Bloggen in Vietnam: als je eigen naam je in gevaar brengt

In de drukke wijk Ba Dình (Hanoi) word ik wakker van het geluid van een gong die de eerste noten van het Vietnamese volkslied inluidt. Op het schoolplein tegenover mijn appartement zie ik, zoals elke dag, schoolkinderen in nette rijen onder een grote afbeelding van Ho Chi Minh luidkeels het Vietnamese volkslied zingen. Een stukje verderop zie ik het mausoleum, waar het lichaam van Ho Chi Minh opgebaard ligt. Elke dag staan er rijen dik: honderden Vietnamezen uit het hele land komen hun eer aan de communistische revolutionaire leider bewijzen. Waar je ook kijkt, de communistische ideologie en de partij zijn overal.

Mother Mushroom

Zo had ik mijn blog kunnen beginnen toen ik een jaar geleden nog in Vietnam woonde. Ik blogde daar over mijn ervaringen als ontwikkelingswerker. Dit deed ik onder het pseudoniem Amelie Peulen, want in Vietnam kan een afwijkende mening je duur komen te staan. Onlangs werd de bekende Vietnamese blogger Mother Mushroom vastgezet vanwege haar kritische uitlatingen over de partij op sociale media. Eind vorige maand werd de activist Nguyễn Bắc Truyển van straat geplukt. De staat verklaarde dat hij gearresteerd was vanwege ‘activiteiten met als doel de staat omver te werpen’. Het is onbekend waar hij verblijft.

Facebook en Twitter bij wet verboden

Zij vormen helaas geen uitzondering. Bloggers en andere activisten worden in Vietnam regelmatig gevangen genomen voor ‘kritiek’ op het regime. De definitie van kritiek is vaag en open voor interpretatie, waardoor het onduidelijk is wat precies is toegestaan en wat niet. Een blog zoals deze had waarschijnlijk niet gekund in Vietnam, omdat het bij wet verboden is om nieuws te delen op blogs en sociale media, zoals Facebook en Twitter. Alleen persoonlijke informatie is toegestaan. Het internet, dat wordt gezien als een gevaarlijk tegenwicht voor de traditionele Vietnamese staatsmedia, wordt gecensureerd.

Gevangengenomen

Overtreders van deze regels worden gestraft. Met regelmaat worden mensen van straat geplukt en zonder (eerlijk) proces vastgezet. Volgens Amnesty International werden in 2016 91 gewetensgevangenen vastgehouden. De politie treedt hard op en mensen worden onder barre omstandigheden gevangengehouden. Uit onderzoek van Human Rights Watch blijkt dat mensen in bewaring regelmatig worden mishandeld en misbruikt, soms met de dood tot gevolg.

Op hun hoede

De controle van de partij is dus immens en er is vrijwel geen vrijheid van meningsuiting. De staat houdt burgers overal nauwlettend in de gaten. Het aftappen van telefoongesprekken en achtervolgen en fotograferen van mensen op straat is aan de orde van de dag. Vietnamezen zijn daardoor over het algemeen erg op hun hoede. Uit angst voor repercussies van de communistische regering, spreekt men liever niet over politiek en worden woorden zorgvuldig gewogen.

Ondanks de beperkingen en voortdurende intimidaties, blijft het internet een van de weinige plaatsen voor afwijkende meningen in Vietnam. Deze blog kan ik schrijven onder mijn eigen naam. Ik hoop dat Mother Mushroom en Nguyễn Bắc Truyển dat ook snel weer kunnen doen.