© Amnesty International

Ook Hitler hield van honden

Een ongemakkelijk gevoel bekroop mij na het lezen van het interview met de Oekraïense denker Vasyl Cherepanyn.

Als we bij het referendum op 6 april ‘nee’ stemmen‚ spelen we de Russische president Poetin in de kaart‚ zegt hij. Oftewel de agressor die een oorlog met Oekraïne ontketende om toenadering van Kiev tot de EU te voorkomen.

Eigenlijk heeft het iets curieus dat we ons in Nederland afvragen of het – deels al in werking getreden – associatieverdrag tussen de EU en Oekraïne er wel moet zijn. Voorstanders zeggen terecht dat het verdrag onder andere mensenrechten bevordert in Oekraïne. Tegenstanders lijken vooral uit te zijn op een rel‚ al zeggen sommige oprecht te vrezen dat het verdrag de opmaat is naar een EU-lidmaatschap van een corrupt land met 45 miljoen inwoners.

Dat het verdrag voornamelijk over handel gaat en in het geheel niet over toetreding‚ doet daar volgens nee-kampaanvoerder Thierry Baudet niets aan af. Half maart zei hij in Vrij Nederland dat de EU altijd doet alsof het alleen maar om economische samenwerking gaat. Maar volgens hem is Brussel er uiteindelijk op uit zijn politieke macht uit te breiden. ‘Zo is het precies met de euro gegaan’‚ zei hij. En zo zal volgens hem ook Oekraïne uiteindelijk toetreden tot de EU‚ als de Nederlandse burger dit associatieverdrag zou toestaan.

Dat de EU soortgelijke verdragen sloot met bijvoorbeeld Chili en Zuid-Afrika‚ en associatieverdragen dus zeker niet automatisch leiden tot EU-lidmaatschap‚ lijkt de zelfverklaarde ‘belangrijkste intellectueel’ van Nederland niet te weten. Of misschien komt het hem niet uit.

In hetzelfde stuk in Vrij Nederland stoorde Baudet zich aan Hans van Baalen en Guy Verhofstadt‚ die zich begin 2014 op het Maidanplein in Kiev solidair toonden met de Oekraïense burgers die er massaal demonstreerden voor het associatieverdrag. Volgens Baudet hadden de twee Europarlementariërs andere motieven: ‘Wat Verhofstadt en Van Baalen daar lieten zien was puur imperialisme.’

In de ‘lange traditie van westers imperialisme’ wordt Rusland volgens Baudet voortdurend afgeschilderd als ‘agressief’ en ‘bedreigend’. Baudet: ‘Het eerste grote Europese eenmakingsproject‚ dat van Napoleon‚ ging al gepaard met extreme anti-Russische propaganda. Ook nazi-Duitsland maakte gebruik van het waanidee van het Russische gevaar om de Europese bevolking te mobiliseren. Ik denk dat dat nu weer het geval is.’

Wie zegt dat Poetin agressieve politiek bedrijft‚ is in de ogen van Baudet dus net zo imperialistisch als Hitler en Napoleon. Het is een drogredenering van het type: omdat Hitler van honden hield is iedere hondenliefhebber een nazi.