© Private

Vluchtende burgers uit Raqqa zitten vast in ‘dodelijk labyrint’

Duizenden burgers zitten in de val in Raqqa, de ‘hoofdstad’ en het belangrijkste bolwerk van Islamitische Staat (IS). Nu de strijd om de stad zijn eindfase nadert, liggen vluchtende burgers in de vuurlinie van alle strijdende partijen. Dit concludeert Amnesty International na intensief onderzoek in de regio. In het vandaag verschenen rapport roepen we alle strijdende partijen op de bescherming van burgers als hun hoogste prioriteit te beschouwen en te zorgen dat er voldoende veilige wegen zijn voor mensen om te vluchten.

Burgers van alle kanten beschoten

Sinds de slag om Raqqa op 6 juni 2017 begon, zijn honderden burgers omgekomen. Overlevenden vertelden Amnesty-medewerkers dat sluipschutters op iedereen schoten die probeerde te vluchten. Ook had IS landmijnen en booby traps langs vluchtroutes gelegd. Daarnaast waren er constante beschietingen en luchtaanvallen door de Syrische Democratische Strijdkrachten (SDF), die door de Verenigde Staten worden gesteund. Ook bombardeerde het door de Russen gesteunde Syrische regeringsleger dorpen en kampen waar zich veel burgers bevonden. Daarbij werden onder andere clusterbommen gegooid, die internationaal zijn verboden.

Duizenden mensen in de val

‘Nu de strijd om Raqqa is geïntensiveerd zitten duizenden burgers in de val en worden ze door alle strijdende partijen onder vuur genomen. Omdat IS burgers als menselijk schild gebruikt, moeten de legers van de coalitie zich extra inspannen om burgers te beschermen. Dat kan door buitenproportionele en willekeurige beschietingen te staken en voor veilige vluchtroutes te zorgen’, zegt Donatella Rovera, Amnesty’s Senior Crisis Response-adviseur die het onderzoek leidde. ‘Terwijl de strijd zijn eindfase nadert zal de situatie alleen maar gevaarlijker worden. Daarom moet er meer gedaan worden om burgers te beschermen.’ Hoeveel burgers precies vastzitten is niet bekend, maar de Verenigde Naties schatten dat het er tussen de 10.000 en 50.000 zijn.

Het was de hel, veel bommen troffen het gebied. De bewoners wisten niet hoe ze zichzelf in veiligheid moesten brengen. Ze renden van de ene naar de andere plek om daar vervolgens gebombardeerd te worden. Wisten de SDF en de coalitie niet dat hier veel burgers zaten? We zaten in de val omdat IS ons niet liet gaan.

De hel van onophoudelijke beschietingen

Daraiya, dat ten westen van Raqqa ligt, is een van de plaatsen die zwaar is gebombardeerd door de coalitie. Een inwoner vertelde: ‘Het was de hel, veel bommen troffen het gebied. De bewoners wisten niet hoe ze zichzelf in veiligheid moesten brengen. Ze renden van de ene naar de andere plek om daar vervolgens gebombardeerd te worden. Wisten de SDF en de coalitie niet dat hier veel burgers zaten? We zaten in de val omdat IS ons niet liet gaan.’ Ook nam de coalitie boten op de Eufraat onder vuur omdat IS daarmee wapens aanvoerde, maar de rivier was ook een van de weinige vluchtroutes voor de bewoners. ‘Elke boot beschieten, geheel ten onrechte ervan uitgaande dat elke boot IS-strijders of wapens bevat, is willekeurig en in strijd met oorlogsrecht’, zegt Rovera.

Onze oproep

Amnesty roept alle strijdende partijen op de bescherming van burgers als hun hoogste prioriteit te beschouwen en te zorgen dat er voldoende veilige wegen zijn voor mensen om te vluchten.

Lees het rapport

Amnesty’s onderzoek in dit gebied wordt mede mogelijk gemaakt door steun van de deelnemers aan de Postcode Loterij.