VOOR: Dilan Yesilgöz-Zegerius, VVD-Tweede Kamerlid
Geen vakantie
‘Al vijf jaar wil de VVD het bezoeken van terroristische gebieden strafbaar stellen. Goed dat het er nu van lijkt te komen. We moeten niet denken dat mensen naar Syrië met vakantie gaan. Jihadisten gaan erheen om te strijden tegen alles waar we in Nederland voor staan. Met deze wet kunnen we hen aanpakken. Ik weet dat onder meer de Raad van State bezwaren heeft. Maar het verbod is helaas nodig. Het is soms te ingewikkeld om met het bestaande strafrecht een zaak tegen terroristen op te bouwen.’
Vloggende jihadisten
‘Laat duidelijk zijn: ik sta pal voor de persvrijheid. Journalisten moeten natuurlijk hun werk kunnen doen in die gebieden zonder politieke bemoeienis. Maar we moeten voorkomen dat bijvoorbeeld vloggende jihadisten die kant op gaan onder het mom van journalistiek. Daarom moeten verslaggevers zich vooraf melden. Ook voor hun eigen veiligheid is het goed dat de inlichtingendiensten weten dat zij zich in zulke gebieden begeven.’
Een jaar lang toestemming
‘In sommige landen met een vergelijkbare wet hoeven journalisten zich niet vooraf te melden. Daar betalen ze een prijs voor. Verslaggevers moeten dan achteraf precies laten weten hoe ze in zulke gebieden te werk zijn gegaan. Ik vind dat de overheid zich daar nooit mee moet bemoeien. Daarom is een melding vooraf beter. Journalisten kunnen dan in één keer voor een jaar toestemming krijgen en hebben erna geen last meer van de staat.’
Niet fraai, wel noodzakelijk
‘Deze wet geldt ook voor hulpverleners en ngo’s. Alleen het Rode Kruis is uitgezonderd. Dat andere organisaties wel vooraf toestemming moeten vragen is misschien niet fraai, maar wel noodzakelijk. Anders gaan jihadisten vermomd als humanitaire hulpverlener die kant op. We moeten ergens een grens trekken en die trekken we bij het Rode Kruis.’
TEGEN: Thomas Bruning, Algemeen Secretaris van de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ)
Tunnelvisie
‘De Nederlandse Vereniging van Journalisten is principieel tegen strafbaarstelling van verblijf in terroristische gebieden. Het vrije verkeer van burgers wordt er onnodig door beperkt. Kamer en kabinet zitten duidelijk in een tunnelvisie. Uit angst voor terreur ondermijnen ze rechtsstatelijke uitgangspunten. Maar nu de wet er toch lijkt te komen, pleiten wij voor aanpassingen. Journalisten, en ook ngo’s, zouden een uitzondering moeten krijgen.’
Geen toestemming vooraf
‘De overheid moet niet bepalen of iemand wel of geen journalist is en of hij/zij naar een dergelijk gebied mag vertrekken. Met een breed erkende perskaart moet je zonder toestemming die kant op kunnen. Zo werkt het in Denemarken, waar een vergelijkbare wet is. En journalisten zonder perskaart moeten ook zulke plekken kunnen bezoeken zonder toestemming vooraf. Als zij bij terugkeer kunnen aantonen dat ze journalist zijn, bijvoorbeeld omdat ze weleens voor een krant schrijven, zouden ze verder met rust gelaten moeten worden. Maar door deze wet kunnen ze celstraf krijgen.’
Waar rook is, is vuur
‘Ik geloof best dat journalisten van Trouw of De Telegraaf altijd toestemming vooraf zullen krijgen. Maar bij een verslaggever van een journalistiek weblog met islamitische signatuur zal al sneller gedacht worden: waar rook is, is vuur. En krijgen journalisten die kritiek uiten op Nederlands beleid altijd toestemming? Onder dit kabinet misschien wel. Maar een volgende regering ziet dat wellicht anders. Bovendien is onduidelijk wat een terreurgebied is. Mogen journalisten Gaza in als Hamas er aan de macht is? Of bepaalde gebieden in Centraal-Amerika waar drugskartels de dienst uitmaken?’
Journalisten bijstaan
‘Mocht de wet er komen, dan zal de NVJ vanzelfsprekend journalisten bijstaan die eventueel strafrechtelijk vervolgd worden. Maar vergis je niet. Een strafrechtelijke vervolging is niet te onderschatten. Er kan dan beslag gelegd worden op je rekeningen, je kunt de VS wellicht niet meer in en er hangt twee jaar celstraf boven je hoofd.’
