Amnesty’s oproep

Amnesty roept de Chinese regering, andere regeringen, het Internationaal Olympisch Comité en de Nationale Olympische Comités op om hun verplichtingen respectievelijk hun verantwoordelijkheden op het gebied van de mensenrechten na te komen.

Oproep aan de Chinese regering

We roepen de Chinese regering op alle aanklachten te laten vallen tegen alle mensen die vervolgd worden of gevangenzitten wegens het uitoefenen van het recht op vrije meningsuiting, en hen vrij te laten. Om te beginnen moeten de autoriteiten de volgende mensen onmiddellijk in vrijheid stellen: Zhang Zhan, Ilham Tohti, Li Qiaochu, Gao Zhisheng en Rinchen Tsultrim. In afwachting van hun vrijlating moeten de Chinese autoriteiten onmiddellijk bekendmaken waar deze mensen zich bevinden en ervoor zorgen dat ze in gevangenschap niet het slachtoffer zijn van marteling of andere vormen van slechte behandeling, en dat ze regelmatig en ongelimiteerde toegang hebben tot hun familie, advocaten van hun keuze en medische zorg op aanvraag of indien nodig.

We roepen de Chinese regering verder op om, in overeenstemming met hun Olympische beloften:

• te zorgen voor volledige mediavrijheid, inclusief onbeperkte toegang tot internet, voor zowel Chinese als buitenlandse journalisten, in alle delen van China, en zowel voor als tijdens de Olympische Spelen;
• te zorgen voor daadwerkelijke mogelijkheden om tijdens de Olympische Spelen vreedzaam te demonstreren, zonder dat mensen die aan demonstraties deelnemen de kans lopen op bestraffing.

Oproep aan het Internationaal Olympisch Comité (IOC)

In overeenstemming met de resolutie ‘Het bevorderen van mensenrechten door middel van sport en het Olympisch ideaal’, die op 22 juni 2020 werd aangenomen door de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties, roept Amnesty International het IOC op om de VN Richtlijnen voor het Bedrijfsleven en Mensenrechten (VN Richtlijnen) volledig te integreren in zijn bedrijfsvoering. Amnesty International waardeert de inspanningen die het IOC zich momenteel getroost om een strategisch kader voor mensenrechten te ontwikkelen, om daarmee te voldoen aan zijn verantwoordelijkheden en verplichtingen op het gebied van de mensenrechten. We roepen het IOC op dit proces te versnellen en onmiddellijk een mensenrechtenstrategie aan te nemen die betrokkenheid van stakeholders garandeert en die de benoeming van zijn mensenrechtenbeleid voorziet in belangrijke Olympische documenten zoals het Olympisch Handvest.

Het IOC moet niet wachten met het nakomen van zijn verantwoordelijkheden op het gebied van de mensenrechten op basis van de VN Richtlijnen tot het een strategisch kader voor mensenrechten heeft aangenomen. Amnesty International verzoekt het IOC dringend om due diligence op het gebied van de mensenrechten toe te passen en om zijn due diligence-beleid en -praktijk publiek te maken, in overeenstemming met internationale standaarden, om zodoende de ongunstige mensenrechtenimpact van zijn bedrijfsvoering, zakelijke relaties en productieketens tijdig te identificeren, te voorkomen en te beperken, en te laten zien hoe ze dit aanpakken. Hierbij hoort het toepassen van due diligence op het gebied van de mensenrechten in relatie tot de Olympische Winterspelen van 2022, zowel voor als tijdens de Spelen.

Verder moet het IOC er bij de Chinese autoriteiten op aandringen dat deze hun beloftes nakomen op het gebied van de vrije meningsuiting in de context van de Spelen. Hieronder vallen ook beloftes met betrekking tot de mediavrijheid voor en tijdens de Olympische periode en tot het toewijzen van locaties om tijdens de Olympische Spelen te demonstreren.

Het IOC moet de vrijheid van meningsuiting van atleten en sportofficials respecteren en hen niet ontmoedigen om, of zelfs te bestraffen voor, het zich uitspreken voor mensenrechten of het zich solidair verklaren met slachtoffers van mensenrechtenschendingen, ook niet wat betreft zaken die door de Chinese autoriteiten als ‘gevoelig’ beschouwd worden. Het IOC moet de atleten tijdens de Olympische Spelen voldoende ruimte bieden om zich te uiten. Het IOC zou in ieder geval de Guidelines for Athlete Expression van de Olympische Spelen 2020 in Tokio moeten aan- en toepassen voor de Olympische Winterspelen van 2022 en ervoor zorgen dat maatregelen die de vrijheid van meningsuiting beperken strikt noodzakelijk en legitiem zijn.

Oproep aan de Nationale Olympische Comités inclusief NOC*NSF

• Nationale Olympische Comités moeten de wens van atleten en sportofficials om zich uit te spreken voor mensenrechten en tegen mensrechtenschendingen in China respecteren, en hen hierin op geen enkele manier ontmoedigen. Amnesty International moedigt Nationale Olympische Comités verder aan om ervoor te zorgen dat alle atleten en andere leden van hun nationale delegatie voor de Olympische Winterspelen toegang hebben tot informatie over mensenrechtenkwesties in China. Amnesty International moedigt Nationale Olympische Comités ook aan om hun nationale delegaties voor te lichten over mensenrechten, als onderdeel van hun inspanningen om de atleten (en anderen) op hun Olympische reis te begeleiden en ondersteunen.
• Nationale Olympische Comités moeten absoluut geen strafmaatregelen treffen tegen atleten en officials wanneer deze zich uitspreken over mensenrechtenschendingen in China of elders in de wereld.

Oproep aan andere regeringen inclusief de Nederlandse

Amnesty International roept regeringen en vertegenwoordigers van landen, onder wie zij die van plan zijn om de Olympische Spelen bij te wonen, op om hun invloed bij de Chinese overheid te gebruiken om onmiddellijk maatregelen te treffen in overeenstemming met de oproepen zoals hierboven beschreven. We verzoeken regeringen dringend om hun zorgen over mensenrechtenkwesties publiek uit te spreken, waar en wanneer dat kan.