VS: misstanden bij surveillancepraktijken door New Yorkse politie

De New York Police Department (NYPD) maakt misbruik van surveillance tegen demonstranten en mensen van kleur, onder andere door het veelvuldige gebruik van gezichtsherkenningstechnologie, wat in strijd is met de rechten van burgers. Dat blijkt uit documenten die Amnesty International en het Surveillance Technology Oversight Project hebben gekregen na een vijf jaar durende rechtszaak tegen de NYPD.

Amnesty International en S.T.O.P., een New Yorkse privacy- en burgerrechtenorganisatie, analyseerden meer dan 2700 documenten. Hieruit komt naar voren dat de NYPD meermaals gezichtsherkenningstechnologieën heeft gebruikt, waardoor New Yorkers werden blootgesteld aan invasieve en zeer discriminerende surveillancetechnologieën. 

Uit de documenten bleek verder dat de technologie was gebruikt om mensen te identificeren op basis van meldingen van burgers, die bepaalde personen verdacht vonden omdat ze een andere taal spraken ofkleding droegen die bij een bepaalde cultuur hoorde. 

Surveillancestaat 

“New York zegt een toevluchtsoord te zijn, maar we hebben niets minder dan een surveillancestaat gecreëerd”, zegt Michelle Dahl, directeur bij S.T.O.P. “Met deze dure, foutgevoelige en partijdige technologieën verspillen we miljarden dollars. Door de surveillance van de NYPD lopen onze buren het risico op onterechte arrestaties, deportatie of erger. Het is hoog tijd dat New Yorkers inzien op welke dystopische manier de NYPD ons allemaal in de gaten houdt. De gemeenteraad moet nu in actie komen en de NYPD ter verantwoording roepen, gezichtsherkenning verbieden en goede controlemechanismes op surveillance instellen.” 

Onwettige technologie 

Gezichtsherkenning schendt het recht op privacy door het zonder medeweten en toestemming verzamelen van grote hoeveelheden beeldgegevens. Het wordt gekenmerkt door raciale vooroordelen, richt zich onevenredig op gemeenschappen van mensen van kleur en onderdrukt vreedzaam protest en vrije meningsuiting door het afschrikwekkende effect ervan. Om deze redenen beschouwen honderden organisaties de technologie als onwettig. Amnesty International en S.T.O.P. pleiten al lang voor een verbod op het gebruik, de ontwikkeling, de productie en de verkoop van gezichtsherkenningstechnologie voor identificatie en massale surveillance door wetshandhavingsinstanties en andere overheidsinstanties. 

In hun analyse van de openbaar gemaakte informatie constateerden Amnesty en S.T.O.P. dat de surveillance door de NYPD gemarginaliseerde gemeenschappen vaak in gevaar brengt. Uit de gegevens van de NYPD bleek ook dat New Yorkers werden geprofileerd op basis van taal, etniciteit en andere beschermde kenmerken ( persoonlijke eigenschappen op basis waarvan je niet gediscrimineerd mag worden.) 

Discriminatie en misbruik 

“De documenten tonen meerdere gevallen van discriminatie en misbruik aan, waarbij gebruik wordt gemaakt van gezichtsherkenning. Dit bevestigt wat ons eerdere onderzoek heeft aangetoond: een minachting voor de veiligheid van gemeenschappen van mensen van kleur in New York City”, zegt Matt Mahmoudi van Amnesty International. “De NYPD heeft zich te lang aan toezicht onttrokken en heeft geprofiteerd van een gebrek aan transparantie om op onwettige wijze te investeren in gezichtsherkenning. Ze heeft dit gebrek aan transparantie gebruikt om het recht van mensen op privacy, gelijkheid en non-discriminatie, en de vrijheid van meningsuiting en vreedzame vergadering te beperken.” 

Achtergrond  

In september 2020 diende Amnesty International een verzoek in om openbaarmaking van informatie voor de dossiers van de NYPD over haar surveillance van de historische Black Lives Matter (BLM)-protesten van datzelfde jaar. In 2021 wees de NYPD het verzoek en het administratief beroep van Amnesty International af. S.T.O.P. en het vooraanstaande advocatenkantoor Quinn Emanuel Urquhart & Sullivan, LLP hebben vervolgens de NYPD namens Amnesty International voor de rechter gedaagd om een gerechtelijk bevel te verkrijgen dat de NYPD zou verplichten de gevraagde documenten vrij te geven. In 2022 heeft het Hooggerechtshof van New York County de NYPD bevolen om meer dan 2.700 documenten over het toezicht op BLM vrij te geven. 

