Moeilijke tijden voor Chinese advocaten

Het rapport Against the Law – Crackdown on China’s Human Rights Lawyers Deepens beschrijft hoe de Chinese autoriteiten in de afgelopen twee jaar steeds meer controle hebben gekregen over de advocatuur.

Als gevolg van de Arabische lente in het Midden-Oosten en Noord-Afrika vreesden de Chinese autoriteiten voor een Jasmijnrevolutie in eigen land. Sinds februari dit jaar werden veel demonstranten, critici en activisten die actief waren op sociale media opgepakt. Maar ook advocaten die zaken behandelen over vrijheid van meningsuiting, vrijheid van religie of landrechten, worden aangehouden. Chinese advocaten krijgen een jaarlijkse beoordeling. Advocaten die gevoelige zaken aannemen, zoals mensenrechtenschendingen, komen niet door deze controle heen. Licenties van advocaten kunnen dan tijdelijk of soms zelfs definitief worden ingetrokken.

Als deze jaarlijkse controle advocaten niet genoeg afschrikt, wordt advocaten op andere manieren het zwijgen opgelegd. Ze worden onder druk gezet, geïntimideerd of zelfs vervolgd. Hierdoor zijn nog maar slechts een paar honderd van de in totaal 204.000 advocaten in China bereid om omstreden zaken aan te nemen.

Door nieuwe regelgeving uit 2009 mogen advocaten bepaalde cliënten niet meer vertegenwoordigen, over hun werk in de media spreken of misstanden in de rechtszaal aanvechten. Ook heeft de wet het makkelijker gemaakt om advocaten aan te klagen voor het aansporen tot ondermijning tijdens juridische verdediging van een cliënt.

Deze maatregelen maken het steeds moeilijker om juist die mensen te verdedigen die dit het meeste nodig hebben, zoals leden van spirituele of etnische minderheidsgroepen, terdoodveroordeelden en slachtoffers van gedwongen huisuitzettingen, marteling of illegale detentie.

Amnesty roept de Chinese regering op om de licenties terug te geven aan advocaten die geroyeerd zijn wegens de behandeling van mensenrechtenzaken. De controle op advocaten moet plaatsvinden door onafhankelijke verenigingen van advocaten. Alleen dan kunnen advocaten hun rol in de bescherming van mensenrechten kunnen vervullen.