Israël en de Bezette Palestijnse Gebieden
Wat is er aan de hand?
Wat kun jij doen
Vind hier onze actuele acties.
- Roep op tot staakt-het-vuren in Gaza om meer burgerslachtoffers te voorkomen.
- Israël, trek aanklacht tegen Palestijnse advocaat Khalefa in.
Laatste nieuws
Op 7 oktober 2023 escaleerde het geweld in Israël en de Gazastrook toen Hamas raketten op Israël afvuurde en een ongekende operatie begon in Zuid-Israël waarbij doelbewust burgers werden gedood, verwond en ontvoerd. Israël beantwoordde het geweld met bombardementen op Gaza, waarbij veel burgers werden gedood.
Vijandelijkheden tussen Israël en Hamas
Op 7 oktober 2023 escaleerde het geweld in Israël en de Gazastrook toen Hamas raketten op Israël afvuurde en een ongekende operatie begon in Zuid-Israël waarbij doelbewust burgers werden gedood, verwond en ontvoerd. Dergelijke aanvallen zijn oorlogsmisdrijven. Israël beantwoordde het geweld met bombardementen op Gaza, waarbij veel burgers werden gedood. Ook dit zijn oorlogsmisdrijven. Amnesty International roept de Israëlische veiligheidstroepen en Palestijnse gewapende groeperingen op om alles in het werk te stellen om de levens van burgers te beschermen, zowel in Israël als in Gaza en de overige bezette Palestijnse Gebieden.
Gazastrook
In de Gazastrook wonen zo’n twee miljoen Palestijnen op een stukje land dat net zo groot is als twee keer het eiland Texel. Nadat Hamas er in 2007 de verkiezingen won, stelde Israël een strenge blokkade in waardoor mensen en goederen moeilijk het gebied in en uit kunnen. Hierdoor zijn de levensomstandigheden er slecht, leven veel mensen in armoede en is de werkloosheid hoog. Amnesty beschouwt dit als een collectieve straf en daarmee een schending van het internationaal humanitair recht. De blokkade van Gaza is na de huidige escalatie op 7 oktober 2023 versterkt waardoor het gebied compleet is afgesloten van water, elektriciteit, voedsel en brandstof.
Gijzeling burgers
Hamas en andere Palestijnse gewapende groeperingen hebben overduidelijk internationaal recht geschonden en op een beangstigende manier wrede en meedogenloze misdrijven begaan, zoals het massaal doden van mensen, gijzelingen, en willekeurige raketaanvallen op Israël. Het Israëlische leger bevestigde tegenover de media dat een groot aantal Israëlische burgers – onder wie naar verluidt kinderen – en soldaten zijn ontvoerd door Palestijnse gewapende groeperingen en als gijzelaar worden vastgehouden. Het ontvoeren en gijzelen van burgers is verboden onder internationaal recht en kunnen oorlogsmisdrijven vormen. Alle gegijzelde burgers moeten onmiddellijk, onvoorwaardelijk en ongedeerd worden vrijgelaten. Iedereen die gevangen wordt gehouden, moet op humane wijze worden behandeld, in overeenstemming met het internationaal recht, en moet medische zorg krijgen.
‘Evacuatie’ naar zuiden Gazastrook
Op 13 oktober gaf het Israëlische leger bevel aan mensen in het noorden van Gaza en in Gaza-stad om naar het zuiden van de Gazastrook te ‘evacueren’. Met dit bevel zorgen Israëlische troepen voor de massale gedwongen ontheemding van meer dan 1,1 miljoen mensen uit Gaza-stad en het noordelijke deel van de Gazastrook. Het zaaide paniek onder de bevolking en duizenden intern ontheemde Palestijnen weten niet waar ze naartoe moeten vluchten of waar ze bescherming kunnen vinden voor bombardementen van Israël en de wrede collectieve strafmaatregelen. Israël kan het noorden van Gaza niet als een vuurzone behandelen op basis van dit bevel. Hun strijdkrachten hebben de plicht om alle mogelijke voorzorgsmaatregelen te nemen om de schade voor burgers, waar ze zich ook in Gaza bevinden, tot een minimum te beperken. Op 13 oktober verscheen ook onderzoek van Amnesty International naar het gebruik van witte fosfor door Israël bij aanvallen op Gaza.
Amnesty’s oproep
- Zorg ervoor dat de Europese Unie en de lidstaten die hulp bieden, humanitaire hulp blijven bieden aan de bezette Palestijnse Gebieden.
- Alle partijen moeten de regels van het internationaal humanitair recht naleven.
- De staat Israël moet ervoor te zorgen dat alle inwoners van Gaza kunnen beschikken over voedsel, medische voorraden, humanitaire hulp en elektriciteit.
- Steun het werk van het Internationaal Strafhof (ICC) onvoorwaardelijk.
- Lever geen wapens aan een partij in het conflict aangezien er ernstige schendingen worden begaan die neerkomen op misdrijven volgens het internationaal recht.
