Gaza: Israël pleegt straffeloos onwettige aanvallen op zogenaamd veilig Rafah

Amnesty International heeft nieuw bewijs verzameld voor dodelijke, onwettige aanvallen in de bezette Gazastrook. Hieruit blijkt dat Israëlische strijdkrachten doorgaan met het schenden van het internationaal humanitair recht, waarbij ze straffeloos hele families uitroeien.

De aanvallen werden gepleegd in een tijd dat dit zogenaamd het ‘veiligste’ gebied van de Gazastrook was.  Dat zou het ook nu moeten zijn, maar Israëlische troepen maken zich er momenteel op voor een grondoperatie. Een dergelijke operatie zal waarschijnlijk verwoestende gevolgen hebben voor meer dan een miljoen mensen, die door opeenvolgende golven van massale ontheemding opeengepakt zitten in een gebied van 63 km².

Amnesty deed onderzoek naar vier Israëlische aanvallen op Rafah in het uiterste Zuiden van de Gazastrook. Bij de onderzochte aanvallen in december en januari kwamen ten minste 95 burgers om het leven, onder wie 42 kinderen.  Bij alle vier de aanvallen vond de organisatie geen enkele aanwijzing dat de getroffen woongebouwen als legitieme militaire doelen konden worden beschouwd, of dat mensen in de gebouwen militaire doelen waren. Hierdoor gaat het zeer waarschijnlijk om directe aanvallen op burgers en burgerobjecten, die als oorlogsmisdaden moeten worden onderzocht.

Oorlogsmisdaden

Zelfs als het Israëlische leger de intentie had gehad om legitieme militaire doelen in de omgeving als doelwit te nemen, maken deze aanvallen geen onderscheid tussen militaire doelen en burgerobjecten en daarom zijn willekeurig. Willekeurige aanvallen die burgers doden en verwonden zijn oorlogsmisdaden. Het door Amnesty International verzamelde bewijs toont ook aan dat het Israëlische leger voorafgaand aan de aanvallen geen effectieve of überhaupt enige waarschuwing heeft gegeven aan bewoners van de getroffen locaties.

‘Deze aanvallen passen in een patroon waarbij Israëlische strijdkrachten het internationaal recht schaamteloos aan hun laars lappen’, zegt Erika Guevara-Rosas van Amnesty International. ‘De aanvallen weerspreken ook de beweringen van de Israëlische autoriteiten dat hun strijdkrachten verhoogde voorzorgsmaatregelen nemen om de schade voor burgers tot een minimum te beperken.

Reëel risico op genocide

Drie van de aanvallen werden ’s nachts uitgevoerd, toen burgers, onder wie gezinnen die uit andere gebieden waren verdreven, in bed lagen. ‘Onder de slachtoffers bevonden zich een baby van nog geen 3 weken oud, een 69-jarige gepensioneerde arts, een journalist die ontheemde gezinnen in zijn huis had opgenomen en een moeder met haar 23-jarige dochter.

De getuigenissen van de overlevenden moeten ons eraan herinneren dat deze gruweldaden in Gaza een smet zijn op het collectieve geweten van de wereld,’ zegt Guevara-Rosas.  ‘Na de belangrijke tussentijdse uitspraak van het Internationaal Gerechtshof dat het risico op genocide reëel is, moeten staten eens te meer aandringen op een onmiddellijk en langdurig staakt-het-vuren. Dat is de meest effectieve manier om de door het gerechtshof bevolen voorlopige maatregelen uit te voeren. Er moet ook een alomvattend wapenembargo worden opgelegd aan alle partijen in het conflict.’

Crisis Evidence Lab

Amnesty International bezocht de locaties van alle vier de aanvallen, maakte foto’s en video’s van de verwoesting en interviewde in totaal 18 mensen, onder wie 14 overlevenden en 4 familieleden die deelnamen aan reddingsoperaties. Het Crisis Evidence Lab van Amnesty analyseerde satellietbeelden, foto’s en video’s om de aanvallen en de daaruit voortvloeiende verwoesting te lokaliseren en te verifiëren.

In het oorlogsdagboek van de officiële website van het Israëlische leger stond geen enkele verwijzing naar de aanvallen. Amnesty stuurde op 19 en 30 januari 2024 vragen over de aanvallen naar de Israëlische autoriteiten. Op het moment van publicatie is hierop nog geen antwoord ontvangen.

Hongersnood ligt op de loer

De onophoudelijke bombardementen vinden plaats in het kader van de belegering van Gaza. Daarbij wordt de toegang tot water en voedsel opzettelijk ontzegd Er is al ernstige honger onder de bevolking. Hierdoor is er een toenemend risico op hongersnood en worden de gezondheids- en onderwijsfaciliteiten en andere kritieke infrastructuur vernietigd.

