Demonstratie voor gevangen journalisten in Turkije
© Amnesty International (foto: Marieke Wijntjes)

Turkije: 250.000 mensen roepen om vrijlating journalisten

Ten minste 250.000 mensen, onder wie bekende journalisten en cartoonisten, ondertekenden een petitie waarin wordt opgeroepen tot de vrijlating van meer dan 120 journalisten in Turkije.

De journalisten zijn vastgezet in de nasleep van de couppoging in Turkije in juli 2016. Daarnaast werden ten minste 156 mediakanalen gesloten en wordt geschat dat zo’n 2.500 journalisten en andere mediamedewerkers hun baan zijn kwijtgeraakt.

Aangeklaagd vanwege ‘terroristische daden’

De journalisten zijn aangeklaagd voor ‘terroristische daden’ vanwege tweets die zij verstuurden, cartoons die zij tekenden of meningen die zij verkondigden. Mensen worden meestal maandenlang in voorarrest vastgehouden. Aanklachten zijn meestal verzonnen, volstrekt absurd of geheel zonder bewijs van een daadwerkelijk strafbaar feit.

Op 3 mei, de Internationale Dag van de Persvrijheid, wordt wereldwijd actiegevoerd voor de gevangen journalisten. Diezelfde dag verschijnt het Amnesty-rapport Journalism is not a crime: Crackdown on media freedom in Turkey.

Onderdrukkende wetten

Verschillende wetten, zoals de wet tegen terrorisme die verbiedt om propaganda te maken voor of om lid te zijn van een terroristische organisatie, worden gebruikt om journalisten en anderen die in de media werken te vervolgen. In de antiterrorismewet is ‘terrorisme’ zo vaag gedefinieerd dat journalisten voor volstrekt legale activiteiten, zoals de publicatie van kritische artikelen, kunnen worden bestraft vanwege ‘terroristische propaganda’.

‘Waag het niet te zeggen’

Onderzoeksjournalist Ahmet Şık werd in 2011 opgepakt vanwege zijn boek over de vermeende infiltratie van overheidsinstellingen door aanhangers van geestelijk leider Fethullah Gülen, met wie president Erdoĝan toen nauw samenwerkte. In december 2016 werd Şık opnieuw opgepakt, nu juist op beschuldiging van het maken van propaganda voor de Koerdische PKK en voor de beweging van Gülen – die Erdoĝan inmiddels als zijn rivaal ziet en als aanstichter van de couppoging in juli 2016. ‘Het oppakken van Ahmet is een boodschap aan anderen die nog vrij rondlopen: waag het niet om ons doen en laten ter discussie te stellen, waag het niet te zeggen wat je denkt’, vertelde Şıks vrouw.

Actie bij Turkse ambassade

Op 2 mei, aan de vooravond van de International Dag van de Persvrijheid, projecteerde Amnesty International rond 22:00 uur een beeld op het gebouw van de Turkse ambassade in Den Haag om aandacht te vragen voor gevangen journalisten in Turkije. Door de projectie veranderde de ambassade in een gevangenis waarin de namen van zestien journalisten verschenen.

Meer over dit onderwerp