Lees meer
Zorg ervoor dat de EU en de lidstaten die hulp bieden humanitaire hulp blijven bieden aan de bezette Palestijnse Gebieden.
Ze moeten zorgen voor een adequate reactie in het licht van de huidige aanvallen. Dit is vooral belangrijk nu de Israëlische minister van Defensie een volledig beleg van Gaza heeft aangekondigd. Gaza kampt al 16 jaar met de verwoestende gevolgen van de illegale blokkade door Israël. De EU moet zich onthouden van elke actie die, zelfs indirect, Israëls blokkade van Gaza en de daaruit voortvloeiende schendingen tegen burgers, waaronder collectieve bestraffing, zou legitimeren.
Alle partijen moeten de regels van het internationaal humanitair recht naleven.
Daaronder vallen het verbod op directe aanvallen op burgers en burgerobjecten, willekeurige en disproportionele aanvallen, collectieve straffen, gijzeling en ontvoering van burgers, die volgens het internationaal recht misdrijven kunnen vormen. Ontvoerde burgers moeten onmiddellijk worden vrijgelaten en de praktijk van gijzeling moet worden gestopt. Alle gevangenen moeten humaan behandeld worden, in overeenstemming met het internationaal recht, en medische zorg krijgen.
De staat Israël moet ervoor zorgen dat alle inwoners van Gaza kunnen beschikken over voedsel, medische voorraden, humanitaire hulp en elektriciteit.
Het is van vitaal belang dat de EU-leiders de Israëlische leiders duidelijk maken dat collectieve bestraffing een oorlogsmisdrijf is. Israël moet zorgen voor humanitaire corridors om het leveren van humanitaire hulp aan Gaza te vergemakkelijken. Ook moet er een veilige doorgang komen voor gewonden die het gewapende conflict willen ontvluchten.
Steun het werk van het Internationaal Strafhof (ICC) onvoorwaardelijk.
In 2021 opende het ICC een onderzoek naar de situatie in de staat Palestina. Het mandaat van het ICC omvat misdrijven die volgens het internationaal recht zijn begaan door alle partijen in de huidige gevechten. De EU-lidstaten moeten de staat Israël als bezettingsmacht oproepen om samen te werken met het ICC en zijn werk te vergemakkelijken, onder meer door toegang te verlenen tot de Palestijnse Bezette Gebieden en Israël om onderzoek te doen naar misdaden die door alle partijen in het conflict zijn gepleegd. De EU-lidstaten moeten er ook voor zorgen dat het ICC over de nodige middelen beschikt om zijn onderzoeken volledig uit te voeren.
Lever geen wapens aan een partij in het conflict aangezien er ernstige schendingen worden begaan die neerkomen op misdrijven volgens het internationaal recht.
EU-lidstaten moeten afzien van het leveren van wapens aan Israël of uitrusting die gebruikt kan worden om misdrijven volgens het internationaal humanitair recht te begaan. De EU-lidstaten moeten ook staten die wapens leveren aan Hamas en de Palestijnse Islamitische Jihad (PIJ) oproepen zich daarvan te onthouden.
Apartheid
Amnesty concludeert dat Israël een apartheidssysteem, een misdrijf tegen de menselijkheid, toepast tegen Palestijnen in Israël, de Bezette Gebieden en onder Palestijnse vluchtelingen elders. Dit gebeurt onder meer door onteigening van land en eigendommen, gedwongen verplaatsing en beperking van bewegingsvrijheid. Bovendien heeft Israël duizenden Palestijnen onwettig gedood, onder wie onschuldige burgers. Amnesty meldt ook dat de Israëlische autoriteiten gezichtsherkenningstechnologie gebruiken om Palestijnen te volgen en hun bewegingsvrijheid te beperken. Dit systeem maakt deel uit van een groter bewakingsnetwerk dat de privacy van Palestijnen schendt.
Amnesty International roept op tot beëindiging van de apartheidspolitiek en de massale surveillance van Palestijnen en vraagt bedrijven die deze technologie leveren om hun verantwoordelijkheid op het gebied van mensenrechten na te komen.
Hamas
De gewapende groepering Hamas heeft het in de Gazastrook voor het zeggen. De Westelijke Jordaanoever, waar ongeveer 3 miljoen Palestijnen wonen, wordt sinds 1967 door Israël bezet. De huidige escalatie van het geweld begon op zaterdag 7 oktober 2023 toen Hamas raketten op Israël afvuurde en een ongekende operatie begon in Zuid-Israël waarbij doelbewust burgers werden gedood en verwond. Ook werden burgers ontvoerd. Dergelijke daden zijn oorlogsmisdrijven. Het Libanese Hezbollah is een van de bondgenoten van Hamas en ziet Israël ook als vijand. Ook Hezbollah is een gewapende groepering, met een politieke tak en maakt geen onderscheid tussen burger en militaire doelen met haar raketbeschietingen op Israël. Tussen 10 en 16 oktober 2023 vuurde het Israëlische leger artilleriegranaten met witte fosfor af langs de zuidgrens van Libanon, aldus Amnesty International.
