Leden van maatschappelijke groepen houden spandoeken om de doodstraf te veroordelen tijdens een demonstratie voor het Ministerie van Justitie in Tokio op 26 juni 2014. Japan voerde op 26 juni haar eerste executie van het jaar uit door een man op te hangen voor een drievoudige moord, de negende gevangene die ter dood is gebracht sinds de conservatieve regering van Shinzo Abe aan de macht kwam in 2012.
© AFP via Getty Images

6 redenen waarom Amnesty tegen de doodstraf is

De doodstraf is een wrede, onmenselijke en vernederende straf. Amnesty is altijd tegen de doodstraf. Daar hebben we verschillende redenen voor.

1. De doodstraf betekent een schending van het recht op leven. Het recht op leven is vastgelegd in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Bovendien is het een vorm van marteling. Het recht op een leven vrij van marteling is eveneens een mensenrecht.

Diverse executiemethoden zijn een schending van het Verdrag tegen Foltering en andere Wrede, Onmenselijke en Onterende Behandeling of Bestraffing. Dit geldt bijvoorbeeld voor steniging en het gebruik van gas om iemands leven te beëindigen. Waarschijnlijk geldt het ook voor ophanging. En in Amerika groeit de twijfel over de dodelijke injectie. Het wachten op de voltrekking van het doodvonnis is ook een vorm van wrede en onmenselijke behandeling. Veel gevangenen in de dodencel ervaren grote angst over hun naderende dood.

2. De doodstraf is niet terug te draaien, terwijl er fouten kunnen worden gemaakt. Er is altijd het risico dat een onschuldige wordt geëxecuteerd. Zo zijn in de Verenigde Staten sinds 1973 159 mensen ter dood veroordeeld die later werden vrijgesproken. Anderen zijn geëxecuteerd terwijl ernstig wordt betwijfeld of zij wel schuldig waren.

3. De doodstraf heeft geen afschrikkend effect. Landen die de doodstraf toepassen beweren vaak dat die straf mensen ervan weerhoudt ernstige misdrijven te plegen. Onderzoeken spreken dit echter tegen. Er is geen verband tussen de doodstraf en het aantal misdrijven in een land of deelstaat. Sommigen zeggen dat de doodstraf de enige manier is om moordenaars en verkrachters definitief onschadelijk te maken. Maar dat is in strijd met het beginsel dat straffen alleen betrekking mogen hebben op misdrijven die zijn gepleegd, niet op misdrijven die nog gepleegd zouden kunnen worden.

4. Door discriminatie in de rechtspraak heb je een grotere kans ter dood te worden veroordeeld als je arm bent of tot een etnische of religieuze minderheid behoort. Voor arme en gemarginaliseerde groepen is het ook moeilijker een goede advocaat in te huren die een doodvonnis kan voorkomen.

Een paar voorbeelden: juryleden in de Amerikaanse staat Washington leggen drie keer zo vaak de doodstraf op aan een zwarte verdachte dan aan een witte in een vergelijkbare zaak. Als je in de staat Louisiana een misdrijf begaat tegen een wit persoon, dan is de kans dat de verdachte de doodstraf krijgt 97 procent groter dan wanneer het slachtoffer een zwart persoon is.

5. Sommige landen die veel executies uitvoeren hebben geen eerlijk rechtssysteem. In landen als China, Saudi-Arabië, Iran en Irak, waar de meeste executies plaatsvinden, krijgen mensen vaak een oneerlijk proces. Er zijn daar veel doodstraffen opgelegd, terwijl er geen ander ‘bewijs’ was dan een met marteling afgedwongen bekentenis.

6. De doodstraf wordt gebruikt als politiek middel. In sommige landen zetten de autoriteiten de doodstraf in om politieke tegenstanders uit te schakelen.

Meer over dit onderwerp