Europese landen dreigen financiering van Palestijnse ngo’s te beperken

Een aantal Europese landen en de Europese Commissie dreigen de financiering van Palestijnse mensenrechtenorganisaties te beperken. Dit zou de geloofwaardigheid van de Europese Unie als zelfbenoemd voorvechter van mensenrechten verder aantasten. Amnesty International en 95 andere organisaties uiten in een brief aan de EU en de lidstaten hun bezorgdheid over de gevolgen  van dergelijke discriminerende maatregelen op de mensenrechten.

Verschillende Europese landen, waaronder Oostenrijk, Denemarken, Duitsland, Zweden en Zwitserland, en ook de Europese Commissie, hebben maatregelen genomen om hun financiering van Palestijnse maatschappelijke organisaties op te schorten of te beperken. Zij doen dit op grond van ongegronde beschuldigingen dat er geld zou zijn doorgesluisd naar ‘terroristische organisaties’ of zou zijn gebruikt voor het ‘aanzetten tot haat en geweld’. Dergelijke beschuldigingen geven voeding aan aloude racistische en islamofobe stereotypen, die Arabieren en moslims afschilderen als mensen die geneigd zijn tot geweld en als potentiële terroristen.

Sommige maatregelen om de financiering van Palestijnse ngo’s op te schorten dateren al van lang voor de aanvallen van 7 oktober 2023, waarbij leden van Hamas en andere gewapende groeperingen op Israëlisch grondgebied burgers vermoordden en gijzelden en raketaanvallen op Israël uitvoerden. Sindsdien zijn de beperkingen echter verscherpt.

Cruciaal werk

‘De mensenrechtencrisis in Israël en de bezette Palestijnse gebieden is momenteel al zeer ernstig’, zegt Eve Geddie van Amnesty International. ‘Palestijnse en Israëlische organisaties in de regio doen cruciaal werk om de rechten van mensen te beschermen. Sommige organisaties treden op als waakhond tegen de systematische en straffeloze schendingen van de rechten van Palestijnen door de Israëlische autoriteiten, andere bieden gratis juridische bijstand aan slachtoffers. Het beperken van de financiering van alleen Palestijnse organisaties is discriminerend. Het zou hun werk, dat van essentieel belang is, onmogelijk maken en slachtoffers elke hoop op bescherming ontnemen.’

‘Anti-ophitsing’-clausules

De Europese Commissie verklaarde op 21 november 2023 aan dat ‘er tot op heden geen bewijs is gevonden dat geld voor oneigenlijke doeleinden is gebruikt’. Desondanks kondigde ze de invoering aan van ‘anti-ophitsing’-clausules in alle nieuwe contracten met Palestijnse ngo’s. De clausules maken het voor ontvangers van financiering verplicht om te verklaren dat ze niet zullen aanzetten tot haat, en onderwerpen hen aan ‘toezicht door derden’ om naleving van die bepaling te garanderen. Hoewel de clausule op zich niet problematisch is, is deze wel stigmatiserend, omdat deze alleen van toepassing is op Palestijnse ngo’s en ook aanzet tot haat tegen Palestijnen.

Politieke stemmingmakerij

Het is van het allergrootste belang dat de EU en de lidstaten alle vormen van racisme en andere vormen van discriminatie bestrijden, waaronder antisemitisme, islamofobie en anti-Arabisch en anti-Palestijns racisme. Ze moeten ook alle nodige maatregelen nemen om het aanwakkeren van haat die aanzet tot discriminatie, vijandigheid of geweld te verbieden. Ontvangers van EU-geld waren al verplicht om zich aan deze principes te houden. Wanneer landen ‘anti-ophitsing’-clausules toevoegen aan contracten van alleen Palestijnse organisaties en hen onderwerpen aan ‘toezicht door derden’, wekt dat de schijn van politieke stemmingmakerij. Het is ook discriminerend en versterkt racistische ideeën over Palestijnen en degenen die opkomen voor de mensenrechten van Palestijnen.

Dubbele standaard

Zweden heeft bijvoorbeeld verklaard dat het in de toekomst van Palestijnse partners zal eisen dat ze Hamas veroordelen. Als je van een organisatie eist dat ze een dergelijke veroordeling uitspreekt en de financiering daarvan afhankelijk maakt, tast je onder andere het recht op vrijheid van meningsuiting en van vereniging aan. En als het uitsluitend organisaties treft die zich bezighouden met Palestina, is het discriminerend.

Tegelijkertijd zijn er van Israëlische zijde expliciete oproepen tot moord, gedwongen verplaatsing of het gebruik van kernwapens tegen Palestijnen, en vinden er dodelijke aanvallen op burgers plaats door Israëlische strijdkrachten en kolonisten. Er zijn zelfs ngo’s die illegale nederzettingen bouwen op bezet Palestijns land. Maar Israëlische organisaties of overheidsinstanties die met Zweden samenwerken, hoeven deze misdrijven niet te veroordelen. Deze schaamteloze dubbele standaard is niet alleen discriminerend, maar geeft ook blijk van een verontrustend selectieve visie op mensenrechten.

Meer informatie

Lees hier het uitgebreide Engelstalige bericht.