Nightwalker

Ik sprak met Rosalyn Wright af voor een diner langs de ringweg rond Houston. Ze kwam van een bijeenkomst voor moeders van kinderen die door politiegeweld om het leven waren gekomen en was op weg naar huis in Jasper‚ Oost-Texas.

Rosalyn was de nieuwste moeder in de club: het lichaam van haar 28-jarige zoon Alfred was drie weken eerder gevonden. Op de website www.killedbypolice.net staan alle Amerikaanse burgers die sinds 2013 door de politie zijn gedood op een rij. In januari 2015 waren het er 91 en in februari 85. De teller voor maart liep nog.

Het is de meest complete lijst die bestaat en hij wordt bijgehouden door particulieren. Een betrouwbare nationale database is er niet. De FBI telt politiedoden‚ maar alleen in staten die dat goed vinden. Eric Garner bijvoorbeeld (‘I can’t breathe’) staat niet in de FBI-lijst‚ omdat de staat New York niet meedoet. Waar de FBI in 2013 ongeveer vierhonderd doden telt‚ concludeert killedbypolice.net dat het er tenminste elfhonderd zijn geweest.

Rosalyn had haar zoon alles geleerd wat hij als zwarte  man moest weten om in de VS te overleven. Heel belangrijk: ga liever niet te voet over straat en na zonsondergang al helemaal niet. Dat heeft te maken met het recht op zelfverdediging‚ dat absurd ruim wordt opgevat in veel Amerikaanse staten. Wie zich bedreigd voelt‚ mag dodelijk geweld gebruiken.

Dat George Zimmerman drie jaar geleden de 17-jarige‚ ongewapend rondwandelende scholier Trayvon Martin doodschoot‚ was zelfverdediging en dus geoorloofd. Zimmerman rook namelijk gevaar toen hij Martin zag wandelen‚ vooral omdat het regende‚ want wie loopt er nou door de regen?

Zimmerman was van de neighborhood watch‚ de moderne versie van de vroegere slavenpatrouilles: groepen burgers die loerden op zwarten die zich ’s avonds zonder toestemming op straat bevonden: de nightwalkers. De meeste waren stiekem op weg naar naburige plantages voor familiebezoek. Ze werden door de patrouilles gegrepen en gestraft.

De neighborhood watchers en politieagenten van vandaag zijn nog steeds naar nightwalkers op zoek. In het donker buiten lopen in Jasper is dubbel stom. In het  kleine dorp midden in de donkere pinewoods van Texas zijn zwarten nog niggers en spreken blanken ze aan met boy.

In 1998 nog werd de zwarte Jasperiaan James Byrd door drie blanke dorpsgenoten aan een ketting achter een pick-uptruck gebonden en net zo lang heen en weer gesleurd over een met stenen bezaaide landweg tot zijn lichaam in stukken uiteen viel. De moordenaars hadden hem een lift aangeboden: Byrd was te voet op weg naar huis toen ze hem oppikten. Alfred had zijn moeder gebeld nadat hij een paar mijl van huis was gestrand met autopech. Kon zij hem ophalen? Toen Rosalyn Alfreds auto vond‚ was Alfred spoorloos. De uitbaatster van de lokale liquor store was de laatste die hem zag: hij rende voorbij in het pikkedonker.

De politie en de neighborhood watch deden vier dagen lang alsof ze Alfred  zochten. Hij is weggelopen‚ zeiden ze. Hij zal wel schulden hebben gehad. Na achttien dagen vond Alfreds vader het lichaam‚ gruwelijk toegetakeld. Dat had Alfred zichzelf aangedaan onder invloed van drugs‚ zei de politie. Ze zagen wel vaker mensen die high werden en dan hun eigen oor afsneden‚ gezichtshuid afstroopten‚ keel doorsneden‚ ogen uitstaken en nagels uittrokken‚ zoals Alfred.

Niemand in Jasper praat over wat er werkelijk gebeurd is. Iedereen is elkaars neef of nicht en heeft wel Ku Klux Klan‚ White Knights of politie in de familie. Het enige wat ze kwijt willen‚ is dat Alfred drie kindertjes had met een blanke vrouw en dat hij sinds kort iets moois had met de dochter van de sheriff.

Rosalyn eist meer onderzoek. Het dorp is boos op haar. Ze wordt anoniem bedreigd. Waarom verhuist ze niet‚ vraag  ik haar. Verderop is het niet beter‚ zegt ze. En hier in Jasper ligt Alfred begraven. Die wil ze niet alleen achterlaten.