Hoe de Egyptische regering wetten maakt om te onderdrukken
In 2013 trad in Egypte de nieuwe president Al-Sisi aan, nadat de voormalige – en inmiddels overleden – president Morsi uit zijn ambt was verjaagd. Sinds de komst van zijn regering is het bergafwaarts gegaan met mensenrechten in Egypte. Vrije media, vakbonden, politieke partijen; geen enkele kritische groep of individu ontkomt aan de klauwen van de overheid.
Met deze zes wetten is de onderdrukking nu ook ‘legaal’ geworden:
1. Beruchte ngo-wet
In 2017 lanceerde de regering Al-Sisi een nieuwe wet die het ngo’s bemoeilijkt om hun werk te doen, of om zelfs opgericht te worden. Zo mogen ngo’s alleen onderzoeksresultaten publiceren met toestemming van de overheid. Ook kan de regering zonder goede redenen besluiten een ngo op te heffen. Op dit moment ligt er een aangepaste wet bij de president ter goedkeuring. Helaas is de wet slechts cosmetisch verbeterd, en zijn de grote zorgen over het inperken van de vrijheid van ngo’s niet weggenomen.
2. Bestrijden cybercrime als excuus voor censuur
De vrije (online) media worden sinds 2018 via verschillende wetten ingeperkt onder het mom van het aanpakken van cybercrime. Sinds mei 2017 heeft de overheid al minstens 153 websites, waaronder die van mensenrechtenorganisaties, geblokkeerd.
3. Vast zonder eerlijk proces
In Egypte kun je zomaar voor vijf jaar vastzitten in afwachting van je proces. Dat is vaak onder verschrikkelijke omstandigheden, zonder dat je familie je mag bezoeken. De regering pakt massaal critici op, zet ze lange tijd vast en ontzegt ze een eerlijk proces. Door een reeks aanpassingen van bestaande wetten mogen de Egyptische autoriteiten hier ongehinderd mee doorgaan.
4. Tientallen demonstranten opgepakt
Ten minste 158 mensen werden tussen 2017 en 2019 gearresteerd omdat ze kritiek hadden op de overheid, naar politieke bijeenkomsten gingen of aan demonstraties deelnamen. Verschillende wetten, waaronder de contraterrorismewet uit 2015, geven de overheid het recht om het recht op vereniging en vrije meningsuiting de kop in te drukken.
5. Bijna 2.000 doodstraffen opgelegd
Sinds 2014 zijn er meer dan 1.891 doodvonnissen opgelegd, waarvan er zeker 174 zijn uitgevoerd, vaak na een oneerlijk proces. Dankzij de ‘Military Justice Code’ kunnen gewone burgers ook voor militaire rechtbanken worden berecht. Deze rechtbanken zijn niet onafhankelijk en daarmee oneerlijk. Honderden Egyptenaren zijn door militaire rechtbanken tijdens massaprocessen ter dood veroordeeld.
6. Verzwakte grondwet
Door de aanpassingen van de grondwet van Egypte, die in 2019 zijn aangenomen, heeft president Al-Sisi nog meer legale middelen om zijn volk te onderdrukken. Zo kan hij rechters benoemen en mag hij zich bemoeien met de rechtspraak, waardoor de onafhankelijkheid van de rechtsspraak wordt aangetast. Ook hebben de aan de regering gelieerde gewapende groeperingen onschendbaarheid gekregen. Tussen 2013 en 2016 doodden zij honderden demonstranten, maar zij zullen hiervoor niet vervolgd worden.
