© Jitske Schols

Emotionele honger

In 2015 bracht ik maandenlang samen met mijn vriendin Rama door in een vluchtelingenopvang in Haarlem. Vroeger, toen we nog in Syrië woonden, werkten we allebei bij de radio. Rama verhuisde daarna naar Gilze en ik naar Budel, maar we bleven contact houden. Ze wandelde veel en was heel actief. Ze had de ideale lichaamsbouw en een perfecte huid.

In 2019 werkten we samen aan een project waarin de ervaringen van voormalige Syrische gedetineerden werden gedocumenteerd. Een onderdeel van haar werk was het online interviewen van voormalige gedetineerden. Zodra ze had opgehangen, ging ze naar de keuken en at gedachteloos alles op wat ze maar kon vinden.

Een paar maanden later stopte Rama met sociale media omdat ze werd gepest vanwege haar snelle gewichts-toename. Ze stopte met haar Facebook- en Instagram-accounts en belandde in een depressie. Ik dacht dat deze slechts van korte duur zou zijn, maar wist ik veel.

Ik nam de interviews van haar over en het duurde niet lang voordat ik in dezelfde onverklaarbare nachtelijke vraatzucht verviel. Ik volgde Rama’s voorbeeld, terwijl de kilo’s zich opstapelden. Vrijwel al mijn vrienden die werkten op gebieden die te maken hadden met gevangenschap en geweld, volgden kort daarna. De meesten van hen leden aan een onverzadigbare honger en snelle gewichtstoename.

Emotioneel eten is als het drinken van zout water: je wilt alleen maar meer

Ons project eindigde met giftig vet, gewrichtspijn en tientallen extra kilo’s. Dit viel samen met de lockdown die de wereld werd opgelegd als gevolg van corona. Rama en ik probeerden er maar het beste van te maken en begonnen aan onze missie om af te vallen.

We begonnen met een streng dieet dat we online vonden, maar het leverde ons niet meer op dan een bleke huid. We renden dagelijks en namen deel aan fitness- en cardiolessen. We zijn maanden bezig geweest om het probleem op te lossen. Ik schaamde me voor mijn extra grote kleren, terwijl ik getuige was van Rama’s afnemende zelfvertrouwen en toenemende huwelijksproblemen. Het was een hel die langzaam ons leven overnam.

Maar toen ontmoette ik een voedingsdeskundige. Zij sprak met mij over het grote aantal vluchtelingen en nieuwkomers met obesitas, zozeer zelfs dat ze een onderzoek was begonnen aan de Universiteit van Istanbul naar de relatie tussen angst, bezorgdheid en emotioneel eten.

Emotioneel eten is alsof je zout water drinkt: je wilt alleen maar meer. Het was pijnlijk om de honger te overleven die ik ervoer toen mijn stad, Aleppo, in 2013 werd belegerd. Honger zal voor mij voor altijd verbonden zijn met angst. Deze emotionele honger geeft je een bitter schuldgevoel.

Na drie jaar meerdere diëten te hebben gevolgd en veel te hebben gesport, vecht ik nog steeds tegen de honger, en elke honger betekent voor mij de dood. Dit is hoe emotioneel eten verbonden is met het bestaan en met overleven.

Ik weet niet of wat ik heb een medische aandoening is, of gewoon een associatie van voedsel met angst. Wat ik wel weet is dat deze angst, het emotionele eten, besmettelijk is, en dat de strijd ertegen een strijd is tegen de herinnering aan de dood.