Als je jongen én meisje bent

In de speelgoedwinkel kijkt de 9-jarige Wen Long naar roze barbies en naar legovoertuigen. De wereld is ingedeeld in afdelingen voor jongens en voor meisjes. Maar zij is intersekse, of zoals ze het in de korte documentaire Meisjesjongensmix omschrijft: jongen én meisje.

Update 4 februari 2021: Speciaal voor Wordt Vervolgd-lezers is de korte docu van Lara Aerts hier gratis online te zien (t/m 8 februari 2021).

In de speelgoedwinkel kijkt de 9-jarige Wen Long naar roze barbies en naar legovoertuigen. De wereld is ingedeeld in afdelingen voor jongens en voor meisjes. Maar zij is intersekse, of zoals ze het in de korte documentaire Meisjesjongensmix omschrijft: jongen én meisje. Wen Long is geboren in China. Toen ze 2 jaar oud was, werd ze geadopteerd door Nederlandse ouders, die hadden aangegeven dat ze openstonden voor een kindje met ‘special needs’. In het geval van Wen Long: een kindje van wie niet duidelijk was of het een jongen of een meisje was. In Meisjesjongensmix, de korte debuutdocumentaire van journalist Lara Aerts, bladert Wen Long gefascineerd door haar fotoboek. Er zit een pasfotootje in van een peuter in een donkerblauw jack, het hoofd kaalgeschoren, met in het midden een baan langer haar. Wen Long had in China het uiterlijk van een jongen gekregen.

Het Sociaal en Cultureel Planbureau schat dat één op de tweehonderd mensen intersekse is: zij hebben een lichaam dat niet overeenkomt met wat we verwachten bij man of vrouw. Volgens recent Deens bevolkingsonderzoek zou dat zelfs voor één op de negentig mensen gelden. Soms blijkt pas in de puberteit of nog veel later dat iemand intersekse is, soms is het direct bij de geboorte zichtbaar. Operaties om de uiterlijke geslachtskenmerken van heel jonge kinderen te ‘normaliseren’ komen nog altijd voor. Daarbij wordt voor het kind besloten welk geslacht het krijgt, met alle gevolgen van dien als het zich later niet met dat geslacht blijkt te identificeren.

Onnodig medisch handelen

De intersekse-gemeenschap verzet zich dus ook tegen zulke medisch niet-noodzakelijke ingrepen, die gezien worden als een grove inbreuk op de lichamelijke integriteit en het recht op zelfbeschikking. Ook de Verenigde Naties, het Europees Parlement en mensenrechtenorganisaties hebben zich uitgesproken tegen onnodig medisch handelen bij intersekse-kinderen.

De operaties zijn Wen Long bespaard gebleven. Haar adoptieouders besloten dat ze zelf mag bepalen of ze een jongen of een meisje wil zijn, of allebei, en ‘dat je daar veel ouder voor moet zijn dan baby’. Zelf zegt Wen Long daarover: ‘Je moet niet per se kiezen, maar het mag.’ De buitenwereld vindt dat namelijk soms maar ingewikkeld. ‘Sommige mensen geloven me niet, sommige mensen begrijpen me niet’, vertelt Wen Long. Van de juf mag haar spreekbeurt niet over intersekse gaan, omdat dat ‘niet echt een onderwerp voor kinderen’ is. Een ander kind zei een keer dat Wen Long geen meisje en geen jongen is, ‘dus ook helemaal niks’.

Kween

Ondanks de zware thematiek is Meisjesjongensmix een luchtige, vlotte film van 6,5 minuut over een opgewekt 9-jarig kind. Wen Long loopt vrolijk zwaaiend door haar Texelse dorp, rent van een duin af en stampt wild door de branding. Ze gaat samen met twee vriendinnetjes naar een kudde schapen kijken, waaraan van buitenaf nauwelijks te zien is of het ooien of rammen zijn. Tot verrassing van de kinderen loopt er ook een ‘kween’ tussen: een schaap met zowel mannelijke als vrouwelijke kenmerken. Als de meisjes opgetogen weglopen, hoor je ze nog net tegen elkaar zeggen: ‘Een schaap is een schaap, ze horen allemaal bij de kudde.’ En: ‘Er was er maar eentje echt anders, maar ja, dat was een geit.’

Kijk voor vertoningen op meisjesjongensmix.nl