De grens tussen Mexico en de VS bij El Paso, 13 maart 2025.
© John Moore/Getty Images

Verenigde Staten: Mensenrechten geschonden bij detentiefaciliteit voor immigranten in El Paso 

Vandaag bracht Amnesty International een nieuw onderzoek uit over ernstige mensenrechtenschendingen tegen immigranten die vastzitten in het El Paso Service Processing Center (EPSPC). Deze schendingen maken deel uit van een grotere aanval van de regering-Trump op immigranten in de Verenigde Staten.  

In april 2025 brachten Amnesty-onderzoekers een bezoek aan El Paso, en kregen onder meer een tour met een gids. In het onderzoek komen zorgwekkende patronen van mishandeling en systematische schendingen aan het licht. Dehumanized by Design: Human Rights Violations in El Paso beschrijft wijdverspreide mishandeling in de EPSPC en verhalen van soms onwettige naleving van immigratiewetten. Venezolanen die bescherming zoeken werden daarbij aangemerkt als hoog risico en als mensen die links met gangs hebben. Op basis daarvan werden ze vastgezet en uitgezet.   

“De regering Trump maakt onze immigranten-vrienden, -buren en –familieleden tot doelwit en maakt hun levens ondraaglijk”, zegt Amy Fisher van Amnesty International USA. “Immigranten, onder hen asielzoekers die al jaren in de VS wonen, worden opgepakt in het hele land, krijgen geen toegang tot juridische bijstand en een eerlijk proces, worden vastgezet in detentiefaciliteiten, en verdwijnen in sommige gevallen in een maximaal beveiligde gevangenis in El Salvador. Deze praktijken zijn niet slechts onmenselijk – ze zijn onwettig.” 

De onderzoekers van Amnesty International spraken met 27 mensen, en ook dienstverleners op juridisch en humanitair gebied en lokale organisaties. Amnesty zag bij veel maatregelen een groot gebrek aan respect voor mensenrechten.   

Willekeurige detentie

Amnesty International documenteerde veel zaken van mensen, ook mensen die al lang in de VS woonden en langlopende asielzaken hadden, die willekeurig waren vastgezet. Onder hen waren mensen die op de vlucht waren voor politiek geweld, marteling en geweld door bendes. Veel van hen gaven aan geen toegang te hebben tot advocaten, lang in detentie te zitten zonder uitleg, te lijden onder wrede en onmenselijke omstandigheden, en tussen verschillende faciliteiten getransporteerd te worden. Dit kwam hun contactmogelijkheden met familie en wettelijke bijstand niet ten goede.  

Een man uit de Dominicaanse Republiek zei: “De afgelopen twee maanden zat ik in vier verschillende detentiecentra. Iedere keer dat ik ergens heen word gebracht, moet ik het hele proces weer doorlopen, en veranderen de datum van mijn rechtbankzitting, de rechter en de status van mijn zaak.”  

Anderen beschreven hoe families uiteen worden gehaald en echtgenoten en kinderen alleen achterblijven zonder steun, en zonder mogelijkheid om contact te hebben. Een man uit Mexico zei: “De meesten van ons hebben dezelfde problemen, onze kinderen en vrouwen zijn in steek gelaten. Wij zijn hier omdat het systeem niet in orde is.”  

Schending van het recht op een eerlijk proces

Recente ontwikkelingen hebben ervoor gezorgd dat het steeds moeilijker is voor mensen die vastzitten om het immigratiesysteem te doorlopen en hun rechten te begrijpen. In El Paso waren er organisaties zoals Estrella del Paso, die migranten trainingen aanboden over de immigratiewet en het juridische systeem. Deze organisatie hebben hun financiering verloren, waardoor immigranten vastzitten in het systeem zonder toegang tot juridische bijstand en een eerlijk proces. Een lokale hulpverlener vertelde: “Op het moment hebben we het zwaar omdat er zoveel gebeurt zonder enige informatie. Ze zorgen er opzettelijk voor dat mensen falen.” 

Venezolaanse mensen tot doelwit gemaakt 

De regering Trump maakt gebruik van de zogenaamde Alien Enemies Act om Venezolanen disproportioneel tot doelwit te maken en hen aan te merken als gelieerd aan bendes. Dit gebeurt zonder enig bewijs. Mensen worden vastgezet en zonder eerlijk proces uitgezet, ook naar El Salvador, waar ze onder onmenselijke omstandigheden in gevangenissen zitten en risico lopen gemarteld te worden. 

