Leger Myanmar begaat wrede schendingen in noorden Shan-staat
Het leger van Myanmar begaat nog steeds mensenrechtenschendingen tegen etnische minderheden in het noorden van het land. Dat blijkt uit nieuw bewijs van Amnesty International. Burgers zijn het grote slachtoffer van de vele aanvallen op verschillende gewapende groepen. Het ziet er niet naar uit dat de conflicten snel stoppen, waardoor nieuwe schendingen niet uit te sluiten zijn.
In Amnesty’s vandaag verschenen rapport “Caught in the middle”: Abuses against civilians amid conflict in Myanmar’s northern Shan State staat beschreven hoe burgers willekeurig worden gearresteerd, vastgehouden en gemarteld door het leger. Naast het leger maken ook de gewapende etnische groepen zich schuldig aan mishandeling.
Oorlogsmisdaden
‘Het leger van Myanmar is wreed en genadeloos als altijd en begaat oorlogsmisdaden tegen burgers in het noorden van de Shan-staat’, zegt Nicholas Bequelin van Amnesty International. Soldaten gaan straffeloos hun gang in het gebied. Tijdens onderzoeksmissies in maart en augustus 2019 brachten Amnesty-onderzoekers oorlogsmisdaden en andere militaire schendingen in kaart, begaan tegen burgers van de etnische Kachin, Lisu, Shan en Ta’ang. Volgens burgers waren leden van de 99e Light Infantry Division (LID) vaak betrokken bij de gruwelijkheden tegen burgers. Eenheden van diezelfde legerafdeling waren eerder ook betrokken bij de ergste gewelddadigheden tegen de Rohingya in de staat Rakhine en bij eerdere oorlogsmisdaden in het noorden van het land in 2016 en 2017.
Bekend patroon van geweld
Op 21 december 2018 was er een wapenstilstand in het noorden van de Shan-staat, maar het geweld tegen burgers hield niet op. Militairen pakten voornamelijk mannen en jongens op, en mishandelden of martelden hen. De meeste van deze mannen worden ervan beschuldigd banden te hebben met gewapende groepen. Deze beschuldigingen zijn vaak alleen gebaseerd op hun etnische afkomst. Het leger beschiet burgergebieden willekeurig waardoor veel burgers omkomen en gewond raken en hun huizen en bezittingen worden vernield. Soms worden burgers incommunicado vastgehouden op legerbases en gedwongen voor het leger te werken.
Op 11 maart 2019 namen soldaten van de 99e LID twee etnische Kachin-mannen gevangen. De mannen werden gemarteld. Een van hen vertelde wat er gebeurde:
‘[Een soldaat vroeg] “ben je van de KIA (Kachin Independance Army)?” Ik zei “nee”, toen begonnen ze me te schoppen en slaan. Ze dwongen me mijn kleren uit te trekken en hielden een mes tegen mijn nek… Toen moest ik hurken met mijn vingers op mijn knieen. Ze zeiden dat ze mijn vingers eraf zouden hakken als ik zou bewegen… Ze stopten een granaat in mijn mond… Ik was bang dat hij zou ontploffen als ik zou bewegen.’
Gewapende etnische groepen begaan ook schendingen
Burgers in de conflictgebieden zitten vaak klem tussen de gewapende etnische groepen die mannen en jongens ontvoeren, vastzetten en soms martelen. Ook zetten de etnische groepen burgers in om dwangarbeid te verrichten. Zo moeten mannen en jongens vaak werken als dragers en gids. Burgers vertelden Amnesty dat ze vaak voedsel en geld moeten afstaan aan de gewapende groepen.
‘We roepen alle partijen op om burgers niet tot doelwit te maken en om alles in het werk te stellen om de gevechten ver van bevolkte gebieden te houden’, zegt Bequelin.
Burgers betalen de prijs
Het afgelopen jaar zagen duizenden mensen zich gedwongen hun huizen te ontvluchten, omdat de gevechten steeds dichter bij hun dorpen kwamen. Veel van deze mensen vluchtten niet voor de eerste keer. Een vrouw vertelde Amnesty dat ze alleen al in maart 2019 vier keer op de vlucht moest slaan.
Dorpelingen zoeken vaak tijdelijk onderdak in kerken en kloosters, wat het voor hulpverleners moeilijk maakt hen te bereiken. Daarnaast hebben zowel de regering van Myanmar als het leger beperkingen opgelegd aan hulpverlening. Mensen die vluchten lopen daarnaast gevaar door landmijnen en geïmproviseerde explosieven.
Oproep Amnesty
Amnesty International roept alle partijen in het conflict op om burgers te beschermen en hulpverlening toe te laten. De gewapende groepen moeten geweld en intimidatie tegen burgers stoppen. Mensen die zich schuldig hebben gemaakt aan oorlogsmisdaden, moeten worden berecht, tot aan de hoogste niveaus van Generaal Min Aung Hlaing (hoofd van het leger van Myanmar) toe. Daarnaast moet de VN-Veiligheidsraad de situatie in Myanmar doorverwijzen naar het Internationaal Strafhof.
