
Actie ngo’s bij Eerste Kamer over onmenselijke asielwetten
Het bondgenootschap ‘Stop de Asielwetten’ voerde vandaag actie bij de Eerste Kamer. Ruim 100 ngo’s deden een dringende oproep: de onmenselijke, onrechtvaardige en onuitvoerbare asielwetten moeten van tafel. Ook al wil het demissionaire kabinet hulpverlening aan deze mensen nu niet langer strafbaar stellen, mensen zonder geldige verblijfspapieren zijn dan nog altijd strafbaar. Dit is volstrekt onacceptabel.
Bij de actie waren mensen aanwezig zonder verblijfspapieren, artsen, hulpverleners, juristen en de directeuren van het bondgenootschap. Voor het gebouw van de Eerste Kamer konden senatoren en journalisten in een café-setting met een kop koffie met hen in gesprek. Zij wilden op deze manier Eerste Kamerleden doen invoelen wat het betekent als deze wetten erdoor komen. Ook al zijn de wetten nog niet aangenomen, mensen zijn nu al bang.
Joy, zonder verblijfspapieren, werkt als huishoudelijk werker en zet zich namens de FNV met andere huishoudelijk werkers in voor erkenning van hun werk:“Toen ik het hoorde, moest ik huilen. Ik dacht: hoe kan een persoon die gewoon in vrede probeert te leven, die hier werkt en een bijdrage levert, worden bestempeld als een crimineel? Wat voor kwaad doe je daarmee?”
Vera Bloemen, huisarts in Arnhem: “De discussie rond de wet alleen al zorgt voor onrust en angst bij patiënten. Mensen zijn bang om langs te komen, uit angst gearresteerd te worden. Dat dit hier gebeurt, is onvoorstelbaar.”
Wetsaanpassing geen oplossing
De voorgenomen aanpassing in de wet, waarbij hulpverleners niet langer strafbaar zijn, is geen oplossing: mensen zonder papieren blijven strafbaar, durven niet meer bij hulpverleners aan te kloppen. Die kunnen dan alsnog hun werk niet doen.
Naar schatting zijn er in Nederland tienduizenden mensen zonder geldige verblijfsvergunning. Het gaat om mensen zonder nationaliteit die niet kunnen terugkeren naar hun geboorteland, mensen van wie de verblijfspapieren zijn verlopen, mensen die geen asiel hebben gekregen, of mensen die hun verblijfspapieren kwijt zijn geraakt. Al deze mensen zijn uitgesloten van sociale voorzieningen. Zij hebben hier wel recht op. Kerkelijke organisaties en artsen-vrijwilligersgroepen helpen hen en zorgen voor begeleiding bij medische zorg, levensonderhoud, onderdak, rechtsbijstand, onderwijs en geestelijke steun.
Wil Eikelboom, voorzitter Vereniging Asieladvocaten en -Juristen Nederland: “De strafbaarstelling criminaliseert de meest kwetsbaren in de samenleving, die er vaak ook niets aan kunnen doen dat ze hier niet wegkomen. Het is een maatregel waarvan bovendien in het buitenland is gebleken dat die niet effectief is. Ik raad het demissionair kabinet dan ook met nadruk af deze weg verder in te slaan.”
Verplichting tot bescherming
Een gevangenisstraf voor het niet hebben van papieren is een disproportionele sanctie en bedreigt de meest kwetsbare groepen. Nederland is volgens het internationaal recht verplicht om kwetsbare groepen te beschermen. De door het demissionaire kabinet voorgestelde strafbaarstelling is dan ook in strijd met onder andere het Europees Verdrag voor de bescherming van de Rechten van de Mens en het VN-Vrouwenverdrag.
Het druist in tegen fundamentele rechten, zoals toegang tot onderwijs voor minderjarigen, medische zorg en juridische bijstand. Volgens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) ontstaat door de voorgestelde strafbaarstelling een klimaat van angst en wantrouwen, waardoor kwetsbare mensen voorzieningen mijden en bang zijn om aangifte te doen van misstanden. Dit vergroot het risico op uitbuiting en mensenhandel, ondermijnt het terugkeerbeleid en leidt tot meer dakloosheid.
Als de Eerste Kamer de asielwetten aanneemt, is de impact op het leven van deze mensen ongekend groot. De campagne ‘Stop de Asielwetten‘ loopt sinds 16 juli. Er hebben zich inmiddels al meer dan 100 organisaties bij de campagne aangesloten.