Oekraïense filmmaker Sentsov vrij na gevangenenruil

Bij de gevangenenruil tussen Oekraïne en Rusland kwam de Oekraïense filmmaker Oleg Sentsov vrij. Hij werd in 2014 opgepakt op de Krim omdat hij volgens de Russen plannen had om daar een aanslag te plegen. Daarvoor kreeg hij 20 jaar gevangenisstraf opgelegd.

Sentsov zat meer dan 6 jaar gevangen in een strafkamp in een afgelegen gebied in Siberië, drieduizend kilometer van zijn familie vandaan. In 2018 kreeg hij de prestigieuze Sacharovprijs voor mensenrechten van het Europees Parlement.

‘Oleg Sentsov en vele anderen werden na de annexatie van de Krim door Rusland gevangengezet. Zij zijn slachtoffer van politiek gemotiveerde aanklachten en hadden nooit vastgezet mogen worden,’ zegt Marie Struthers van Amnesty International.

Veroordeeld na oneerlijk proces

De Russische autoriteiten dikten Sentsovs protest tegen de inname van de Krim enorm aan en beschuldigden hem zelfs van het ondernemen van ‘terroristische activiteiten’. Doordat zijn beschuldigingen zo werden opgeklopt, werd Sentsov niet door een reguliere rechtbank berecht, maar door een militair hof. Sentsov ontkende alle beschuldigingen en stelt dat hij in de gevangenis gemarteld is om hem tot een bekentenis te dwingen. Zijn ondervragers dreigden hem te verkrachten en te doden als hij niet zou bekennen dat hij bomaanslagen en andere ‘terroristische daden’ organiseerde. Sentsovs familie en zijn advocaat denken dat hij is opgepakt omdat hij een pro-Oekraïense activist is die zich op vreedzame wijze verzette tegen de Russische bezetting van de Krim.

Tijdens zijn rechtszaak is er geen enkel bewijs geleverd dat Sentsov betrokken was bij de misdrijven waarvan hij wordt beschuldigd. De rechter legde hem op 25 augustus 2015 desondanks een gevangenisstraf van 20 jaar op. Amnesty sprak van een ‘Stalinist-era show trial’.

In mei 208 ging Sentsov in hongerstaking om zijn oproep aan de Russische autoriteiten om alle Oekraïense ‘politieke gevangenen’ vrij te laten kracht bij te zetten.

Gevangenenruil

Op 7 september ruilden Rusland en Oekraïne 66 gevangenen uit, onder wie 24 Oekraïense zeelieden die in november 2018 tegen internationale rechtsregels in door de Russische kustwacht werden gearresteerd bij  de Straat van Kertsj. Ondanks bezwaren van Nederland droeg Oekraïne Vladimir Tsemach over aan Rusland. Hij wordt ervan verdacht betrokken te zijn bij het neerhalen van vlucht MH17 in juli 2014 met een door Rusland geleverde Buk-raket. Daarbij kwamen alle 298 inzittenden van het Maleisische toestel om het leven. De meeste slachtoffers waren Nederlanders.