Parlement Tunesië moet legalisering straffeloosheid veiligheidstroepen verwerpen

Leden van het Tunesische parlement moeten het wetsvoorstel verwerpen dat de straffeloosheid van veiligheidstroepen versterkt. Het voorstel zorgt ervoor dat zij niet strafrechtelijk verantwoordelijkheid gehouden kunnen worden voor het gebruik van dodelijk geweld bij de bescherming van veiligheidsgebouwen.

Amnesty International deed deze oproep aan de vooravond van de behandeling van het wetsvoorstel door het parlement, op 6 oktober 2020.

Kritiek uit binnen- en buitenland

Volgens artikel 7 van wetsvoorstel 25/2015 mogen veiligheidstroepen straffeloos dodelijk geweld gebruiken bij aanvallen op veiligheidsgebouwen als het geweld dat ze gebruiken proportioneel wordt geacht aan het gevaar. De regering legde het wetsvoorstel in 2015 en 2017 ook voor aan het parlement. Dat leidde toen tot hevige kritiek van Tunesische en internationale maatschappelijke organisaties.

‘Hoewel er verbeteringen in het wetsvoorstel zijn aangebracht waardoor alarmerende schendingen van het recht op vrije meningsuiting en op toegang tot informatie er niet meer in staan, bevat het nog steeds bepalingen die de aansprakelijkheid voor ernstige mensenrechtenschendingen in de weg staan,’ zegt Amna Guellali van Amnesty International.

Cultuur van straffeloosheid

‘Zowel Tunesische als internationale maatschappelijke organisaties hebben keer op keer gewaarschuwd dat het wetsvoorstel schadelijke gevolgen heeft voor de rechtsstaat. Het zou de cultuur van straffeloosheid versterken en veiligheidstroepen de verkeerde boodschap geven dat ze groen licht krijgen om naar eigen goeddunken geweld te gebruiken zonder dat ze daarvoor verantwoordelijk worden gehouden,’ zegt Guellali.

In strijd met internationaal recht

Volgens internationaal recht mag de politie alleen vuurwapens gebruiken uit zelfverdediging of wanneer ze anderen verdedigen die in levensgevaar verkeren. Het gebruik van vuurwapens om bezittingen te beschermen, is verboden. In het Tunesische wetsvoorstel rechtvaardigt een aanval op een veiligheidsgebouw het gebruik van dodelijk geweld, zelfs als er geen sprake is van een levensbedreigende situatie. De Tunesische veiligheidstroepen kunnen al langer straffeloos ernstige mensenrechtenschendingen plegen. Zo traden zij in juni 2020 in Tatatouine straffeloos met buitensporig veel geweld op tegen vreedzame demonstranten. Ook werden zij niet gestraft voor hun optreden in 2018 dat leidde tot de dood van Omar Laabidi en Aymen Othmani. En tijdens antiterrorisme-operaties werden gevangenen mishandeld en gemarteld zonder dat dit enige gevolgen had voor de daders.

Amnesty’s oproep

‘We roepen alle leden van het Tunesische parlement op de mensenrechten te respecteren en het wetsvoorstel af te wijzen,’ zegt Amna Guellali. ‘Ze moeten garanderen dat de veiligheidstroepen handelen in lijn met internationale regels en standaarden voor het gebruik van geweld en dat ze verantwoording moeten afleggen wanneer ze de regels overtreden.’