Rechtsbijstand en mensenrechten

Rechtsbijstand is de hulp van een advocaat of juridisch deskundige.

Het recht van een beklaagde op een advocaat naar eigen keuze en zo nodig zonder betaling is vastgelegd in het VN-verdrag (BuPo). Hoewel in de meeste rechtsstelsels de bijstand van een advocaat is vastgelegd, is die in de praktijk vaak gebrekkig. Particuliere groepen voor rechtshulp zijn dan ook in verscheidene landen belangrijke organen voor de naleving van mensenrechten.

Gratis rechtsbijstand

In Nederland bestaan onder meer het Juridisch Loket, rechtswinkels en jongerenadviescentra, die gratis bijstand verlenen aan minvermogenden. Die bijstand wordt ook verleend door de sociale advocatuur; dat zijn advocaten die zich speciaal hebben toegelegd op sociale en pro-Deozaken. Rechtshulp binnen de asielprocedure en andere gesubsidieerde bijstand wordt in Nederland gecoördineerd door de Raad voor Rechtsbijstand, in België door de Bureaus en Commissies voor Juridische Bijstand.