Filipijnen: Rappler-journalisten blijven veroordeeld voor cybersmaad

Het Filipijnse Hof van Beroep bevestigde de veroordeling van de journalisten Maria Ressa en Reynaldo Santos Jr. voor cybersmaad. Het is een teken dat de onderdrukking van de media in de Filipijnen alleen maar toeneemt.

Maria Ressa en Reynaldo Santos Jr. van de nieuwssite Rappler werden in 2020 tot 6 jaar gevangenisstraf veroordeeld voor een artikel uit 2012 waarin beschuldigingen werden geuit tegen het toenmalige hoofd van Justitie, Renato Corona. Minder dan een week geleden besloot de daartoe bevoegde commissie nog dat een op 29 juni 2022 uitgevaardigd bevel om Rappler te sluiten, blijft staan.

Onderdrukking van media

Wilnor Papa van Amnesty International: ‘Deze acties zijn een alarmerende wending in het onbeschaamde optreden van de regering tegen onafhankelijke media en afwijkende stemmen uit het maatschappelijk middenveld.’

‘Amnesty International riep tijdens de Filipijnse verkiezingen de winnende kandidaten op om alle wetten die het recht op vrijheid van meningsuiting onrechtmatig beperken, in te trekken of ingrijpend te wijzigen, waaronder de Cybercrime Prevention Act van 2012. Cybersmaad werd in de tijd van voormalig president Duterte regelmatig gebruikt om journalisten die over belangrijke nationale kwesties berichtten, te intimideren en lastig te vallen. Wij herhalen onze oproep aan de nieuwe regering om onmiddellijk alle aanklachten tegen Ressa in te trekken, en de aanvallen tegen haar en Rappler, en onafhankelijke media in het algemeen, te staken.’

‘Het is de verantwoordelijkheid van de regering om ervoor te zorgen dat mensen die in de media werken hun werk kunnen doen. Vrij en zonder angst voor aanvallen, bedreigingen, vervolging of juridische pesterijen.’

De uitspraak van het hof

In een uitspraak van 8 juli 2022 bevestigde het Hof van Beroep de veroordeling van Rappler-directeur Maria Ressa en voormalig onderzoeker-schrijver Reynaldo Santos Jr. wegens cybersmaad. Door hun beroep af te wijzen, verlengde het hof ook de maximale gevangenisstraf tot 6 jaar, 8 maanden en 20 dagen, met een minimum gevangenisstraf van 6 maanden en 1 dag.

De zaak tegen de twee komt voort uit een artikel van Santos Jr., gepubliceerd op 29 mei 2012. In het artikel werd beweerd dat de voormalige Filipijnse opperrechter Renato Corona gebruikmaakte van een voertuig dat eigendom was van zakenman William Keng, die vermoedelijk banden had met illegale drugs- en mensenhandel.

Ressa werd in 2019 gearresteerd, nadat het ministerie van Justitie haar en Santos Jr. vanwege het artikel had beschuldigd van cybersmaad. Dat gebeurde terwijl het artikel werd gepubliceerd ruim drie maanden voordat cybersmaad strafbaar werd gesteld. De wet had nooit met terugwerkende kracht mogen worden toegepast.

Tegen Ressa, Santos Jr. en de directeuren van Rappler lopen nog meer rechtszaken en onderzoeken, waaronder vermeende belastingovertredingen en overtredingen van het verbod op buitenlandse zeggenschap over massamedia. Rappler uitte consequent kritiek op voormalig president Rodrigo Duterte en zijn regering. De nieuwssite publiceerde gedetailleerde onderzoeken naar duizenden buitengerechtelijke executies van arme en gemarginaliseerde mensen. Deze executies zetten de politie en onbekende gewapende personen in tijdens hun ‘oorlog tegen drugs’.