1 op de 10 vrouwelijke studenten verkracht tijdens studie
© Toscanabanana

Q&A #Let’sTalkAboutYES-campagne op hoger-onderwijsinstellingen

Waarom richt Amnesty zich specifiek op hoger-onderwijsinstellingen?

Met de campagne #Let’sTalkAboutYES probeert Amnesty ervoor te zorgen dat in Nederland de norm is dat seks gebaseerd is op gelijkwaardigheid, vrijwilligheid en instemming. Verkrachting is een mensenrechtenschending. Met de publiekscampagne #LetsTalkAboutYES willen we, met name onder jongeren, de dialoog over seks en instemming op gang brengen.

Uit onderzoek van I&O Research, uitgevoerd in opdracht van Amnesty, blijkt dat verkrachting veel voorkomt onder studenten. Terwijl de studententijd voor veel mensen een belangrijke vormende periode is in hun algemene en ook seksuele ontwikkeling. Het is belangrijk dat studenten leren over instemming bij seks (consent). Een belangrijke rol is daarbij weggelegd voor universiteiten, hogescholen en studentenverenigingen. Die moeten een veilige omgeving bieden. De instellingen pakken deze rol op dit moment onvoldoende. Vandaar dat deze studentencampagne zich op deze instellingen richt.

Waarom richt deze campagne zich niet op het MBO of voortgezet onderwijs?

Voor het MBO en het voortgezet onderwijs is er aandacht voor seksueel geweld vanuit partnerorganisaties zoals Rutgers (zie bijvoorbeeld seksuelevorming.nl). Amnesty International neemt het thema consent ook op in mensenrechteneducatieprogramma’s voor het MBO en voortgezet onderwijs.

Hoe vaak komt verkrachting onder studenten voor?

Eén op de tien vrouwelijke studenten (11 procent) maakte tijdens de studententijd seksuele penetratie mee waarmee zij niet instemde. Dit overkwam ook 1 procent van de mannen. 18 procent van de vrouwelijke studenten maakte het voor of tijdens de studententijd mee, tegenover 3 procent van de mannen. Deze cijfers komen uit een onderzoek dat I&O Research in mei 2021 deed in opdracht van Amnesty.

Ervaren verkrachte studenten steun van hun onderwijsinstellingen?

Uit onderzoek dat I&O Research deed voor Amnesty, blijkt dat slechts een fractie van de studenten (3 procent) die tijdens hun studententijd seksuele penetratie zonder instemming meemaken, hierover contact heeft met hun hoger-onderwijsinstelling. Dat terwijl 14 procent aangeeft door de verkrachting problemen met hun studie en/of werk te ervaren en 67 procent andere problemen ervan ondervindt. De meeste studenten weten niet bij wie je op de instelling je kunt aankloppen, en slechts een enkeling ‘ongeveer’ weet wat de procedure is bij verkrachting. Eén student zei: ‘Ik heb geen idee bij wie ik mijn verhaal kwijt zou kunnen, dus ik denk dat ik er uiteindelijk voor zou kiezen om het niet te melden op mijn hogeschool.’

Wat doen hoger-onderwijsinstellingen tegen verkrachting onder studenten?

Hoger-onderwijsinstellingen bepalen grotendeels zelf hoe zij de sociale veiligheid op de instelling bevorderen. Daarom lopen de bestaande maatregelen en initiatieven met betrekking tot preventie en ondersteuning sterk uiteen per instelling. Wel hebben ze allemaal een soortgelijke procedure voor het doen van een melding en indienen van een klacht. Ook krijgt elke universiteit vanaf uiterlijk 1 juli 2021 een ombudspersoon. Amnesty roept alle hoger-onderwijsinstellingen op om betere preventie, ondersteuning en meldingsprocedures te realiseren.

Wat staat er in het manifest dat Amnesty hoger-onderwijsinstellingen vraagt te ondertekenen?

In het manifest staan stappen die hoger-onderwijsinstellingen moeten zetten om seksueel geweld tegen te gaan. Er staan specifieke verbeterpunten in op het gebied van preventie, ondersteuning en procedures. Amnesty doet daarbij onder andere suggesties voor trainingen aan studenten en docenten, aansprekende informatievoorzieningen over hulp en ondersteuningsmogelijkheden, en een traumasensitieve meldingsprocedure.

Het manifest is geschreven door een werkgroep bestaande uit studenten, en zal door studenten aan besturen overhandigd worden tijdens een gesprek. Door het manifest te ondertekenen, committeren de instellingen zich eraan een veilige omgeving te creëren voor hun studenten en medewerkers.

Download het manifest

Welke onderwijsinstellingen hebben het manifest al ondertekend?

Hier vind je een overzicht van de hoger-onderwijsinstellingen die het manifest Let’s Talk About YES al ondertekenden of dat binnenkort gaan doen.

Hoe kan ik meehelpen aan deze campagne?

Door het hele land zijn activistenteams van vrijwilligers aan de slag met de campagne #Let’sTalkAboutYes van Amnesty International. Een aantal van die teams richt zich specifiek op hoger-onderwijsinstellingen. De activisten gaan met de instellingen in gesprek en vragen ze het manifest te ondertekenen waarin zij beloven hun studenten betere bescherming te bieden bij seksueel geweld. Ook wakkeren de activisten het gesprek over seks met instemming aan onder studenten, bijvoorbeeld met zelfbedachte acties. Zin om mee te doen? Sluit je dan aan bij een activistenteam bij jou in de buurt.