Over honderdduizend jaar
Het gebied dat later Nederland zou gaan heten‚ werd dat jaar zwaar getroffen door een stormvloed.
Anno 2014 houden we niet alleen rekening met de wereld van 3014 maar ook met die van het jaar 102014. De afgelopen decennia hebben we ruim 250 duizend ton radioactieve reststoffen geproduceerd‚ die nog zeker 100 duizend jaar levensgevaarlijk blijven.
Voor het kernafval hebben we opslagruimtes nodig die lang meekunnen. Finland is begonnen met de bouw van een immens depot voor kernafval‚ honderden meters diep onder de rotsgrond. In de 22ste eeuw zal de zogeheten Onkalo (‘spelonk’) voorgoed worden afgesloten. De opslagplaats zal dan echter slechts een fractie herbergen van al het kernafval‚ dus zullen er wereldwijd veel meer Onkalo’s moeten komen.
En dan maar hopen dat in de honderd millennia erna niemand het in zijn hoofd haalt die ruimtes te openen. De documentaire Into Eternity (in maart te zien tijdens het Movies that Matter Festival in Den Haag) onderzoekt hoe we dat moeten voorkomen‚ rekening houdend met allerlei scenario’s. Als er over duizenden jaren‚ bijvoorbeeld na een nieuwe ijstijd‚ een nieuwe beschaving komt waarvan het niveau niet verder reikt dan die van het stenen tijdperk‚ is er niet veel aan de hand. Men zal niet in staat zijn zo diep te boren. Een samenleving die ontwikkeld is‚ heeft evenmin veel te vrezen. Een eenvoudige chemische meting zal haar waarschuwen voor het gevaar. Maar wat als men wel zulke dieptes kan bereiken‚ maar geen benul meer heeft van radioactiviteit?
Moeten we uit solidariteit met onze nazaten waarschuwingsborden ophangen‚ of werken die juist averechts? (Hadden wij ons laten tegenhouden door verbodsborden bij de Piramide van Cheops?) En hoe communiceer je met de verre toekomst? Zoals wij niet in staat zijn om alle geschriften van de vroegste beschavingen te ontleden‚ zo zal de mensheid ons over 100 duizend jaar mogelijk ook niet meer begrijpen.
Met dit soort existentiële vraagstukken zullen de huidige wereldleiders zich in maart niet bezighouden tijdens de Nucleaire Veiligheidstop in Den Haag. Zij willen vooral voorkomen dat radioactief materiaal in handen komt van terroristen. De inwoners van Syrië‚ Zuid-Sudan en de Centraal-Afrikaanse Republiek zouden juist dolgraag de luxe hebben zich te kunnen bezighouden met rampen in de verre toekomst. Zij hebben echter hun handen vol aan overleven. Net als de slachtoffers van de stormvloed in 1014.