Een korte geschiedenis
1917 – Een eigen staat
Een staat voor het joodse volk: dat moest de oplossing zijn voor het antisemitisme en geweld tegen de Joden in Europa aan het eind van de negentiende eeuw. Die staat zou moeten verrijzen in een gebied dat dan deel is van het Ottomaanse Rijk (Palestina), waar de wortels van onder meer het Jodendom liggen. In de Eerste Wereldoorlog verslaat het Britse leger de Ottomanen in Palestina. Het Verenigd Koninkrijk belooft de joodse gemeenschap dat zij een ‘nationaal tehuis’ krijgen. Na de oorlog krijgen de Britten het gezag over Palestina. Joden beginnen zich hier in steeds grotere getale te vestigen. Maar in 1915 hadden de Britten dit gebied deels ook al aan de Palestijnen beloofd. Hier ontstaat een probleem.
1947 – Na de Tweede Wereldoorlog
Steeds vaker breken gevechten uit tussen Joden en Palestijnen en het Britse leger. Na de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust, waarbij 6 miljoen joden werden vermoord, vluchten overlevenden naar Palestina, dat nog onder Britse controle staat. De Verenigde Naties komen met een plan om het land te verdelen. In Palestina wonen op dat moment meer Palestijnen dan Joden. De Joodse gemeenschap stemt in met het plan, maar de Palestijnen zijn het er niet mee eens en er breekt oorlog uit. Als de Britten zich op 14 mei 1948 officieel terugtrekken, roepen de Joden de staat Israël uit.
1948 – Palestijnen op de vlucht
De volgende dag vallen troepen uit buurlanden de nieuw uitgeroepen staat binnen om de Palestijnen te steunen. Israël verovert een groter gebied dan de VN hen in het verdelingsplan van 1947 had toebedeeld. Ruim 700.000 Palestijnen vluchten uit het oorlogsgebied naar de omringende landen, naar de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever. De Palestijnen noemen deze oorlog Nakba (‘catastrofe’), de Israëliërs noemen het ‘de onafhankelijkheidsoorlog’.
1967, 1987, 2000 – Zesdaagse oorlog en intifada’s
Op 5 juni 1967 breekt de Zesdaagse Oorlog uit tussen Israël en de Arabische buurlanden Egypte, Jordanië en Syrië. Israël verovert de Golanhoogte, de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever, inclusief Oost-Jeruzalem met zijn heilige plaatsen voor christenen, moslims en joden. In één klap komen meer dan 1,3 miljoen Palestijnen in Gaza en de Westoever onder Israëlische bezetting te leven. Al snel begint Israël joodse nederzettingen te bouwen in bezet gebied. De Palestijnen verzetten zich op allerlei manieren tegen dit verlies van hun land. Er vinden twee grote Palestijnse opstanden plaats: de Eerste en Tweede Intifada, waarbij burgers, zowel Israëli’s als Palestijnen, het slachtoffer worden.
1993 – Oslo-akkoorden
Tussendoor houden Israël en de Palestijnen vredesbesprekingen. In 1993 leiden die tot de Oslo-akkoorden. Het idee is dat er uiteindelijk een Palestijnse staat moet komen. Israël blijft, tegen de afspraken in, nederzettingen bouwen. De Palestijnen raken gefrustreerd over het niet naleven van de akkoorden en de discriminatie die zij ervaren.
Zo worden ze voor dezelfde misdrijven anders gestraft. De kolonisten (die de nederzettingen bouwen) vallen onder Israëlisch burgerlijk recht, terwijl Palestijnen zich voor een Israëlische militaire rechtbank moeten verantwoorden.
Van toen…
Al snel blijkt dat er van de afspraken in de Oslo-akkoorden niet veel terechtkomt. Het Palestijnse zelfbestuur is zwak. In feite staan Palestijnen volledig onder controle van het Israëlische leger. Israël gaat door met het bouwen van nederzettingen en begint vanaf 2002 met het bouwen van een muur tussen de Westoever en Israël. Ook worden er talloze checkpoints opgericht en neemt het aantal aanvallen door gewelddadige kolonisten toe. Ook worden vanaf de Gazastrook regelmatig raketten afgeschoten op Israël en bombardeert Israël Gaza
…Naar nu
Serieuze vredesbesprekingen tussen Israël en de Palestijnen zijn er lang niet meer geweest. De bouw van nederzettingen gaat door. Om vrede te kunnen sluiten moeten beide partijen het over moeilijke punten eens worden. Wat het extra ingewikkeld maakt, is dat zowel de Palestijnen als de Israëliërs het ook onderling niet altijd eens zijn. Op 29 december 2022 is in Israël een nieuwe regering aangetreden, met daarin een aantal zeer omstreden en zelfs strafrechtelijk veroordeelde ministers. De verhoudingen zullen daardoor de komende tijd nog meer op scherp komen te staan. Op 7 oktober 2023 escaleerde het conflict.
Meer over dit onderwerp
Keizersgracht 177
1016 DR Amsterdam
IBAN: NL45 TRIO 0198100000
