Boot met Rohingya bij de kust van Maleisië en Thailand
© Thapanee Ietsrichai

Maleisië: Rohingya-vluchtelingen kunnen stokslagen krijgen

In april kwamen honderden Rohingya-vluchtelingen uit Myanmar aan land in Maleisië. Van deze groep worden 31 mannen gestraft vanwege ‘immigratie-overtredingen’. Twintig van hen kunnen hiervoor stokslagen krijgen.

De autoriteiten van Maleisië moeten afzien van hun plannen om stokslagen te geven aan ten minste twintig Rohingya-mannen. Deze mannen worden slechts gestraft voor hun zoektocht naar veiligheid. De Maleisische overheid moet alle andere Rohingya-vluchtelingen – onder wie vrouwen en kinderen – die gevangenzitten voor ‘overtreding van de immigratieregels’, vrijlaten. Dit druist in tegen internationale wetgeving.

De autoriteiten van Maleisië stonden in april 2020 een boot met honderden Rohingya toe aan land te komen. De 31 mannen werden in juni veroordeeld vanwege overtredingen van de Immigratiewet 1959/63 en kregen gevangenisstraffen van zeven maanden opgelegd. Ten minste twintig van hen kregen ook drie stokslagen elk opgelegd.

‘Het plan om de Rohingya-vluchtelingen te slaan is niet alleen wreed en onmenselijk, het is ook niet toegestaan volgens internationale standaarden’, zegt Rachel Chhoa-Howard van Amnesty International. ‘Het toebrengen van zo’n gewelddadige straf als stokslagen is een vorm van marteling.’

De Rohingya die gevangenisstraffen kregen en nu mogelijk stokslagen, waren allen op de vlucht voor vervolging en misdaden tegen de menselijkheid in Myanmar. Daarnaast overleefden ze een gevaarlijke zeereis naar Maleisië op zoek naar veiligheid. Deze aanpak van Maleisië is gruwelijk en inhumaan.

Ook kinderen vast

Naast de 31 mannen zijn ook negen vrouwen veroordeeld tot zeven maanden celstraf op basis van soortgelijke aanklachten: het binnenkomen en verblijven in Maleisië zonder een geldige werkvergunning. Veertien kinderen zijn ook aangeklaagd, en gaan mogelijk ook naar de gevangenis. Mensen die illegaal in Maleisië verblijven, kunnen boetes, zes stokslagen krijgen en een gevangenisstraf van vijf jaar. De honderden andere Rohingya die met dezelfde boot kwamen, zitten volgens berichten vast in detentiecentra.

Ieder mens, ongeacht zijn migratiestatus – heeft het recht op vrijheid, en niemand zal worden onderworpen aan willekeurige arrestatie of detentie. En kinderen mogen nooit worden vastgezet vanwege immigratieredenen.

Een voorbeeld stellen

De autoriteiten van Maleisië lijken deze vluchtelingen tot voorbeeld te willen maken om anderen af te schrikken. De regering moet de rechten waarborgen van alle vluchtelingen die veiligheid zoeken, dat is de verplichting van iedere staat onder internationale wetgeving. Als Maleisië dit niet doet, moet de internationale gemeenschap, waaronder de Verenigde Naties, de overheid ter verantwoording roepen.

Maleisië schept al langer op over de wijze waarop het leger vluchtelingenboten terug de zee op stuurt. In juni zou de regering van plan zijn geweest een boot vol Rohingya-vluchtelingen naar zee terug te sturen. Op 14 juli 2020 gaf premier Muhyiddin Yassin aan dit toch niet van plan te zijn.

De Maleisische autoriteiten moeten er alles aan doen om Rohingya te beschermen en hen waardig behandelen. Ook andere ASEAN-landen moeten ingrijpen en deze verantwoording delen. Dit is urgent, want honderden Rohingya zouden nog op zee zijn en lopen – na een reis van maanden – het gevaar om te komen van de honger.

Achtergrond Rohingya

Sinds het begin van 2020 kwamen zo’n 1.400 Rohingya vast te zitten op boten in de Zee van Andaman en de Baai van Bengalen, nadat ze uiterst gevaarlijke reizen ondernamen om vervolging in Myanmar en zware levens in vluchtelingenkampen in Bangladesh te ontvluchten.

In april stonden de autoriteiten van Maleisië 220 Rohingya toe aan land te komen in Langkawi. Andere boten werden door de kustwacht en het leger terug de zee opgestuurd en zijn naar Bangladesh teruggegaan. De autoriteiten van Bangladesh hebben de mensen aan land genomen en sommigen van hen op het eiland Bhashan Char gezet. Daar hebben de mensen beperkte toegang tot hun familie, humanitaire hulp en bescherming.

In juni stond Maleisië een boot met 269 Rohingya toe aan land te komen nadat de motor was uitgevallen. Op deze boot waren veel mensen om het leven gekomen. Onder hen een vrouw, wier lichaam op de boot gevonden werd.

Stokslagen zijn marteling

Amnesty International publiceerde eerder al over hoe lijfstraffen in Maleisië een vorm van marteling zijn. Tijdens de uitvoering van stokslagen die het lich met een snelheid van wel 160 kilometer kan raken, lopen de slachtoffers wonden op, omdat de rotan stokken in hun vlees snijden. De slachtoffers vallen hierbij vaak flauw van de pijn. Weken of zelfs jaren na dato lijden de mensen nog steeds, zowel door lichamelijke problemen als door psychisch trauma. Volgens internationale mensenrechtenwetgeving zijn alle vormen van lijfstraffen verboden. Zij maken inbreuk op het absolute verbod op marteling en andere wrede, onmenselijke en vernederende straffen.