Turkije: omstreden veiligheidswet goedgekeurd door parlement

Het Turkse parlement heeft afgelopen vrijdag (27 maart 2015) een omstreden veiligheidswet aangenomen. De wet verruimt de bevoegdheden van de politie om mensen vast te houden en om geweld te gebruiken tegen demonstranten. Gezien de beruchte reputatie van de Turkse politie als het gaat om excessief geweld en willekeurige detentie, vrezen oppositiepartijen en mensenrechtenorganisaties dat de vrijheid van meningsuiting en vreedzaam protest verder onder druk komt te staan. 

Gastblog van Marjanne de Haan, Landenmedewerker Turkije voor Amnesty International 

Sinds de ontwerpwet, ter aanpassing van bestaande wetgeving omtrent politiebevoegdheden, in februari ter tafel kwam, was zij onderwerp van heftige discussies. Parlementariërs van de oppositie en de regerende AKP vlogen elkaar regelmatig letterlijk in de haren. De veiligheidswet gaat op 5 april van kracht, twee maanden voor de nationale verkiezingen van 7 juni. De grootste oppositiepartij CHP heeft aangekondigd in beroep te gaan bij het Turkse Constitutioneel Hof.

De nieuwe wet maakt de weg vrij voor meer politiegeweld en mensenrechtenschendingen, stelt Amnesty International. ‘Het Turkse parlement heeft in feite enkele van de ernstigste excessen van de politie van de afgelopen tijd bij wet goedgekeurd’, aldus Andrew Gardner, Turkije-researcher van Amnesty.

Bovendien ondermijnt de wet de scheiding der machten. Zo heeft de politie niet langer toestemming van de aanklager nodig om individuen tot 48 uur vast te houden. Gouverneurs van de provincies – onderdeel van de uitvoerende macht – zijn straks bevoegd om directe orders te geven aan de politie, zonder tussenkomst van een rechter of aanklager. De rechterlijke macht wordt dus op een zijspoor gezet. Dat vergemakkelijkt politiek gemotiveerde strafvervolgingen om critici van de regering het zwijgen op te leggen – toch al een punt van zorg in het gepolariseerde Turkije.

De AKP hoopt op 7 juni a.s. de verkiezingen te winnen met een absolute meerderheid. Dan zou de partij eigenhandig de Turkse grondwet kunnen aanpassen. Gezien deze jongste ontwikkeling belooft dat weinig goeds voor het waarborgen van de fundamentele vrijheden en veiligheid van burgers in Turkije, vrezen critici.

Amnesty roept de Turkse autoriteiten op de nieuwe wetgeving in te trekken en toekomstige wetgeving op het gebied van veiligheid in lijn te brengen met internationale standaarden.