Het Oeigoerse lot
Door de censuur konden de fabrieksmedewerkers echter niet weten waar ze mee bezig waren. Ze kenden die vlag helemaal niet‚ en kregen wel vaker bestellingen voor vreemde vlaggen‚ vertelden ze. Uiteindelijk werd niemand vervolgd.
Ironisch genoeg is de Tibetaanse vlag in de rest van de wereld misschien wel het bekendste symbool van een onderdrukt volk. Mede dankzij het charisma van de Dalai Lama bestaat er in het Westen veel sympathie voor de Tibetanen. Dat is best frustrerend‚ zegt een kennis in Amsterdam me wel eens. Hij is Oeigoer‚ een van de oorspronkelijke bewoners van Oost-Turkestan‚ dat door China in 1949 werd ingelijfd‚ een jaar voor Tibet. Sindsdien noemt Peking de provincie ‘Xinjiang’ (‘Nieuw Territorium’).
De Oeigoeren‚ die overwegend islamitisch zijn‚ worden veel strenger onderdrukt dan andere Chinezen‚ inclusief de Tibetanen‚ zegt ook mensenrechtenadvocaat Teng Biao. Het Westen toont nauwelijks interesse in hun lot.
Sinds 11 september 2001 zet China de Oeigoeren‚ die autonomie nastreven‚ bovendien neer als terroristen. Anders dan bij de Tibetanen lukt dat vrij aardig. Veel westerlingen hebben het romantische beeld dat een boeddhistische Tibetaan wel heel streng onderdrukt moet worden voordat hij geweld gebruikt. Dat moslims zich tot terrorisme wenden‚ gaat er bij hen makkelijker in.
Wat de Oeigoeren evenmin helpt‚ is de aanslag van 1 maart dit jaar op een treinstation in de ver van Xinjiang gelegen provincie Yunnan‚ waarbij 31 doden vielen. Vrijwel direct erna noemde Peking de aanslag ‘China’s 9/11’. Sommige westerse media namen dit over. Volgens China zaten separatistische bewoners van Xinjiang achter het geweld en half september werden drie waarschijnlijk Oeigoerse mannen ter dood veroordeeld. Of ze echt schuldig waren‚ zullen we waarschijnlijk nooit zeker weten. Probeer als Oeigoer maar eens het beeld te bestrijden dat islam en terreur altijd hand in hand gaan. Zeker in een tijd waarin IS hard zijn best doet dat verband te benadrukken‚ is dat vrijwel onmogelijk.
Intussen voert China de druk op de Oeigoeren verder op. Soms met bizarre maatregelen. Volgens Teng Biao is het in een aantal steden in Xinjiang inmiddels zelfs verboden om lucifers te kopen. De Oeigoeren zouden met de zwavelhoudende koppen ervan zomaar eens bommen kunnen maken.