Door de massale verplaatsing van mensen is Rafah veranderd in het meest overbevolkte gebied van Gaza. Meer dan een miljoen mensen leeft er in erbarmelijke omstandigheden, onder meer in geïmproviseerde tenten en scholen. De bevolking van het gebied is vervijfvoudigd in vergelijking met voor de oorlog. Als Israëlische troepen een grondoperatie uitvoeren in Rafah, zullen de gevolgen waarschijnlijk catastrofaal zijn voor de ontheemden, die nergens heen kunnen, en voor het hele hulpsysteem, dat al tot het uiterste wordt beproefd.

Bij een aanval op 14 december in de wijk Brazil van Rafah kwamen 29 mensen om het leven, onder wie 11 kinderen. Minstens 10 anderen raakten gewond. Een van de overlevenden werd levend onder het puin vandaag gehaald en vertelde Amnesty: ‘We gingen naar Rafah op zoek naar veiligheid, we dachten dat het veiliger was in het zuiden.’

Dagen bezig met doden opgraven uit het puin

Op 12 december 2023 om 3.02 uur trof een Israëlische aanval twee huizen van de familie Harb in de wijk Al-Zuhour in Rafah. Daarbij kwamen 25 burgers om, onder wie 10 kinderen, 9 mannen en 6 vrouwen, van wie er één 8 maanden zwanger was. Ten minste 17 anderen raakten gewond. De aanval vernietigde de twee huizen volledig en beschadigde drie aangrenzende huizen zwaar. Ook daar vielen enkele doden.

Islam Harb, 30, die drie van zijn vier kinderen verloor tijdens de aanval – zijn vijfjarige tweelingdochters Jude en Maria en zijn zes maanden oude zoon Ammar – beschreef aan Amnesty International het angstaanjagende moment van de aanval:

 “Ik hoorde een enorme klap. Ik herinner me niet dat ik iets zag, ik hoorde alleen een hele harde klap en verloor het bewustzijn. Ik werd wakker in het ziekenhuis; het eerste wat ik me herinner is dat ik naar mijn kinderen vroeg. Alleen Leen van vier heeft het overleefd; mijn familie is dagen bezig geweest om de overblijfselen van de doden uit het puin op te graven. Het lichaam van mijn broer Khalil (25) werd door de kracht van de inslag 200 meter van het huis gevonden, in stukken gescheurd. De kleine lichamen van mijn kinderen waren uiteengereten.”

Geen waarschuwing  

Islam vertelde Amnesty International dat zijn familieleden geen idee hebben waarom hun huizen werden getroffen en dat ze niet van tevoren waren gewaarschuwd voor de aanval. Zijn moeder Inaam (52), zussen Abir (23) en Najwa (26) en broers Mohammed Al-Hadi (22) en Zein Al-Abidine (15) werden bij de aanval gedood.

Islam zei dat de familie onderdak bood aan ontheemde familieleden die op bevel van het Israëlische leger Gaza-Stad hadden moeten verlaten. Hij zei dat het naaste familieleden waren van wie ze de achtergrond goed kenden en die geen politieke sympathieën koesterden.

Islams zus, Ahlam Harb (34), van wie een vinger moest worden geamputeerd als gevolg van de aanval, vertelde Amnesty International:

‘Het is een wonder dat ik nog leef en met je kan praten. Ik heb constant pijn, vooral in mijn longen; ik heb nog steeds moeite met ademhalen… Ik heb mijn moeder verloren. Mijn zus Najwa, haar man en al hun kinderen werden gedood. Mijn dierbaarste zus Abir, werd ook gedood. Haar te verliezen was voor mij de nekslag. Mijn broer Mohammed Al-Hadi werd alleen aan zijn haar herkend; van mijn broer Khalil was niets over behalve zijn hand… Mijn kinderen werden levend van onder het puin gered. Ik kijk naar ze en kan niet geloven dat ze nog leven.’

Geen militaire doelen

Abir, was al eerder geïnterviewd door Amnesty International, nadat haar verloofde en zijn moeder waren gedood bij een Israëlische luchtaanval tijdens een driedaags offensief in Gaza in augustus 2022. Getuigenverklaringen en fotografisch bewijsmateriaal wijzen erop dat de huizen meer dan eens werden getroffen, wat resulteerde in ten minste twee kraters. Israël heeft geen verklaring gegeven voor het incident. 

Amnesty International bezocht de plaats van de aanval van 12 december twee keer en bekeek de lijst van doden en gewonden bij de aanval. De organisatie vond geen enkel bewijs dat er militaire doelen in het gebied waren of dat een van de aanwezigen in de gebouwen op het moment van de aanval een legitiem militair doel vormde. De aanval op de huizen van de familie Harb lijkt hierdoor een directe aanval op burgers en burgerobjecten en moet als oorlogsmisdaad moet worden onderzocht. 

Meer lezen

Klik hier voor het uitgebreide Engelstalige nieuwsbericht, waarin drie andere onwettige Israëlische aanvallen in Gaza worden beschreven.