Doodstraf in Maleisië: oneerlijke rechtszaken, geheime executies en doodstaf voor kleine drugsmisdrijven

10 oktober is het de Wereldwijde Dag tegen de Doodstraf. Amnesty International grijpt deze dag aan om aandacht te vragen voor de doodstraf in Maleisië. De Maleisische autoriteiten hebben aangekondigd de doodstraf te willen afschaffen. Amnesty roept hun op dit ook écht te doen.

In het vandaag verschenen rapport Fatally flawed: Why Malaysia must abolish the death penalty staat beschreven hoe mensen ter dood werden veroordeeld op basis van ‘bekentenissen’ die werden verkregen na marteling, zonder toegang tot juridische hulp en na een oneerlijk proces.

Buitenlanders in de dodencel

Uit Amnesty’s onderzoek komt naar voren dat 73 procent van de 1.281 terdoodveroordeelden in Maleisië (930 mensen) de doodstraf kregen voor drugsgerelateerde misdrijven, waarop verplicht het doodvonnis staat. Dit druist in tegen internationale wetgeving. Landen die de doodstraf nog niet hebben afgeschaft mogen deze straf alleen opleggen voor de ‘meest ernstige misdrijven’, zoals moord met voorbedachten rade. Zo’n 44 procent van de terdoodveroordeelden (478) in Maleisië komen uit het zijn buitenland. Zij kunnen moeilijk consulaire bijstand of hulp van tolken krijgen.

Veel vrouwen terdoodveroordeeld

Bijna negen op de tien vrouwelijke terdoodveroordeelden zijn buitenlanders die werden veroordeeld voor drugssmokkel. Sommige vrouwen gaven aan dat zij in geldnood verkeerden of gedwongen werden drugs mee te nemen. Omdat in Maleisië op drugssmokkel de verplichte doodstraf staat, hebben rechters geen kans om dit soort omstandigheden mee te wegen in hun oordeel.

Ophangingen in het geheim

In Maleisië kunnen mensen voor 33 misdrijven de doodstraf krijgen. Bij twaalf hiervan is de doodstraf verplicht. Dit betekent dat rechters deze straf moeten opleggen en omstandigheden in de zaak niet kunnen meewegen in hun oordeel. De laatste jaren wordt de doodstraf voornamelijk opgelegd voor moord en drugshandel. Uit het onderzoek blijkt dat veel mensen na een oneerlijke rechtszaak ter dood worden veroordeeld. De executies, door ophanging, vinden veelal in het geheim plaatsvinden.

Moratorium

In juli 2018 kondigde de Maleisische regering een moratorium op executies aan. Kort daarna gaven de autoriteiten aan de doodstraf voor alle misdaden te willen afschaffen. Het nieuwe parlementaire seizoen begint in oktober. Verwacht wordt dat de regering wetgeving voorstelt die de verplichte doodstraf afschaft voor elf misdrijven. Dat is dus geen volledige afschaffing van de doodstraf.

Actie voor Hoo Yew Wah

Amnesty vraagt op deze internationale doodstrafdag speciaal aandacht voor de zaak van Hoo Yew Wah. Deze Maleisische man met een Chinese achtergrond werd in 2005 gearresteerd met methamfetamine op zak. Hij was toen 20 jaar. Volgens Hoo Yew Wah klopte de verklaring die hij van de politie moest ondertekenen niet. De politie zou tijdens de ondervraging zijn vinger hebben gebroken en hebben gedreigd zijn vriendin in elkaar te slaan als hij de verklaring niet zou ondertekenen. Hij kreeg in de tijd van de ondervragingen geen bijstand van een advocaat. Hoo Yew Wah zit sinds 2011 in de dodencel. Link >>>

Altijd en overal tegen de doodstraf

Amnesty is tegen de doodstraf. Onder alle omstandigheden. De doodstraf is een inbreuk op twee mensenrechten: het recht op leven en het recht op leven vrij van marteling. Daarnaast is de doodstraf, als die eenmaal is uitgevoerd, niet meer terug te draaien. En uit onderzoek is gebleken dat de doodstraf geen afschrikwekkende werking heeft op misdadigers.

Oproep Amnesty

Amnesty roept de autoriteiten van Maleisië op om de doodstraf volledig af te schaffen, en om tot die tijd een moratorium op executies te handhaven.