Opnieuw relevant (28 januari 2021): Justitie eiste vorige week 12 jaar celstraf tegen twee leden van een Amsterdamse drillrapgroep, die verdacht worden van de moord op de rivaliserende drillrapper Jay-Ronne Grootfaam met een kapmes.
Trots staat hij daar in zijn nette pak, deze jongen uit een van de ruigste buurten van Londen, in het rommelige keukentje waar hij in zijn jeugd vaak te vinden was. Het lukte Joshua Adeyemi als een van de weinige jongeren hier zich te ontworstelen aan de gewelddadige wereld van Brendon Estate, de sociale-flatwijk in het zuiden van de hoofdstad, waar zelfs ten tijde van de fotoshoot nog een fatale steekpartij plaatsvond. Joshua kreeg eerder een beurs voor het chique Eton College en gaat nu in Cambridge studeren.
Het contrast is groot met de jongen op de foto ernaast, ook met zijn handen in zijn zakken: de 16-jarige Jhemar Jonas. Jhemar woont in eenzelfde soort troosteloze buurt, maar dan in Zuidoost-Londen. Hier staat hij op de plek waar zijn 17-jarige broer Michael een jaar geleden werd doodgestoken.
Dezelfde achtergrond, maar ze gaan totaal verschillende levens tegemoet. Toch zullen ze later zich misschien dezelfde muziek herinneren uit hun puberjaren: UK drill, de duistere, dreinende rapmuziek, vol snel afgevuurde raps over het geweld op straat. ‘Drill’ kwam rond 2010 uit de arme wijken van Chicago overwaaien en de gangs van Londen gaven er een eigen draai aan.
Ja gangs, want UK drill is controversieel. De grens tussen het verheerlijken van steekpartijen tegen rivaliserende gangs in de songs en daadwerkelijke gewelddadigheden is klein. Meerdere leden van de vele drillbands werden zelf neergestoken of verdwenen achter de tralies. Hun songs worden geregeld ook nog begeleid door angstaanjagende videoclips – hier op een van de foto’s zie je een opname. De man met het kleine geweer en die rode hoodie is Digga D: hij mocht in 2018, net als vele anderen, geen drillmuziek meer maken zonder toestemming van de politie.
Amsterdam-Zuidoost
Is zulke straatmuziek een uiting van ongenoegen, frustratie en uitzichtloosheid, een muzikaal afreageren op een gewelddadige omgeving, of wakkert ze ook actief het geweld aan? Die discussie loopt al decennia en is overgewaaid naar Nederland, waar het aantal steekincidenten onder jongeren toeneemt. Ook in Londen zijn er twee kanten aan drill: de rapper Franklyn helpt bijvoorbeeld juist slachtoffers van het geweld. Dat is ook wat de Britse fotograaf Tristan Bejawn, die heel dicht bij deze jongens kwam, met zijn serie Drawn Out wil laten zien: er zijn geen makkelijke antwoorden als je zorgvuldig kijkt naar de mensen – kinderen nog bijna – en hun wereld achter UK drill.
Intussen is deze muziek- en levensstijl overigens ook op de jongeren van Amsterdam-Zuidoost overgeslagen. De gevolgen kunnen dramatisch zijn. In september vorig jaar werd de 18-jarige rapper Jay-Ronne Grootfaam (artiestennaam TrappyDemon of RS) neergestoken bij flatgebouw Florijn. Het was de eerste keer dat drillmuziek in Nederland in het nieuws kwam.
