Extinction Rebellion blokkeert de snelweg in Den Haag op 6 juli 2022.
© Oscar Brak/NurPhoto via Getty Images

Noodwetgeving

Burgermeesters kunnen gebruikmaken van de hen toegekende noodbevoegdheden uit de Gemeentewet. In zeer uitzonderlijke gevallen kunnen zij in noodsituaties maatregelen treffen om de openbare orde te handhaven.

Inperking van het demonstratierecht op basis van zo’n noodbevel of noodverordening wordt vaak ingegeven door vrees voor ernstige wanordelijkheden door een vijandig publiek of ‘tegendemonstranten’.

Amnesty vindt dat noodwetgeving in principe niet gebruikt moet worden om demonstraties te reguleren. Het verhinderen of verstoren van een demonstratie is al strafbaar en de Wom biedt al mogelijkheden om maatregelen te treffen bij dreigende wanordelijkheden. Een beroep op noodwetgeving is niet nodig.

Alleen wanneer de spanningen te hoog oplopen en er bovendien door onvoldoende beschikbare politie gesproken kan worden van een onhoudbare situatie, mag een demonstratie vooraf verboden worden. Een noodbevel wordt echter vaak al veel eerder ingezet.

Meer over dit onderwerp