Eswatini: Mthandeni Dube voorwaardelijk vrijgelaten
In Eswatini – het voormalige Swaziland – heeft voormalig parlementslid Mthandeni Dube op 5 november 2025 een voorwaardelijk koninklijk pardon gekregen, waardoor hij onder toezicht is vrijgelaten. Dube werd samen met Bacede Mabuza gearresteerd. Mabuza zit nog steeds vast. Amnesty International roept op beide mannen onvoorwaardelijk vrij te laten.
“De vrijlating van Mthandeni Dube mag dan een opluchting zijn voor zijn familie, maar het recht is nog niet volledig geschied”, zegt Vongai Chikwanda van Amnesty International.
“Zijn mensenrechten worden beperkt door de vergaande voorwaarden van zijn vrijlating en Bacede Mabuza, die samen met Dube werd gearresteerd, zit nog steeds in de gevangenis. Mthandeni Dube en Bacede Mabuza hebben niets anders gedaan dan het op vreedzame wijze uitoefenen van hun mensenrechten. Daarvoor hadden ze nooit gevangengezet mogen worden.”
Oproep Amnesty International
Amnesty International roept de autoriteiten van Eswatini op om Bacede Mabuza onmiddellijk en onvoorwaardelijk vrij te laten en de onterechte veroordelingen van beide (ex-)parlementsleden in te trekken.
Gewetensgevangenen
Bacede Mabuza en Mthandeni Dube werden op 25 juli 2021 gearresteerd nadat ze hun steun hadden uitgesproken voor constitutionele en democratische hervormingen in Eswatini. Op 31 juli 2024 werden ze veroordeeld tot respectievelijk 85 en 58 jaar gevangenisstraf op grond van de Wet ter bestrijding van terrorisme (2008) en de Wet inzake opruiing en subversieve activiteiten (1938). Op 25 juli 2025 riep Amnesty International beide mannen uit tot gewetensgevangenen.
Koninklijk pardon
Op 5 november 2025 kondigde de gevangenisautoriteit van Eswatini aan dat de koning voorwaardelijke koninklijke gratie verleende aan Dube. Hierbij werden strenge beperkingen opgelegd aan zijn politieke activiteiten, publiek optredens en bewegingsvrijheid. Bacede Mabuza zit nog steeds in de gevangenis. Daar zit hij een straf van 85 jaar uit, die hem na een oneerlijk proces is opgelegd op basis van onderdrukkende wetten.
“Deze voorwaarden, opgelegd onder toezicht van de gevangenisautoriteit van Zijne Majesteit, beperken zijn mensenrechten op onrechtmatige wijze en verlengen in feite zijn straf buiten de gevangenismuren”, zegt Vongai Chikwanda.
“De voortdurende criminalisering van Mthandeni Dube en Bacede Mabuza laat de voortdurende onderdrukking van vreedzaam verzet in Eswatini zien. De autoriteiten van Eswatini moeten onmiddellijk doeltreffende maatregelen nemen om de maatschappelijke ruimte te beschermen en de mensenrechten van iedereen te waarborgen en te handhaven, inclusief de rechten op vrijheid van meningsuiting en vreedzame vergadering.”
