De Nationale Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid
De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) gedraagt zich als een geheime dienst in Nederland, terwijl ze zich niet aan de strenge regels voor geheime diensten houden. Dat is een gevaar voor mensenrechten. Zo bespioneerde de NCTV jarenlang activisten op sociale media met nepaccounts. Dat is in strijd met het recht op privacy. Ook vormt de NCTV een bedreiging voor de vrijheid van meningsuiting en het recht op demonstratie, omdat mensen zich minder vrij voelen wanneer zij in het geheim in de gaten kunnen worden gehouden.
In 2021 ontdekten journalisten grove misstanden bij de NCTV. De NCTV volgde online politiek campagneleiders en activisten met behulp van nepaccounts. Ook financierde de NCTV onrechtmatige geheime onderzoeken in gebedshuizen. De NCTV deelde deze gegevens vervolgens met andere organisaties. De surveillance vond plaats zonder wettelijke regels en toezicht. Amnesty vindt dat ongereguleerde surveillance niet thuishoort in een vrije samenleving. Activisten, journalisten en mensenrechtenverdedigers moeten zich online vrij kunnen uiten.
Wetsvoorstel
Nadat de misstanden bij de NCTV aan het licht kwamen, lanceerde het ministerie van Justitie en Veiligheid een controversieel wetsvoorstel om de surveillance door te kunnen zetten. Het voorstel geeft de NCTV ingrijpende bevoegdheden om gevoelige persoonsgegevens van iedereen in Nederland te verzamelen, zonder goede waarborgen.
Amnesty’s oproep
Amnesty roept het kabinet op om de taken van de NCTV duidelijk af te bakenen, zodat bevoegdheden niet kunnen worden misbruikt om mensenrechtenverdedigers, journalisten, politieke oppositie of activisten te surveilleren. De NCTV moet zich beperken tot haar taak: coördineren. Bij die coördinerende taak hoort geen bevoegdheid om heimelijk online gegevens te verzamelen met nepprofielen. Zulke ingrijpende bevoegdheden voor gegevensverwerkingen horen thuis bij de politie en inlichtingendiensten, die zich daarbij aan de strikte wettelijke kaders moeten houden.
Meer informatie
Lees hier de uitspraak van de rechter over het openbaren van NCTV-stukken.
Lees hier de brief van Amnesty International en Bits of Freedom aan de Tweede Kamer
Lees hier de inbreng van Amnesty International voor de internetconsultatie
Lees hier Amnesty’s reactie op de consultatietermijn van het wetsvoorstel
Lees hier de inbreng van Amnesty International voor het debat in de Tweede Kamer over de NCTV
Lees meer over het recht op demonstratie
