Spanje: Sànchez en Cuixart moeten worden vrijgelaten
De Catalaanse activisten Jordi Sànchez en Jordi Cuixart moeten onmiddellijk worden vrijgelaten. Dat zegt Amnesty International na een uitgebreide analyse van de uitspraak van het Spaanse Hooggerechtshof op 14 oktober. Hun veroordeling schendt hun rechten op vrijheid van meningsuiting, vereniging en vergadering.
De gevangenisstraffen van 9 tot 13 jaar voor de beide Jordi’s en zeven Catalaanse politici zijn het gevolg van de vage definitie van het begrip opruiing in het Spaanse Wetboek van Strafrecht. Ook interpreteerde het Spaanse Hooggerechtshof het begrip veel te breed, wat gevaarlijk is.
Te brede interpretatie van opruiing
Alhoewel het proces op zichzelf niet oneerlijk was, leidt deze te brede interpretatie van opruiing tot het criminaliseren van legitieme vormen van protest. Daarnaast staan de straffen van 9 tot 13 jaar niet in verhouding tot de vreedzame daden waarvan de veroordeelden worden beschuldigd.
Als burgers en ngo-leiders hadden de veroordeelden het recht om hun mening te uiten en vreedzame bijeenkomsten te organiseren ter ondersteuning van het referendum voor de onafhankelijkheid van Catalonië. Ook burgerlijke ongehoorzaamheid valt volgens internationaal recht onder de vrijheid van vereniging en vergadering.
Het Spaanse parlement moet dringend de definitie van opruiing herzien. Vreedzame vormen van protest, waaronder burgerlijke ongehoorzaamheid, mogen niet strafbaar zijn.
Zeven andere veroordeelden
De zeven Catalaanse politieke leiders die naast Sànchez en Cuixart zijn veroordeeld, hebben mogelijk een strafbaar feit begaan. Zij zouden dus vervolgd kunnen worden vanwege de officiële positie die zij bekleedden. Daarom vraagt Amnesty niet om hun vrijlating. Maar vervolging voor opruiing gaat te ver.
Iedereen heeft het recht om te weten of zijn of haar gedrag strafbaar is. Maar de uitspraak van het Hooggerechtshof toont aan dat de onduidelijke definitie van opruiing leidt tot oneigenlijk gebruik. Dit kan ertoe leiden dat mensen niet meer durven deel te nemen aan vreedzaam protest.
Achtergrond
Amnesty heeft de processen van de twaalf Catalaanse leiders in relatie tot de gebeurtenissen rondom het referendum op 1 oktober 2017 gemonitord, inclusief het bijwonen van alle zittingen van het proces in Madrid.
De vonnissen werden uitgesproken op 14 oktober 2019. Twee ngo-leiders en zeven Catalaanse functionarissen werden veroordeeld tot gevangenisstraffen tussen 9 en 13 jaar en een verbod om een publieke functie te bekleden. Drie andere functionarissen werden veroordeeld voor ongehoorzaamheid en veroordeeld tot een boete en een verbod om een publieke functie te bekleden.
