Turkse journalisten opgepakt op grond van antiterreurwet
Amnesty International en veel andere organisaties die opkomen voor persvrijheid en de vrijheid van meningsuiting veroordelen de detentie van Sibel Yükle van T24, Delal Akyüz en Fırat Can Arslan van Mezopotamya Agency, Evrim Kepenek van Bianet en de freelance journalist Evrim Deniz in Turkije op 25 juli 2023.
Vier van hen werden voorwaardelijk vrijgelaten. Fırat Can Arslan werd later die dag gearresteerd. Voor hem wordt zijn onmiddellijke vrijlating gevraagd.
Vast op grond van antiterreurwet
Lokale media meldden dat de journalisten werden vastgehouden vanwege hun berichten op sociale media over de herbenoeming van een officier van justitie en een rechter door de Raad van Rechters en Aanklagers. De twee zijn met elkaar getrouwd en zijn betrokken bij een recente rechtszaak tegen achttien journalisten in Diyarbakır. De journalisten worden naar verluidt op basis van de antiterreurwet beschuldigd van ‘het openbaren, publiceren en aanvallen van een overheidsfunctionaris met antiterreurtaken’.
Internationaal reisverbod
T24-redacteur Yükler werd tijdens een inval in haar huis in Ankara opgepakt en naar het politiebureau gebracht. Ze werd later die dag vrijgelaten maar staat nog wel onder gerechtelijk toezicht en kreeg een internationaal reisverbod opgelegd.
Verslaggever Arslan van Mezopotamya Agency werd ook opgepakt tijdens een inval in zijn huis in Ankara. De politie zou de telefoon en computer van Arslan in beslag hebben genomen. Arslan werd later die dag gearresteerd op beschuldiging van ‘het identificeren van ambtenaren met antiterreurtaken’.
Verslaggever Akyüz, eveneens van Mezopotamya Agency, werd in zijn huis in İzmir opgepakt en werd later die dag vrijgelaten en onder gerechtelijk toezicht geplaatst en kreeg ook een internationaal reisverbod.
Bianet-redacteur Kepenek werd in haar huis in Istanbul opgepakt. De politie nam digitale apparatuur van haar in beslag en boeide de journalist met plastic handboeien voordat ze haar naar een politiebureau in Istanbul brachten. De politie verklaarde dat Kepenek in hechtenis was genomen in het kader van een onderzoek dat werd uitgevoerd door het hoofdofficier van justitie van Diyarbakır op grond van ‘het bekendmaken, publiceren en aanvallen van een overheidsfunctionaris met antiterreurtaken’. Een dag later werd Kepenek op de ochtend van 26 juli geboeid naar het gerechtsgebouw van Istanbul gebracht. Kepenek werd daarna vrijgelaten maar staat onder gerechtelijk toezicht en heeft een internationaal reisverbod.
Freelance journalist Deniz werd aangehouden toen ze naar een lokale politieafdeling in Diyarbakır ging om op verzoek van de lokale politie een verklaring af te leggen. Ze werd later die dag vrijgelaten en onder gerechtelijk toezicht geplaatst. Ook zij kreeg een internationaal reisverbod opgelegd.
Antiterreurwet misbruikt
Artikel 6 (1) van de antiterreurwet, op grond waarvan een onderzoek naar de journalisten is gestart, wordt misbruikt om journalisten te straffen voor het delen van informatie van algemeen belang die openbaar beschikbaar is. Het Comité van Ministers van de Raad van Europa heeft eerder zijn bedenkingen geuit. De toepassing van die bepaling zou onvoldoende erkennen dat de waarheid en het algemeen belang verdedigd moeten worden.
Journalistieke activiteiten
Het feit dat de aanklager die de aanklacht tegen andere gearresteerde journalisten opstelde, getrouwd is met een van de drie rechters in de jury in dezelfde zaak en dat deze aanklager en rechter later werden overgeplaatst, is openbare informatie en wordt van algemeen belang geacht. Daarom moet het rapporteren en verspreiden van dergelijke informatie worden beschouwd als een journalistieke activiteit.
Volgens de Journalistenvakbond van Turkije, die aan de European Federation of Journalists gelieerd is, zaten vanaf 12 juli 2023 twintig journalisten in de gevangenis.
Solidariteit
Onderstaande organisaties zijn solidair met de journalisten in detentie en roepen de Turkse autoriteiten op om te stoppen met het misbruiken van antiterreurwetten en de willekeurige en systematische detentie van journalisten.
Amnesty International Turkije, ARTICLE 19, Association for Monitoring Equal Rights, Association of Journalists in Ankara, Association of Lawyers for Freedom, Association of Life Memory Freedom, Articolo 21, Citizens’ Assembly – Turkey, Civil Rights Defenders, Coalition For Women In Journalism (CFWIJ), English PEN, European Centre for Press and Media Freedom (ECPMF), European Federation of Journalists (EFJ), Freedom of Expression Association (İFÖD), Human Rights Agenda Association, International Press Institute (IPI), IPS Communication Foundation/Bianet, Kaos GL, Lambdaistanbul LGBTI+ Solidarity Association, May 17 Association, Media and Law Studies Association (MLSA), Media and Migration Association Media Research Association (MEDAR), OBC Transeuropa (OBCT), PEN International, Platform for Independent Journalism (P24), Research Institute on Turkey, Roma Memory Studies Association (Romani Godi), South East Europe Media Organisation (SEEMO), Truth Justice Memory Center, Turkey Human Rights Litigation Support Project (TLSP), University Queer Researches and LGBTI+ Solidarity Association (ÜniKuir), Women’s Time Association, 9th Istanbul Trans Pride Week Committee, 31st Istanbul LGBTI+ Pride Week Committee, Women for Women’s Human Rights – New Ways
