Een brief aan de Hongaarse Amnesty-directeur Júlia Iván

Naar aanleiding van voorgestelde wetgeving in Hongarije schrijft Amnesty-directeur Eduard Nazarski een brief aan zijn Hongaarse collega, Amnesty-directeur Júlia Iván.

Beste Julia,

Ik schrijf je vanuit Amsterdam. Ik hoop erg dat alles goed gaat met jou en met je collega’s. Maar ik ben bezorgd over het nieuws uit Hongarije. De berichten zijn vaak bijna niet te geloven, surrealistisch. De regerende Fidesz-partij heeft wetgeving aangekondigd die de doodsteek kan worden voor Amnesty International, het Helsinki Comité en andere ngo’s in Hongarije.

Ten eerste is er een wetsvoorstel betreffende ‘maatschappelijk verantwoord handelen van ngo’s’ dat eist dat organisaties rapporteren als ze helpen bij wat ‘illegale migratie’ wordt genoemd. In feite gaat het om vluchtelingen en asielzoekers. Organisaties moeten zich laten registreren en op hun website aangeven dat ze illegale migratie ondersteunen. Ze moeten voor dit werk aparte bankrekeningen openen. En ze verliezen hun non-profitstatus als ze meer financiële steun ontvangen vanuit het buitenland dan vanuit Hongarije.

Ten tweede is er de aankondiging van een enorme boete voor organisaties die opkomen voor dergelijke ‘illegale migranten’. Ironisch genoeg zal de regering dat geld in grenscontrole investeren. En ten derde is er een voorgesteld ‘gebiedsverbod’ dat ngo-medewerkers de toegang tot grensgebieden ontzegt.

Is dit allemaal echt?

Ik ben me er terdege van bewust dat het niet de eerste keer is dat de Hongaarse regering of regeringspartij het werk voor mensenrechten bedreigt. Premier Orbán past de kiesdistricten aan, om zo zijn macht te bestendigen. Media zijn onder overheidscontrole gebracht, net als onderwijs. Ngo’s zijn telkens opnieuw aangepakt. De aanval op het maatschappelijk middenveld beperkt zich niet tot deze wetsvoorstellen. In de beoogde krimp van de openbare ruimte streeft Orbán hetzelfde na als de Russische president Poetin.

Beste Julia, enige tijd geleden zei je me dat jij en je collega’s van andere ngo’s te lang op Europese instellingen hebben vertrouwd. Al die principes en instellingen die er zo aantrekkelijk uitzagen ten tijde van het communisme — ze hebben jullie nauwelijks geholpen. Het Europese Hof, de EU-comités en het Europees Parlement hebben de ondermijning van recht en wet in Hongarije niet gestopt.

Maar wees ervan verzekerd dat jullie niet alleen staan. Veel mensen in Europa zijn niet alleen bezorgd, maar ook boos vanwege deze ontwikkeling. En ik heb de overtuiging dat het onze taak is om de stemmen van die mensen hoorbaar te maken. Uit solidariteit, maar niet alleen daarom. Ook wij hier kennen politici die kiezers paaien door zich zo hard mogelijk tegen migranten uit te spreken. Het is aan ons allemaal om de rechtsstaat, de democratie en de mensenrechten overeind te houden.

Ik hoop echt dat we iets kunnen veranderen, Julia. Ik wens jou en je collega’s kracht en uithoudingsvermogen. Laat ons weten waarmee we kunnen helpen.

Het allerbeste voor jou,

Eduard Nazarski