Mensen in EPSPC gaven aan dat Venezolanen buitengewoon vaak lichamelijk worden mishandeld door bewakers, in eenzame opsluiting worden gezet, en aangemerkt worden als “buitenlandse vijanden” op basis van hun nationaliteit en tattoos – zonder enige vorm van een eerlijk proces. Verschillende mensen die anoniem wilden blijven, vertelden hoe bewakers dreigen mensen naar Guantanamo of El Salvador te sturen om hen angst aan te jagen of te intimideren of straffen.  

Een Venezolaan die vastzat in EPSPC vertelde Amnesty International: “er was een man die op de grond was gegooid en door bewakers werd geslagen omdat hij voorgedrongen was in de rij voor voedsel. Hij werd toen naar El Salvador gestuurd. Een andere Venezolaan ging praten met de bewaarders en kwam terug met zijn gezicht helemaal in elkaar geslagen. De bewakers lopen niet zomaar naar iemand toe om iemand te mishandelen, maar als je een bewaker irriteert of zoiets, dreigen ze je naar Guantanamo of El Salvador te sturen.” 

Onmenselijke detentie-omstandigheden 

Amnesty International concludeert dat de omstandigheden in EPSPC zowel de Amerikaanse als internationale standaarden van detenties schenden. Mensen die vastzaten in EPSPC vertelden over lichamelijke mishandeling door bewakers, het gebruik van eenzame opsluiting, onhygiënische en te volle ruimtes zoals toiletten die niet werken, slechte medische verzorging, en voedsel dat van slechte kwaliteit en over de datum was. 

Veel van de mensen die vastzaten die Amnesty International sprak, hadden soortgelijke ervaringen. Een persoon vertelde: “We krijgen geen medische zorg als we het nodig hebben. We krijgen voedsel te eten dat over de datum is, en we werden allemaal ziek. Ze zeiden tegen ons dat we water moesten drinken. Het water is warm en niet schoon. Het stinkt. We kregen geen medicijnen.” 

Stop de financiering van deze detentiecentra 

Het bezoek van Amnesty International laat een zorgwekkend beeld zien, vol mensenrechtenschendingen.  

“Deze regering zet mensen gevangen en voert massadeportaties uit zonder respect voor mensenrechten, waardigheid of verantwoording,” zegt Amy Fisher. “Dit is geen functionerend immigratiebeleid – het is een grote aanval op immigrantengemeenschappen waarbij wreedheid als wapen wordt ingezet om mensen aan te moedigen hun rechten op te geven en zelf het land uit te gaan.” 

Ondertussen vraagt de regering Trump een bedrag van meer dan $200 miljard om zijn immigratiecapaciteit uit te breiden. Hiervan zou $45 miljard worden ingezet om de huidige detentiefaciliteiten drie keer zo groot te maken, tot de opname van 150.000 mensen per dag. 

Amnesty International roept de Amerikaanse regering op om een einde te maken aan de massale immigratiedetentie, te zorgen voor individuele beoordelingen voor een detentie, het recht op juridische bijstand te garanderen, en mensenrechten te respecteren. Daarnaast moet er een einde komen aan het tot doelwit maken van mensen uit Venezuela, overeenkomstig het non-refoulement-principe. 

Het Amerikaanse Congres moet de financiering stoppen van detentie- en deportatiesystemen die mensenrechten schenden. De regering moet uitzettingen onder de Alien Enemies Act stoppen, mensen die hierdoor geraakt worden een eerlijk proces geven en een veilige terugkeer bezorgen, en ervoor zorgen dat alle mensen die immigratiezaken hebben lopen bij de rechtbank toegang hebben tot juridische bijstand. 

“Het Congres moet zeggen ‘geen geld meer om dit wrede systeem uit te breiden’”, zegt Amy Fisher. “Ongeacht wat president Trump zegt, hebben de Verenigde Staten de plicht om de mensenrechten van iedereen binnen hun grenzen te waarborgen. De schendingen die we documenteerden in El Paso moeten stoppen.”

Meer over dit onderwerp