© Amnesty International

Dwangverpleging

Mijn eerste kamer in Amsterdam huurde ik begin 2006 op de derde verdieping bij een pensionado in de Pijp. Zelf woonde hij op de tweede verdieping.

Zijn ex-vrouw bewoonde de begane grond‚ hun 30-jarige schizofrene zoon de etage ertussen. Die schizofrenie had hij ogenschijnlijk niet van een vreemde.

Met Amsterdamse tongval wees zijn vader me een keer op een auto in de straat waaruit‚ zo meende hij‚ de geheime dienst hem in de gaten hield. Ook de moeder van het gezin had wel eens last van psychoses. Haar ex-man vertelde me dat ze een paar jaar ervoor nog beweerde de heilige maagd Maria te zijn. Haar zoon dacht in die tijd dat hij Jezus was.

Toen ik in het voorjaar van 2006 op een zonnige dag thuiskwam‚ stonden er twee politiebusjes voor de deur. Er bleek zich een klein drama te hebben afgespeeld: de zoon was‚ zwaaiend met een mes‚ achter het 19-jarige meisje aan gerend dat sinds enkele weken de andere kamer op de bovenste verdieping huurde. Zijn ontroostbare vader vertelde me die avond dat zijn zoon haar had aangezien voor een vampier. Gelukkig kon het meisje ontkomen. Ze deed aangifte‚ waarna haar belager werd opgepakt en naar de Valeriuskliniek werd overgebracht. Het meisje zagen we uiteraard niet meer terug. Haar vader kwam een dag later haar spullen ophalen.

Tot mijn verbazing kwam de schizofrene zoon wel snel weer thuis. Enkele dagen na zijn arrestatie klonk er alweer keiharde muziek van zijn verdieping. De kliniek had hem moeten laten gaan omdat hij er niet vrijwillig verbleef.

Een land moet voorzichtig zijn met het onvrijwillig opsluiten van zijn inwoners. In de Sovjet-Unie was kritiek op de regering al voldoende om iemand voor jaren in een psychiatrische kliniek op te bergen. Ook Poetin lijkt daar nu een handje van te hebben. Mijn voormalige huisgenoot had in het huidige Rusland zeker langer vastgezeten: als je meisjes aanziet voor vampiers vorm je immers een gevaar voor je omgeving. Tenzij het natuurlijk punkmeisjes zijn die met gekleurde bivakmutsen protestliederen zingen in openbare ruimtes. Als je hen aanvalt‚ word je in Poetins Rusland op het schild gehesen.