EU techwetgeving ondermijnt digitale verantwoordingsplicht bedrijven

De Europese Commissie publiceerde vandaag haar nieuwste voorstellen – genaamd Omnibus – op het gebied van digitale wetgeving. Hiermee breekt de commissie de Europese bescherming tegen digitale dreiging af, zegt Amnesty International.

“De EU is nu van plan om de regels af te bouwen. Hierdoor hebben mensen minder rechten en lopen ze het risico digitaal te worden onderdrukt,” zegt Damini Satija van Amnesty International. “Deze voorstellen zetten de deur open voor onwettige surveillance, discriminerende profilering op het gebied van sociale zekerheid en politie en de verspreiding van schadelijke inhoud online.””

Satija vervolgt: “Ze ontnemen mensen hun recht op controle over hun persoonlijke gegevens. Mensen kunnen geen bezwaar maken tegen geautomatiseerde beslissingen. Daardoor wordt het ook moeilijker om door geautomatiseerde systemen genomen beslissingen te controleren en aan te vechten, bijvoorbeeld over wie recht heeft op uitkeringen, banen of onderwijskansen. Bovendien wordt de klimaatschade nog groter door beleidskeuzes die de techsector bevoordelen.”

Onmisbare wetgeving

Maatschappelijke organisaties, vakbonden en mensenrechtenverdedigers hebben jarenlang hard gewerkt om ervoor te zorgen dat de digitale regels van de EU mensen beschermen tegen digitale bedreigingen en oneerlijke AI-systemen. Daarnaast zorgen die regels ervoor dat hun gegevens veilig zijn en dat overheden en bedrijven verantwoording moeten afleggen als ze technologie misbruiken. Deze maatregelen zijn onmisbaar voor een veilige digitale samenleving.

EU geeft techgiganten vrij spel

Sommige van deze moeizaam bevochten wetten moeten nog in werking treden. “Maar de EU probeert nu al de machtsverhoudingen te verschuiven van minder bescherming voor burgers naar vrijheid en straffeloosheid voor bedrijven,” zegt Damini Satija. “Hiermee geeft de EU toe aan de op winst gerichte techgiganten, die vaak ten koste van onze rechten opereren.”

Burgerrechten respecteren

Amnesty benadrukt dat als de EU echt wil dat digitale wetten, zoals de AI-wet, de AVG en andere belangrijke beschermingen, goed werken, ze de bestaande regels moet versterken en ervoor moet zorgen dat ze ook echt worden nageleefd. De EU zou de huidige controles niet moeten afzwakken – die zorgen er nu juist voor dat bedrijven verantwoording afleggen en helpen om een digitale toekomst te bouwen die de rechten van burgers respecteert.

Achtergrond

De digitale omnibus maakt deel uit van een bredere vereenvoudiging van de wet door de EU, waarover Amnesty samen met andere organisaties eerder al aan de alarmbel trok.