het onderbrengen van trans vrouwen in gevangenissen voor mannen.
Recht op abortus In 2022 maakte het Hooggerechtshof van de VS een einde aan de federale bescherming van het recht op abortus. Sindsdien verboden twaalf staten (cijfers van januari 2025) abortus helemaal. Andere staten voerden wetten in die het recht op abortus sterk aan banden leggen.
Migranten Pogingen om migranten tegen te houden aan de grens met Mexico perken het recht op asiel in en leiden tot onmenselijke omstandigheden. Een paar uur na het ingaan van zijn tweede termijn riep president Trump op tot massadeportaties van mensen die op zoek zijn naar veiligheid. Kort daarna liet hij immigranten opsluiten op Guantánamo Bay.
Guantánamo Bay Nog steeds zitten er War on terror-gevangenen vast in het militaire detentiecentrum op Guantánamo Bay. De gevangenis werd in 2002 geopend, met als doel om moslimmannen buiten het bereik van de Amerikaanse wet op te sluiten. De meeste mannen die er gevangen zaten en nog zitten, worden voor onbepaalde tijd vastgehouden en hebben nooit een proces gehad.
Rassendiscriminatie De VS hebben een lange geschiedenis van rassendiscriminatie. Beleid en praktijken houden raciale ongelijkheid in stand. Onder meer op het gebied van onderwijs, werkgelegenheid en gezondheidszorg worden mensen van kleur achtergesteld. Ook worden zij eerder veroordeeld tot langere gevangenisstraffen, en tot de doodstraf. President Trump maakte aan het begin van zijn tweede ambtstermijn diversiteit en inclusie verdacht. Hij stopte diversiteits- en inclusieprogramma’s binnen de federale overheid. Hij zet bedrijven en universiteiten onder druk hetzelfde te doen.
Wapengeweld Wapengeweld is in de VS een groot probleem. Desondanks weigerden opeenvolgende regeringen strengere wapenwetgeving in te voeren.
Schendingen in andere landen De Verenigde Staten gebruiken dodelijk geweld in verschillende andere landen. De autoriteiten geven geen inzicht in de criteria die ze hiervoor hanteren. Ze ontkennen goed gedocumenteerde gevallen waarin VS-militairen burgers doodden en schade toebrachten aan burgerdoelen en bieden geen waarheid, gerechtigheid en genoegdoening. In februari 2025 stelde president Trump dat de VS de Gazastrook zullen overnemen. Daarmee pleitte hij voor een misdaad tegen de menselijkheid: de deportatie van ongeveer 2 miljoen Palestijnen uit Gaza naar buurlanden.