Iraanse kunstenares Atena Farghadani vrij

De Iraanse kunstenares Atena Farghadani was tot twaalf jaar cel veroordeeld voor onder meer een spotprent waarin ze parlementsleden afbeeldde als dieren. Op 4 mei kwam ze vrij. Amnesty voerde veelvuldig actie voor haar.

De 29-jarige Atena Farghadani werd in  juni 2015 veroordeeld tot 12 jaar cel vanwege haar kritische kunst. Ze gebruikte haar kunst om kritiek te leveren op de Iraanse overheid. Zo protesteerde ze met de spotprent waarin ze parlementsleden afbeeldde met een dierenkop tegen wetgeving die vrijwillige sterilisatie strafbaar maakt en de toegang tot anticonceptie beperkt. Ook organiseerde ze een tentoonstelling voor de slachtoffers die vielen nadat de autoriteiten opstanden rond de omstreden presidentsverkiezingen van 2009 hardhandig neersloegen. En ze plaatste kritische berichten op Facebook. Amnesty beschouwde Atena als gewetensgevangene, die alleen maar vastzat  omdat ze op vreedzame wijze gebruikmaakte van haar recht op vrijheid van meningsuiting.

Celstraf van drie jaar nog boven haar hoofd

Atena Farghadani werd vrijgelaten nadat een hof van beroep in Teheran haar straf had verlaagd naar achttien maanden, die zij al bijna had uitgezeten. Eén van haar veroordelingen tot drie jaar cel vanwege ‘belediging van de Iraanse leider’ werd echter slechts uitgesteld. De komende vier jaar kan zij worden gedwongen de straf alsnog uit te zitten. Hiermee proberen de Iraanse autoriteiten haar tot zelfcensuur te dwingen – een tactiek die zij vaker toepassen.

Gedwongen ‘maagdelijkheidstest’

In augustus 2015 liet Farghadani een brief de gevangenis uit smokkelen. Daarin schreef ze dat ze was gedwongen een ‘maagdelijkheidstest’ te ondergaan. De Iraanse autoriteiten hebben dit later toegegeven. Eerder al werd ze door vrouwelijke bewakers in de Evin-gevangenis geslagen, uitgescholden en gedwongen zich uit te kleden.

Oproep aan Iraanse autoriteiten

Amnesty voerde veel actie voor Atena Farghadani, onder meer via de Urgent Actions en op de festivals Lowlands en Breda Barst. Wij zijn daarom blij met haar vrijlating. Wel roepen we de Iraanse autoriteiten op de beweringen van marteling en de gedwongen ‘maagdelijkheidstest’ van Farghadani te onderzoeken. Ook moeten ze haar veroordeling en uitgestelde gevangenisstraf intrekken.