Erik van Muiswinkel: ‘Ik heb grote moeite met liefdadigheid’
Vijf gewetensvragen aan Erik van Muiswinkel (62), cabaretier, presentator, liedjesschrijver en zanger. Hij deed mee aan televisieprogramma’s als Kopspijkers en Koefnoen. Ook speelde hij de rol van Hoofdpiet in het Sinterklaasjournaal.
Heb je spijt van je Hoofdpietcarrière?
‘Ik kijk er met plezier en nostalgie op terug, maar ook met verbazing en spijt. Dat we niet eerder hebben geluisterd naar mensen met bezwaren tegen de figuur van Zwarte Piet. Ik ben er in 2016 met ruzie uitgestapt, wat me ook weer enorm spijt. RTL had toen al roetveegpieten, maar Het Sinterklaasjournaal was pas twee jaar later om. Deze strijd is gewonnen: die figuur in zijn negentiende-eeuwse racistische gedaante is bijna weg. Het maakt kinderen niet uit. De discussie over het kolonialisme en de slavernij gaat door. Daar ben je niet in twee generaties vanaf. Bij mijn generatie al helemaal niet.’
In 2008 voerde je campagne tegen de Olympische Spelen in China. Hebben boycots zin?
‘Je schiet er weinig mee op om niet te kijken naar wedstrijden in onvrije landen, maar ik vind dat sporters niet naar die landen moeten gaan. De repressie in China is alleen maar erger geworden. Tegenstanders van boycots zeggen vaak dat je wel moet gaan omdat er dan meer bekend wordt over misstanden. Maar bij zulke toernooien gaat het om het witwassen van het regime. Ook Hitler was met de Olympische Spelen in 1936 in Berlijn enorm geholpen. Voor de mensenrechten in Qatar was zo veel aandacht dat ik me niet geroepen voelde me daarmee
te bemoeien.’
Wat is belangrijker: klimaat of mensenrechten?
‘Mensenrechten, want die raken mensen directer en op kortere termijn. Aan de klimaatcrisis komt geen einde. Als je in een land woont waar je wordt gemarteld of je kinderen bedreigd worden, vecht je door tot de dood omdat je niet anders kan. Maar het klimaat is te groot, te wanhopigmakend. Het is uiteindelijk ook net allemaal niet zeker genoeg: de precieze impact en in hoeverre het door ons komt en of we er met techniek iets aan kunnen doen. Die gedachte wordt me kwalijk genomen, ook door mijn eigen vrienden.’
Lees ook:
Lees ook: Staan de Winterspelen in Beijing en het WK in Qatar los van mensenrechten?
Is liefdadigheid een plicht?
‘Nee, ik heb grote moeite met liefdadigheid. Er zijn genoeg goede doelen waar je geld aan kunt geven. Dat moet iedereen ook doen en er verder zijn mond over houden. Maar in landen waar charity goed ontwikkeld is, is de sociale ellende vaak heel groot. Ik vind dat de overheid er – met ons belastinggeld – voor moet zorgen dat er geen armoede onder kinderen is in Nederland. We moeten op partijen stemmen die het geld eerlijk willen verdelen, die weer fatsoenlijk belasting heffen en grote bedrijven aanpakken.’
Ga je op vakantie naar landen met veel onrecht of ongelijkheid?
‘Ik heb hier recent over nagedacht toen ik een reis naar Egypte maakte om de oudheden te zien. Een paar jaar eerder was die nieuwe dictator aangetreden. De vraag is of je met jouw komst het regime helpt. Je kan zeggen: ja, want je gaat er geld uitgeven. Maar je maakt natuurlijk geen actieve reclame voor ze, zoals sporters en zakenlieden. En je brengt de mensen daar geld dat ze ontzettend goed kunnen gebruiken. Dus het is dubbel en daar kom je nooit uit. Ik zou het razend interessant vinden om naar China te gaan en met mensen aan de praat te raken, maar hoogstwaarschijnlijk krijg ik geen visum.’
