Repressie, aanvallen en moorden in aanloop naar verkiezingen Rwanda

In Rwanda hebben decennia van repressie en intimidatie van de politieke oppositie, onafhankelijke media en mensenrechtenverdedigers een klimaat van angst gecreëerd. In de aanloop naar de presidentsverkiezingen van 4 augustus roept Amnesty International de regering op de veiligheid van deze groepen te garanderen.

Een nieuw Amnesty-rapport toont aan hoe de vrijheid van meningsuiting van de politieke oppositie, journalisten en mensenrechtenverdedigers sinds de genocide van 1994 ernstig wordt ingeperkt. Ze worden gevangengezet, fysiek aangevallen of zelfs vermoord, en daardoor gedwongen in ballingschap te leven of te zwijgen. In 2016 zijn ten minste drie journalisten gevangengezet, nadat ze gevoelige onderwerpen hadden onderzocht, zoals corruptie of verdachte sterfgevallen.

Onafhankelijke mensenrechtenverdedigers die kritiek hebben op het regeringsbeleid of die gezien worden als tegenstanders van de regering, worden aangevallen of ernstig beperkt in hun werk. Ngo’s hebben te maken met uitgebreide en dure registratieprocedures.

Het klimaat waarin de komende verkiezingen plaatsvinden is ontstaan door jarenlange repressie. Hierdoor passen critici zelfcensuur toe en is er geen open politiek debat mogelijk. Daarom roept Amnesty op tot hervormingen om de politieke ruimte te vergroten voor de verkiezingen van 2024, zodat er echt een open debat kan worden gevoerd, met ruimte voor het uiten van verschillende meningen.

Politieke oppositie is doelwit

Het laatste incident in een reeks aanvallen op de politieke oppositie was in mei, toen Jean Damascene Habarugira verdween. Habarugira was een lokale vertegenwoordiger van de ongeregistreerde oppositiepartij FDU-Inkingi. Hij raakte vermist nadat hij was opgeroepen om zich te melden bij een ambtenaar die verantwoordelijk is voor de veiligheid in het dorp. Volgens een persbericht van de FDU-Inkingi kreeg de familie van Habarugira een paar dagen later te horen dat ze zijn dode lichaam op konden halen in het ziekenhuis. Volgens leden van zijn partij was hij vermoord vanwege zijn kritiek op het agrarische beleid van de regering.

Ook potentiële presidentskandidaten zijn het doelwit. Zo werd Diane Rwigara slachtoffer van een lastercampagne, vlak nadat ze had haar kandidatuur aangekondigd. Via social media werden naaktfoto’s van haar verspreid. Ook zeiden Rwigara en Philippe Mpayimana, een andere presidentskandidaat, dat hun vertegenwoordigers werden lastiggevallen en geïntimideerd terwijl ze handtekeningen ophaalden voor de nominatie van de kandidaten.

Kagame gaat op voor een derde termijn

Op 4 augustus 2017 gaat Rwanda naar de stembus. Zittend president Paul Kagame heeft al twee ambtstermijnen achter de rug. Na een referendum in 2015 werd de grondwet is aangepast, zodat Kagame zich voor een derde ambtstermijn verkiesbaar kon stellen. Naar verwachting zal hij opnieuw herkozen worden.