Amnesty demonstreert bij de Chinese ambassade in Den Haag in maart 2020. 1000 poppetjes staan symbool voor 1000 vermiste Oeigoeren.
© Pierre Crom

VN publiceert lang vertraagd rapport over mensenrechtenschendingen in Xinjiang, China

De Verenigde Naties (VN) hebben een langverwacht rapport uitgebracht over de ernstige mensenrechtenschendingen in de Chinese regio Xinjiang. Agnès Callamard, de secretaris-generaal van Amnesty International, reageert erop.

Het rapport van de Hoge Commissaris voor Mensenrechten van de VN bevat 46 pagina’s. ‘Het document toont de schaal en ernst van de mensenrechtenschendingen in Xinjiang’, zegt Agnès Callamard. ‘Amnesty International concludeerde eerder al dat deze schendingen misdrijven tegen de menselijkheid zijn. Er is weinig twijfel waarom de Chinese regering zo hard probeerde om publicatie van dit onderzoek tegen te houden.’

‘Er is geen excuus voor de vertraging van dit rapport en dit zet de OHCHR (het Bureau van de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten) in een slecht daglicht, maar dit mag niet afleiden van het belang van dit onderzoek. Het komt overeen met onderzoeken van Amnesty International en andere betrouwbare organisaties die patronen beschreven van marteling en mishandeling, en seksueel en op gender gebaseerd geweld. Van groot belang is dat het onderzoek vaststelt dat “de omvang van willekeurige en discriminerende detentie van leden van de Oeigoerse en andere voornamelijk moslimgroepen… mogelijk misdaden tegen de menselijkheid uitmaakt”.’

‘Nu de OHCHR het onderzoek openbaar heeft gemaakt, is het tijd voor de VN-Mensenrechtenraad om een onafhankelijk internationaal mechanisme op te zetten om deze misdrijven onder internationaal recht en andere ernstige mensenrechtenschendingen in Xinjiang te onderzoeken.’

‘Alle lidstaten hebben een morele verplichting om voorstellen te ondersteunen om dit rapport te bespreken en om een onderzoeksprocedure op te zetten. Zo niet, staan ze aan de verkeerde kant van de geschiedenis. Er moet verantwoording worden afgelegd voor de misdrijven tegen de menselijkheid door de Chinese regering. Dit kan onder meer door de identificatie en mogelijke vervolging van individuen die ervan worden verdacht verantwoordelijk te zijn.’

‘Beijing blijft de mensenrechtencrisis in Xinjiang ontkennen en dit wordt steeds onaannemelijker door dit nieuwe bewijs van voortdurende misdrijven tegen de menselijkheid en andere mensenrechtenschendingen in de regio.’

‘De Chinese autoriteiten moeten onmiddellijk alle individuen vrijlaten die willekeurig in kampen of gevangenissen vastzitten, een einde maken aan de vervolging van Oeigoeren, Kazakken en andere voornamelijk moslim-minderheden in Xinjiang, en onmiddellijke toegang toestaan aan onafhankelijke mensenrechtenonderzoekers.’

Achtergrond

Het onderzoek van de OHCHR naar Xinjiang werd gisteren uitgebracht, bijna een jaar nadat de Hoge Commissaris Bachelet de VN-Mensenrechtenraad informeerde dat het onderzoek ‘werd afgerond’ (september 2021).

In mei 2022 bracht Bachelet een officieel bezoek aan China, ook aan Xinjiang, maar ze faalde in het erkennen van ernstige mensenrechtenschendingen in het land. Aan het einde van haar reis bracht ze een verklaring uit die pogingen ondermijnde om verantwoording af te leggen over wat er in de regio gebeurt, en de indruk wekte dat ze in de propaganda van de Chinese regering was getrapt.

Achteraf gaf ze toe dat ze niet had kunnen spreken met Oeigoeren die vastzaten of hun familieleden terwijl ze in Xinjiang was, en dat ze overal werd vergezeld door overheidsmedewerkers.

In een brief die vorige maand naar de media was gelekt, spoorden de Chinese autoriteiten Bachelet aan het onderzoek naar Xinjiang ‘niet te publiceren’.

Op 31 augustus 2022 eindigt het mandaat van Bachelet als Hoge Commissaris en ze gaat niet voor een tweede termijn.

Sinds 2017 wordt er uitgebreid onderzoek gedaan naar de vervolging door China van Oeigoeren, Kazakken en andere moslim-minderheden in Xinjiang. Deze vervolging wordt uitgevoerd onder het mom van strijd tegen terrorisme. In een rapport van Amnesty International uit 2021 werd beschreven dat de systematische en door de staat georganiseerde massadetentie, marteling en vervolging door de Chinese autoriteiten misdadrijven tegen de menselijkheid zijn.

De Free Xinjiang Detainees-campagne van Amnesty International bestaat op dit moment uit de cases van 120 individuen die vastzitten in Xinjiang. Er zitten mogelijk een miljoen mensen vast in willekeurige detentie in kampen en gevangenissen.

Doe mee aan de actie

Teken de petitie tegen de opsluiting van de Oeigoeren en andere overwegend islamitische etnische groepen in Xinjiang.

Meer over dit onderwerp