In 2022 hebben Amnesty International, S.T.O.P. en partners in de New Yorkse coalitie ‘Ban the Scan’ aangetoond dat New Yorkers die in gebieden wonen waar een groter risico bestaat op staande houdingen en fouilleringen door de politie, vaker worden onderworpen aan gezichtsherkenning. De organisaties lieten ook zien dat er meer NYPD-camera’s zijn in wijken met niet-witte inwoners in de Bronx, Brooklyn en Queens. 

Momenteel roepen Amnesty International, S.T.O.P. en de coalitie ‘Ban the Scan’ de gemeenteraadsleden op om een verbod op gezichtsherkenning in te voeren. Hierbij gaat het om twee maatregelen die al door een meerderheid van de raadsleden worden ondersteund. Daarnaast roepen de organisaties de NYPD en de burgemeester van New York City op om zich te committeren aan het onmiddellijk beëindigen van het gebruik van deze discriminerende, invasieve en foutgevoelige technologie.

Bevindingen  

Uit de eerste bevindingen van de openbaarmaking van meer dan 2.700 documenten van de NYPD blijkt:

• Op 17 april 2020 had de NYPD tussen 2019 en 2020 al meer dan 5 miljoen dollar uitgegeven aan gezichtsherkenningstechnologie. Ieder jaar geeft het minstens 100.000 dollar extra uit. 
• De NYPD is in 2015 gestopt met het checken van de nauwkeurigheid van gezichtsherkenning, nadat bleek dat het foutpercentage te hoog was. 
• Agenten van de NYPD hebben samengespannen met de US Marshalls Service om op illegale wijze een controversieel gezichtsherkenningsbedrijf in te huren voor het surveilleren van een privé Instagram-account, wat in strijd is met het gezichtsherkenningsbeleid van de politie. 
• Op 31 december 2019 gebruikte de NYPD gezichtsherkenning om New Yorkers op te sporen die op sociale media slang gebruikten om Times Square te beschrijven, zoals: “NYE in Times Square is da BOMB”, wat een duidelijke, veel te ruime en gevaarlijke schending van het recht op vrijheid van meningsuiting is, en voorbijgaat aan de culturele en taalkundige context. 
• De NYPD heeft gezichtsherkenning en selectieve handhaving gebruikt tegen bepaalde critici van de NYPD, zoals op 1 februari 2020, toen de NYPD blijkbaar een persoon identificeerde en arresteerde wegens ‘FTP’-graffiti, een veelgebruikte afkorting voor ‘fuck the police’. Dit speelde zich af tegen de achtergrond van toenemende protesten tegen politiegeweld. 
• New Yorkers werden door de NYPD op basis van hun ras geprofileerd en twee mannen werden ten onrechte het doelwit van gezichtsherkenning tijdens de nieuwjaarsviering op Time Square op 31 december 2019, omdat ze niet dansten en een Midden-Oosterse taal spraken. In het rapport dat aanleiding gaf tot de gezichtsherkenningszoekopdracht stond: “Ze hadden geen vrouwen bij zich, dansten niet zoals iedereen en gaven iedereen een ongemakkelijk gevoel… Op een gegeven moment ging een van hen naar het toilet en schreeuwde in een Midden-Oosterse taal tegen zijn telefoon.” 
• Op 3 juni 2020 richtte de NYPD zich op een ”controversiële demonstrant op Twitter” vanwege zijn politieke uitspraken, ook al erkende de NYPD  dat er geen sprake was van dringende omstandigheden of bedreigingen. Toch besloot de NYPD om al zijn sociale media-accounts te blijven monitoren. 
• Op 5 juni 2020 gebruikte de NYPD gezichtsherkenning om een Black Lives Matter-demonstrant te identificeren, omdat hij in een bericht op sociale media op een overdreven manier  had geschreven dat “agenten dood moeten”. 
• Op 22 april 2020 gebruikte de NYPD gezichtsherkenning om twee zangers te identificeren, puur op basis van de inhoud van hun muziekvideo, waardoor de artiesten in feite aan een virtuele line-up werden onderworpen en hun vrijheid van meningsuiting werd geschonden.