Libanon moet gewelddadig optreden leger tegen demonstranten onderzoeken

Het Libanese leger gebruikt buitensporig veel geweld en schiet met scherp op demonstranten. Hierdoor zijn ten minste twee mensen zwaargewond geraakt. In het door een economische crisis getroffen Libanon wordt al dagenlang geprotesteerd tegen de zittende machtshebbers.

Sinds half oktober zijn er in Libanon massale protesten uit onvrede tegen het regeringsbeleid, het politieke systeem en de wijdverbreide corruptie. Daar treden het leger en veiligheidstroepen hard tegen op. Op 26 oktober opende het leger het vuur op tientallen demonstranten tijdens een sit-in in de kustplaats Tripoli. Zeker twee mensen liepen schotwonden op. Gewapende troepen joegen ook met geweld demonstraties uiteen in Saida en Abdeh. Demonstranten die werden aangevallen door supporters van politieke groeperingen werden niet beschermd door het leger en de veiligheidstroepen.

‘Zero tolerance’

‘Het ter verantwoording roepen van de daders moet nu een hoge prioriteit hebben,’ zegt Lynn Maalouf van Amnesty International. ‘De autoriteiten moeten een zero-tolerancebeleid voeren als het gaat om het gewelddadig optreden tegen vreedzame demonstranten.’

Leger schiet met scherp

Tijdens het incident in Tripoli op 26 oktober sloegen soldaten en leden van de militaire geheime dienst demonstranten met stokken en geweerkolven in een poging een wegblokkade op te heffen. De demonstranten gooiden daarop stenen naar de soldaten. Die beschoten vervolgens de betogers en gooiden traangasgranaten, waardoor de twee gevonden vielen.

Amnesty heeft medische gegevens ingezien die bevestigen dat demonstrant Mohammed al-Abdallah in het ziekenhuis werd opgenomen nadat hij in zijn maag was geschoten. Hij beschreef hoe een soldaat het vuur opende, ook al stond hij zes of zeven meter van hem af: ‘Hij richtte op mij terwijl ik stenen gooide en ik zei “Schiet niet! Ik stop met het gooien van de stenen”. Maar hij schoot me vier keer in mijn maag’.

Onwettige detentie

Zeker vier mensen werden vijf dagen lang onwettig vastgehouden door het leger. Al die tijd mochten ze geen bezoek ontvangen van advocaten en familie. Ook was onbekend waar vier zich bevonden. Volgens internationaal recht kan deze vorm van detentie neerkomen op gedwongen verdwijning, wat een misdrijf is.

Ook geweld op andere plaatsen

Ook op twee andere plaatsen hebben Amnesty-onderzoekers buitensporig geweld gedocumenteerd dat werd gebruikt om demonstranten uiteen te drijven. In de noordelijke stad Abdeh viel het leger een groep vreedzame demonstranten aan die op 30 oktober wegen blokkeerden.

In de zuidelijke stad Saida werden meer dan 100 demonstranten die de hoofdweg hadden geblokkeerd, in de vroege ochtend van 28 oktober met geweld uiteengedreven. Eén ooggetuige zei dat er meer dan 26 voertuigen arriveerden. Getuigen beschreven hoe leger-, inlichtingen- en staatsveiligheidstroepen demonstranten met wapenstokken aanvielen. Ten minste drie mensen werden in het ziekenhuis opgenomen vanwege hun verwondingen.

Demonstranten niet beschermd

Amnesty documenteerde ook hoe Libanese veiligheidstroepen niet ingrepen om vreedzame demonstranten te beschermen. Deze demonstranten werden op 29 oktober in Beiroet aangevallen door aanhangers van Amal en Hezbollah. Ooggetuigen zeiden dat de aanwezige veiligheidstroepen wel probeerden om demonstranten te beschermen, maar onvoldoende mankracht hadden om het op te nemen tegen zo’n 300 ‘boeven’ die de demonstranten aanvielen.

Amnesty’s oproep

‘Veiligheidstroepen hebben de verplichting om vreedzame demonstranten te beschermen tegen intimidatie en gewelddadige aanvallen. Ook moeten ze ervoor zorgen dat ze de nodige stappen nemen om dergelijke aanvallen in de toekomst te stoppen en de bescherming van vreedzame demonstranten te garanderen,’ zegt Lynn Maalouf.

Lees meer over de protesten in Libanon.