Reproductieve rechten

Reproductieve rechten zijn alle rechten die samenhangen met de voortplanting van de mens.

De Verenigde Naties hebben nog geen overeenstemming bereikt over wat de reproductieve rechten precies inhouden, omdat sommige landen zich daartegen verzetten. Deskundigen menen dat de reproductieve rechten in elk geval het volgende inhouden:

• Niemands leven mag in gevaar gebracht worden omwille van een zwangerschap.
• Iedereen moet vrij zijn om diens eigen seksuele en reproductieve leven te beleven en te controleren.
• Niemand mag onderworpen worden aan gedwongen zwangerschap, sterilisatie of abortus.
• Iedereen heeft het recht op autonome keuzes inzake voortplanting.
• Iedereen heeft het recht om te kiezen al dan niet te trouwen, een gezin te stichten en te plannen, en te beslissen of en wanneer men kinderen wil.
• Iedereen heeft recht op nieuwe reproductieve technologieën die veilig en aanvaardbaar zijn.

Reproductieve rechten en seksuele rechten

De reproductieve rechten zijn het meest omstreden deel van de seksuele rechten. In het privéleven (door de ongelijke machtsverhouding tussen mannen en vrouwen) en in het bevolkingsbeleid (dat bijvoorbeeld in China sterke druk uitoefent op het kindertal) worden reproductieve rechten vaak geschonden.

Aan het begin van de 21ste eeuw hadden wereldwijd ongeveer 350 miljoen man-vrouw-stellen geen toegang tot de zorg rond geboorteplanning die ze nodig hadden. Van de 190 miljoen zwangerschappen per jaar eindigden er 51 miljoen in een abortus, waarvan 21 miljoen in landen waar abortus niet of niet zonder meer legaal was.

Reproductieve rechten: Amnesty’s visie

Amnesty heeft sinds 2004 van het werk voor seksuele en reproductieve rechten een belangrijk onderdeel van haar missie gemaakt, te beginnen met de campagne ‘Stop geweld tegen vrouwen’. Uitgangspunt is dat iedereen zelf moet kunnen besluiten over seksuele relaties en over het krijgen van nakomelingen. Vrouwen zijn vrijwel altijd de benadeelde partij als deze zaken niet goed zijn geregeld.

Amnesty vraagt om het niet strafbaar stellen van seksuele relaties die volwassenen uit vrije wil aangaan; vrijheid van informatie over en toegang tot voorbehoedsmiddelen; een verbod op gedwongen abortus en sterilisaties; recht op abortus voor elke persoon die zwanger kan worden, op een manier die hun rechten, autonomie, waardigheid en behoeften respecteert; toegang tot post-abortuszorg en tot op bewijs gebaseerde abortusgerelateerde informatie; en het niet strafbaar stellen van abortus (‘decriminalisering’).