Mensenrechtenverdediger Bahey el-Din Hassan uit Egypte
© Private

Egypte: 15 jaar cel voor mensenrechtenactivist Bahey el-Din Hassan is schandelijk

De vijfde terrorismerechtbank in Caïro veroordeelde de in ballingschap levende prominente mensenrechtenverdediger Bahey el-Din Hassan op 25 augustus tot 15 jaar gevangenisstraf. Hij kreeg die straf voor verzonnen aanklachten als ‘het beledigen van de rechterlijke macht’ en ‘het verspreiden van vals nieuws’. Een huiveringwekkende boodschap naar andere Egyptische mensenrechtenverdedigers.

‘Eens temeer laten de Egyptische autoriteiten zien dat zij volstrekt intolerant zijn ten opzichte van ieder vorm van kritiek en van vrijheid van meningsuiting’, zegt Philip Luther, directeur Noord Afrika en Midden-Oosten van Amnesty International. ‘Bahey el-Din is een van de oprichters van de Egyptische mensenrechtenbeweging. Zijn veroordeling, waarbij hij niet aanwezig was, geeft een huiveringwekkende boodschap af richting de toch al veel geplaagde Egyptische mensenrechtenbeweging. Egypte blijft een openluchtgevangenis voor al die mensenrechtenverdedigers die nog niet achter de tralies zitten of in ballingschap zijn. De autoriteiten confronteren iedereen die hen of hun draconische wetten bekritiseren of opkomen voor de tallozen wiens rechten geschonden zijn, met verzonnen aanklachten over de staatsveiligheid.’

Verknipte definitie van misdaad

‘We veroordelen het vonnis tegen Bahey el-Din Hassan categorisch. We roepen op zijn veroordeling en vonnis te vernietigen. Het bewijs tegen hem bestond uit tweets over de slechte mensenrechtensituatie in Egypte en over zijn deelname aan de VN-Mensenrechtenraad. Bij de VN vroeg hij  om gerechtigheid voor de Italiaanse student Giulio Regeni, die in Egypte verdween en vermoord werd. De rechtbanken gingen ook af op informatie van de omstreden State Security Prosecution, een speciale afdeling van het Openbaar Ministerie die verantwoordelijk is voor misdrijven tegen de staatsveiligheid, en op de National Security Agency, een speciale politiemacht die in verband wordt gebracht met het straffeloos gedwongen laten verdwijnen, mishandelen en martelen van gevangenen. Het is een grimmige illustratie van hoe de Egyptische autoriteiten de definitie van misdaad verdraaien.’

‘Amnesty acht de aanklachten waaronder Bahay el-Din Hassan werd veroordeeld volledig ongegrond. Ze zijn alleen maar gebaseerd op zijn werk als mensenrechtenverdediger. De autoriteiten moeten ervoor zorgen dat dit schandelijke vonnis wordt ingetrokken. Daarnaast moeten zij alle aanklachten en willekeurige maatregelen tegen Bahay el-Din Hassan laten vallen.’

Achtergrond

Bahey el-Din Hassan is de directeur  en medeoprichter van het Cairo Instituut voor Mensenrechtenstudies.

De aanklachten tegen hem zijn onder andere ‘het via sociale media verspreiden van vals nieuws dat de publieke veiligheid kan ondermijnen’ en ‘het beledigen van de rechterlijke macht’. Dit zou het het Egyptische wetboek van strafrecht met betrekking tot misdaden tegen de staatsveiligheid schenden, evenals de draconische cyberveiligheidswet uit 2018. Zulke aanklachten worden in Egypte routinematig uitgebracht tegen iedereen die vreedzaam zijn recht op vrije meningsuiting uitoefent of de regering bekritiseert.

Nadat hij doodsbedreigingen had ontvangen, verliet Bahey el-Din Hassan Egypte in 2014. Sindsdien leeft hij in ballingschap. In april 2016 kreeg hij een reisverbod opgelegd en werden zijn tegoeden bevroren. Dit was onderdeel van een politiek gemotiveerd onderzoek naar 31 mensenrechtenactivisten, bekend als zaak 173, de foreign funding case. In september 2019 veroordeelde een rechter Bahay el-Din Hassan in afwezigheid tot drie jaar gevangenisstraf en een boete van 20.000 Egyptische pond(ongeveer 1,300 dollar), voor ‘belediging van de rechterlijke macht’.