Koerdische autonome regio Irak: Journalist wordt weken voor vrijlating opnieuw veroordeeld

Journalist Sherwan Sherwani zit sinds 2020 in de gevangenis vanwege zijn werk op het gebied van mensenrechten en corruptie. Kort voor zijn vrijlating wordt hij nu weer op basis van ongegronde aanklachten veroordeeld tot een gevangenisstraf. Volgens Amnesty International had hij al lang vrijgelaten moeten worden.  

Op 19 augustus werd journalist Sherwan Sherwani door een rechtbank in Erbil veroordeeld tot een extra gevangenisstraf van vier jaar, omdat hij een gevangenismedewerker zou hebben bedreigd.  

“Sherwan Sherwani zit al een onrechtmatige celstraf uit nadat hij eerder werd veroordeeld op basis van valse aanklachten”, zegt Razaw Salihy van Amnesty International. “Hij had al lang vrijgelaten moeten worden. In plaats daarvan krijgt hij een paar weken voor zijn geplande vrijlating weer een nieuwe jarenlange gevangenisstraf opgelegd.” 

Mensenrechtenjournalist

Sherwan Sherwani besteedde voor zijn arrestatie in zijn journalistieke werk veel aandacht aan mensenrechten, zoals vrijheid van meningsuiting, en corruptie. In oktober 2020 werd hij gearresteerd samen met vier andere journalisten en activisten en veroordeeld tot een 6-jarige gevangenisstraf. Hij had een oneerlijk proces gebaseerd op vage aanklachten en wetten. Hij zou zijn gemarteld, maar hier werd nooit onderzoek naar gedaan. Ook zouden ‘bekentenissen’ zijn gebruikt in de zaak die na marteling waren verkregen. 

Zijn gevangenisstraf werd later omgezet, maar Sherwani werd weer valselijk aangeklaagd om te voorkomen dat hij zou worden vrijgelaten. In juli 2023, maanden voor zijn geplande vrijlating, kreeg hij opnieuw vier jaar celstraf opgelegd. Getuigen beschreven hoe gewapende mannen in burgerkleding de familieleden van Sherwani, activisten en anderen die buiten de rechtszaal waren samengekomen na de zitting, bedreigden, onder meer door met geweren te zwaaien. 

De autoriteiten willen hem achter de tralies houden

“Deze recente zaak tegen de journalist Sherwani, waar zijn familie en advocaat al lang tegenop zagen, is een overduidelijke list van de autoriteiten om hem achter de tralies te houden. De rechtszaak verliep oneerlijk: zo kreeg zijn advocaat niet op tijd toegang tot bewijsmateriaal en noodzakelijke documenten om een goede verdediging voor te kunnen bereiden.” 

“Het onrecht dat Sherwani wordt aangedaan, maakt deel uit van een breder patroon van onderdrukking dat Amnesty International heeft beschreven. Zo worden critici in de Koerdische regio door de autoriteiten tot voorbeeld gemaakt van wat er kan gebeuren als je kritiek uit. De autoriteiten hebben een groot gebrek aan respect voor persvrijheid, en zetten intimidatie, willekeurige detentie en oneerlijke processen in om journalisten, activisten en andere critici die rapporteren over corruptie en mensenrechten te straffen.” 

Oproep Amnesty International 

Deze recente zaak laat een patroon zien van de autoriteiten waarbij journalisten en andere kritische stemmen die al vastzitten tot doelwit worden gemaakt met nieuwe aanklachten op het moment dat hun vrijlating nadert.  

De Koerdische Regionale autoriteiten moeten een einde maken aan deze praktijk, waarbij al veroordeelde journalisten, onder wie mensen die op het punt staan om vrijgelaten te worden, opnieuw worden aangeklaagd, om hen achter de tralies te houden. In plaats daarvan moeten de Koerdische Regionale autoriteiten aan hun nationale en internationale verplichtingen voldoen om mensenrechten te waarborgen.